Flądrokształtne
| Pleuronectiformes[1] | |
 Gładzica (Pleuronectes platessa) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd |
flądrokształtne |
Flądrokształtne[2], płastugokształtne[3], płastugi[4], bokopływy[4] (Pleuronectiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych występujących w większości mórz i oceanów, od tropikalnych po polarne, na różnych głębokościach. Niektóre gatunki wpływają do estuariów i rzek. Liczne gatunki są cenionymi rybami konsumpcyjnymi. Budową ciała i trybem życia przypominają chrzęstnoszkieletowe płaszczki, jednak nie są z nimi spokrewnione. Ich rozwój przebiegał odmiennie.
Cechy charakterystyczne
[edytuj | edytuj kod]- ciało dorosłych osobników jest wysokie, silnie bocznie ścieśnione i niesymetryczne: jeden bok jasny, niezabarwiony, pozbawiony oczu, z nieczynną szczeliną skrzelową, drugi bok ciemny, ma dwoje oczu i czynną szczelinę skrzelową
- długa płetwa grzbietowa i odbytowa, otaczają prawie całe ciało
- płetwy brzuszne przesunięte do przodu
- promienie twarde zachowały się jedynie w płetwach gatunków z rodziny jęzorowatych
- u większości dorosłych osobników brak pęcherza pławnego
Larwy ryb flądrokształtnych mają budowę zbliżoną do typowych ryb. W trakcie przeobrażania w postać dorosłą jedna strona ciała – prawa lub lewa, w zależności od gatunku – rozwija się szybciej, powodując deformację kości czaszki, a w efekcie – całego ciała – polegającą na przesunięciu jednego z boków na drugą stronę. Płetwy nieparzyste pozostają na swoim miejscu. Oko przemieszcza się, u niektórych gatunków zatrzymując się na szczycie głowy, u pozostałych przechodząc na drugą stronę. W tym stadium młoda ryba przechodzi z pelagicznego trybu życia larwy do życia przy dnie. Bok, na którym leży, staje się spodem ciała i traci ubarwienie. Drugi bok, na którym są oczy, staje się grzbietem ryby. Jego ubarwienie jest zależne od zajmowanego środowiska.
Płastugi poruszają się przy dnie łagodnymi ruchami płetw podobnie jak płaszczki, a przy gwałtownych zmianach pozycji przyjmują pionową postawę i przemieszczają się szybkimi ruchami całego ciała.
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Do flądrokształtnych zaliczono 14 rodzin, klasyfikowanych w 2 podrzędach:
- Achiridae
- Achiropsettidae
- Bothidae – skarpiowate
- Citharidae
- Cynoglossidae – ciosankowate
- Paralichthodidae
- Paralichthyidae
- Pleuronectidae – flądrowate
- Poecilopsettidae
- Rhombosoleidae
- Samaridae
- Scophthalmidae – nagładowate
- Soleidae – solowate
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pleuronectiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997, s. 579. ISBN 83-01-12286-2.
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 444.
- ↑ a b Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.