Franciszek Maryewski
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 marca 1925 |
| poseł do Sejmu Krajowego Galicji | |
| Okres | |
| Burmistrz Podgórza | |
| Okres | |
| Odznaczenia | |
| |
Franciszek Maryewski (ur. 10 października 1848 w Warszawie[1], zm. 4 marca 1925 w Krakowie[2]) – polski ekonomista, działacz samorządowy, dyrektor zakładów przemysłowych, będących własnością Maurycego Barucha. W latach 1882–1900 radny miasta Podgórza a w latach 1900-1915 ostatni burmistrz miasta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1859–1860 pobierał nauki w pywatnej szkole męskiej w Warszawie[1]. W 1868 r. wyjechał do Podgórza, gdzie rozpoczął pracę w zakładach Maurycego Barucha, początkowo jako urzędnik, później zaś jako dyrektor zakładów[1]. W 1882 r. został wybrany radnym Miasta Podgórza. 1 marca 1900 r. został burmistrzem miasta[2].
Prezydentura Miasta Podgórza
[edytuj | edytuj kod]Za jego rządów wybudowano nowy kościół parafialny, kilka szkół miejskich, wprowadzono oświetlenie uliczne i elektrownię. W 1911 r. zaprowadzono w Podgórzu sieć wodociągową i kanalizacyjną[3]. W 1913 r. rozpoczęto budowę gimnazjum miejskiego przy ul. Krzemionki[3].
W porozumieniu i współpracy z samorządem Krakowa kontynuowano za kadencji Maryewskiego budowę III mostu na Wiśle i bulwarów wiślanych. Za jego rządów założono również nowy cmentarz Podgórski. W 1910 r. zbudowano także podgórską halę targową oraz nieistniejącą dziś chłodnię na rogu dzisiejszych ulic Kalwaryjskiej i Legionów[3].
W początkowej fazie wdrażania planów połączenia Krakowa z Podgórzem burmistrz Maryewski był przeciwnikiem tej idei, argumentując swoje stanowisko m.in. różnicami w opodatkowaniu na korzyść mieszkańców Podgórza[4]. Ostateczną zgodę Maryewski wraz z Radą Miasta wyrazili dopiero w 1913 r. w obliczu nadchodzącej wojny, a burmistrz uczestniczył osobiście w uroczystym akcie połączenia się obydwu miast 4 lipca 1915 r. na III Moście (dziś znajduje się tam most Powstańców Śląskich)[4].
W 1900 wybrany do Sejmu Krajowego z okręgu Podgórze-Wieliczka, był posłem VII, VIII, IX I X kadencji reprezentował Klub Demokratyczny. Wieloletni prezes Związku Miast Małopolski, wiceprezes Rady Nadzorczej Banku Krajowego. 2 marca 1910 otrzymał tytuł obywatelstwa honorowego Podgórza[5]. Po przyłączeniu Podgórza do Krakowa był wiceprezydentem Krakowa. Funkcję tę pełnił do połowy 1916 roku, gdy został mianowany dyrektorem Banku Odbudowy kraju we Lwowie[6]. Pełnił tę funkcję do 1924 roku[7]. Mąż Wandy Serkowskiej córki Emila Serkowskiego. Pochowany został na starym cmentarzu w Podgórzu w grobowcu rodziny Serkowskich.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Maryewska, Maryewski 2004 ↓, s. 24.
- ↑ a b Maryewska, Maryewski 2004 ↓, s. 25.
- ↑ a b c Maryewska, Maryewski 2004 ↓, s. 27.
- ↑ a b Maryewska, Maryewski 2004 ↓, s. 28.
- ↑ Kronika. Uczczenie burmistrza Maryewskiego. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 101 z 4 marca 1910.
- ↑ Zgon zasłużonego obywatela Nowości Illustrowane 1925 nr 10 z 7 marca s. 10
- ↑ Nekrologia. Franciszek Maryewski Czas 1925 nr 52 z 4 marca s. 3
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 193.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Teresa Stanisławska-Adamczewska, Jan Adamczewski, Kraków, ulica imienia..., Kraków 2000
- Wanda Maryewska, Józef Maryewski, Franciszek Maryewski, [w:] A. Znamirowski, J. Żółciak (red.), Podgórzanie. Część pierwsza. Materiały V Sesji Podgórskiej, Kraków-Podgórze 2004, s. 24-29, ISBN 83-89045-31-1.
- Honorowi obywatele Podgórza (zabór austriacki)
- Pochowani na starym cmentarzu Podgórskim
- Polacy – odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Franciszka Józefa
- Posłowie Sejmu Krajowego Galicji VII kadencji
- Posłowie Sejmu Krajowego Galicji VIII kadencji
- Posłowie Sejmu Krajowego Galicji IX kadencji
- Urodzeni w 1848
- Zmarli w 1925