Ferdynand Eysymontt
 Korab Eysymonttów | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
ok. 1760 |
| Data śmierci | |
| Ojciec |
Michał Józef Eysymontt, chorąży grodzieński |
| Matka |
Joanna Kochtycka |
| Żona |
Bogumiła Finkenstein (1770-1791) |
| Dzieci |
Aniela |
| Odznaczenia | |
| |
Ferdynand Eysymontt (ur. ok. 1760, zm. 1811) – wojski grodzieński, syn Michała Józefa, chorążego grodzieńskiego i Joanny z Kochtyckich (Kochcickich).
Sprawowane urzędy
[edytuj | edytuj kod]- Wojski grodzieński od 1790 - ostatni na urzędzie.
Deputat na Trybunał Główny Litewski
[edytuj | edytuj kod]- 1789 - z Powiatu Grodzieńskiego
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził ze znanej rodziny szlacheckiej o tradycjach wojskowych. Był właścicielem dworu w Gudziewiczach, a w roku 1773 w jego imieniu odkupiono Milkowszczyznę od Andrzeja Jakubowicza Eysymontta, zaś około roku 1795 dobra Jabłonów, w parafii Łunna. Był po ojcu kolatorem kościoła Eysymontowskiego. To on zajmował się administrowaniem majątku rodowego, finansując główne posunięcia rodu, podczas kiedy jego kuzyni Aleksander Michał, sprawujący pieczę nad sądami w Grodnie i Maciej Tadeusz zajmowali się działalnością publiczną. W roku 1789 zostaje deputatem na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego z powiatu grodzieńskiego, zaś 19 stycznia 1790 wojskim grodzieńskim. W dniu 2 maja 1792 został przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego odznaczony orderem św. Stanisława.
Był jednym z głównych donatariuszy kościoła w Ejsymontach Wielkich, o czym zapis w testamencie złożonym w Sądzie Ziemskim Grodzieńskim z 26 maja 1811, aktykowanego 12 maja 1812.
Sławne było jego wystąpienie na sejmiku grodzieńskim 14 lutego 1792 roku, gdzie wyrażał całe doświadczenie i cały patriotyzm rodu ejsmontowskiego:
(…) Słowem w Zygmuncie Auguście tron dziedziczny straciwszy, nieszczęśliwych skutków w elekcji doznawali. W ten czas my sławę i związki w Europie straciwszy, dali łatwo możnowładctwu przystęp. Od tego czasu zasmakowawszy w niepodległości prawu, stopniami przyszli, że nas pod przemoc swą podgarnęli, prawa podeptali, a zamiarom swym pomocne pozostawili, za którym nierządem przyszliśmy na wzgardę u narodów, w jakiej zostawaliśmy. (…) Słodki jest dom Ojczyzny, a Ojczyzny rządnej, w której najrozumniejszy jest zbiór praw i onych bezwzględna ekzekucyja. (…). Te to prawo znikczemnione, co nadawało, co nadawało moc jednej osobie sądzenia, subalterów kredensowania i prawo miecza. Te trzy najpotężniejsze w świecie władze niech ma człowiek? ale nie w wolnym narodzie. (…). Dziś sędziów sami sobie wybierzecie. (…). Łączmy ręka z ręką, mocniej trzymajmy się jedności, bądźmy z królem, bo król jest z nami, a żadna moc nas nadwątlić nie zdoła.
Był też mocno zaangażowany we wsparcie Insurekcji Kościuszkowskiej, wydatkując na dozbrojenie armii 2.000 złotych polskich.
Po upadku Rzeczypospolitej zamieszkał w Jabłonowie, który odkupił od Czetewrtyńskich. Został też wtedy deputatem grodzieńskim do Komisji Wywodowej Szlacheckiej.
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Ożeniony był z Bogumiłą Finkenstein (1770-1791), ze spolonizowanej szlachty pruskiej herbu Ostoja, z którą miał córki Anielę (zmarłą w niemowlęctwie) i Franciszkę Szukiewiczową - żonę Tomasza, zaś po jej śmierci z Józefą z Zawistowskich, (1777-1849). Pozostawił synów – Oktawiusza, kapitana wojska Księstwa Warszawskiego, kawalera krzyża złotego Virtuti Militari oraz Lucjana, członka Towarzystwa Filomatów.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Анiщчанка Я.К. Ураднікі беларускіх земляў ВКЛ пры Станіславе Панятоўскім. Mińsk 2008
- Doniesienie z Grodna. Gazeta Warszawska, Suplement, 7 III 1792 rok, nr 19
- Tadeusz Ejsmont, Ejsmontowie, Modlica: Rentier, 2009, ISBN 83-922036-1-5, OCLC 751189393.
- Głos Wielmożnego Jmć pana Ferdynanda Eysymontta wojskiego p. grodzieńskiego, 14 lutego 1792 roku, w czasie reasumpcyi sejmików grodzieńskich miany, druk, nlb.
- W. Szczygielski, Referendum Trzeciomajowe. Sejmiki lutowe 1792 roku, Łódź 1994
- Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. 2, Województwo trockie, pod red. A. Rachuby, W. 2009