Euroazjatycka Unia Gospodarcza
| |
_-_Crimea_disputed_-_no_borders.svg)
| |
| Język roboczy | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Członkowie | |
| Utworzenie |
29 maja 2014 |
| Strona internetowa | |
Euroazjatycka Unia Gospodarcza, EUG (ros. Евразийский экономический союз, biał. Еўразійскі эканамічны саюз, kaz. Еуразиялық экономикалық одақ, orm. Եվրասիական տնտեսական միություն, kir. Евразиялык экономикалык биримдик, ang. Eurasian Economic Union, EAEU) – unia gospodarcza powołana 29 maja 2014[2] przez trzy państwa założycielskie: Białoruś, Republikę Kazachstanu i Federację Rosyjską[3][4]. Do unii dołączyły także Armenia (10 października 2014 roku) oraz Kirgistan (23 grudnia 2014 roku). Traktat powołujący do życia Unię przewiduje poszerzenie dotychczasowej unii celnej o swobodny przepływ kapitału, siły roboczej, towarów i usług[2]. Unia jest w publicystyce często określana jako alternatywa dla Unii Europejskiej[5].
Początki EUG
[edytuj | edytuj kod]Niższa izba rosyjskiego parlamentu ratyfikowała traktat o powołaniu Unii 26 września 2014[2], natomiast izba wyższa zrobiła to 5 dni później (1 października)[6]. Tego samego dnia (1 października) projekt ustawy ratyfikującej traktat założycielski Unii przyjęła niższa izba parlamentu Kazachstanu[7] (kazachski senat, czyli izba wyższa – przegłosował ustawę 9 października[8]). Ówczesny prezydent Kazachstanu, Nursułtan Nazarbajew, podpisał akt przystąpienia tego kraju do Unii 14 października[5]. Na Białorusi traktat został ratyfikowany przez parlament i podpisany przez prezydenta Łukaszenkę 9 października[5]. Rząd Armenii przyjął projekt aktu przystąpienia tego kraju do Unii 2 października[9], zaś 10 października członkowie założyciele EUG podpisali dokument o przystąpieniu tego kraju do Unii. Wkrótce do tworzonej wspólnoty zdecydował się dołączyć także Kirgistan[10], co formalnie nastąpiło 23 grudnia 2014 w Moskwie na spotkaniu prezydentów wszystkich pięciu państw tworzących EUG[11] (oficjalnie Kirgistan jest członkiem EUG od 12 sierpnia 2015[12]). Ratyfikację umowy o przystąpieniu Kirgistanu do EUG opóźniał Kazachstan, który obawia się imigrantów zarobkowych i postrzega Kirgistan jako gospodarcze obciążenie dla organizacji[13].
Euroazjatycka Unia Gospodarcza, zgodnie z postanowieniami traktatu, rozpoczęła formalną oraz praktyczną działalność 1 stycznia 2015. Tego dnia zaczął obowiązywać swobodny przepływ pracowników między krajami EUG, rok później ma powstać wspólny rynek farmaceutyczny, w 2019 – energii elektrycznej, a w 2025 – ropy i gazu.
Obszary współpracy państw członkowskich
[edytuj | edytuj kod]Traktat założycielski Unii określa szereg kwestii dotyczących harmonizacji pomiędzy krajami członkowskimi, m.in. przepisów technicznych, handlu zagranicznego, wdrażania jednolitej taryfy celnej, środków ochrony rynków krajowych, regulacji rynków finansowych, polityki walutowej, spraw makroekonomicznych, współpracy w zakresie energii i transportu, ochrony własności intelektualnej, rolnictwa, przemysłu oraz budowania wspólnego rynku gazu ziemnego, ropy naftowej i produktów ropopochodnych, leków i wyrobów medycznych[2].
Organy EUG
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z postanowieniami traktatu założycielskiego organami Unii są: Najwyższa Euroazjatycka Rada Gospodarcza (składająca się z głów państw-członków Unii), Międzyrządowa Rada Euroazjatycka (złożona z szefów rządów), Euroazjatycka Komisja Gospodarcza oraz Trybunał Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej[2]. Językiem roboczym Unii jest język rosyjski, a walutą budżetu Unii – rubel rosyjski[2]. Centrala Unii, według zapisów traktatu, ma siedzibę w Moskwie, Trybunał w białoruskim Mińsku, a służby finansowe Unii w kazachskim Ałmaty[2]. Unia jest otwarta na poszerzenie o nowe kraje członkowskie, które podzielają jej cele i zasady działania[2].
Państwa członkowskie
[edytuj | edytuj kod]Członkowie
[edytuj | edytuj kod]
Obserwatorzy
[edytuj | edytuj kod]
Uzbekistan (od 2020)[14]
Państwa w strefie wolnego handlu
[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza
- Unia Eurazjatycka
- Euroazjatycka Unia Celna
- Związek Rosji i Białorusi
- Wspólnota Niepodległych Państw
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Między 23 grudnia 2014 a 11 sierpnia 2015 Kirgistan miał częściowe członkostwo – status pełnego członkostwa uzyskał 12 sierpnia 2015 roku. Serbia 2019.
- ↑ a b c d e f g h Russian parliament ratifies agreement on Eurasian Economic Union. ITAR-TASS. [dostęp 2014-09-30]. (ang.).
- ↑ Євразійський економічний союз – проект Путіна на противагу ЄС, news.finance.ua, 29.05.2014 (ukr.).
- ↑ Митний союз стає Євразійським із політичним підтекстом, www.radiosvoboda.org, 29.05.2014 (ukr.).
- ↑ a b c Kazakhstan’s president ratifies Eurasian Economic Union treaty. TASS, 14 października 2014. [dostęp 2014-10-14]. (ang.).
- ↑ Russia’s Federation Council unanimously ratifies Eurasian Economic Union Treaty. ITAR-TASS, 2014-10-01. [dostęp 2014-10-01]. (ang.).
- ↑ Kazakhstan’s lower house of parliament approves draft law on ratification of EEU. ITAR-TASS, 2014-10-01. [dostęp 2014-10-01]. (ang.).
- ↑ Kazakhstan parliament ratifies Eurasian Economic Union Treaty. ITAR-TASS, 9 października 2014. [dostęp 2014-10-09]. (ang.).
- ↑ Armenian government approves document on accession to Eurasian economic bloc. ITAR-TASS, 2 października 2014. [dostęp 2014-10-03]. (ang.).
- ↑ IAR: Przestała istnieć Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza. Będzie Unia Eurazjatycka. polskieradio.pl, 2014-10-10. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ Rosja zwiera szyki. Do Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej dołączyły Armenia i Kirgistan. tvn24bis.pl, 2014-12-23. [dostęp 2014-12-24].
- ↑ Kyrgyzstan becomes fifth Eurasian Economic Union member-state. TASS, 2015-08-12. [dostęp 2015-08-12]. (ang.).
- ↑ Aleksandra Jarosiewicz: Kirgistan wszedł do Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej. Ośrodek Studiów Wschodnich, 12 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-17].
- ↑ Uzbekistan, Cuba granted observer status at Eurasian Economic Union [online], eng.belta.by, 11 grudnia 2020 [dostęp 2021-02-18] (ang.).
- ↑ Vietnam Briefing, Vietnam – Eurasia Economic Union Free Trade Agreement Comes into Force [online], Vietnam Briefing News, 20 grudnia 2016 [dostęp 2020-11-22] (ang.).
- ↑ China signs trade deal with Eurasian Economic Union – Chinadaily.com.cn [online], www.chinadaily.com.cn [dostęp 2020-11-22].
- ↑ European Commission: Serbia will have to terminate the agreement with Eurasian Union [online], B92.net [dostęp 2020-11-22] (ang.).
- ↑ Singapore To Sign Free Trade Agreement With Eurasian Economic Union on October 25th [online], Silk Road Briefing, 4 września 2019 [dostęp 2020-11-22] (ang.).