Fundacja Książąt Czartoryskich
50°03′53″N 19°56′24″E/50,064639 19,939944
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia |
1991 |
| Nr KRS | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |
| 50°03′53″N 19°56′24″E/50,064639 19,939944
| |
| Strona internetowa | |
Fundacja Książąt Czartoryskich (właśc. Fundacja XX Czartoryskich) – fundacja ustanowiona w 1991 przez Adama Karola Czartoryskiego w celu sprawowania pieczy nad zbiorami Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Ustanawiając fundację w 1991 Adam Czartoryski wieczyście zrzekł się na jej rzecz swoich praw dotyczących własności zbiorów Czartoryskich[1]. Zgodnie ze statutem fundacji, nie mogły być one ani wywiezione, ani trwale niedostępne dla publiczności[1].
23 grudnia 2016 dotychczasowy zarząd Fundacji Książąt Czartoryskich podał się do dymisji. Prezes zarządu Marian Wołkowski-Wolski decyzję tę tłumaczył utratą zaufania do fundatora. W rozmowie z PAP przybliżył opinii publicznej, że negocjacje dotyczące sprzedaży zbiorów były prowadzone bez wiedzy zarządu Fundacji[2]. Nowymi członkami zarządu Fundacji zostali Jan Lubomirski-Lanckoroński i Maciej Radziwiłł. 29 grudnia 2016 Fundacja Książąt Czartoryskich podpisała umowę o przekazaniu Skarbowi Państwa całej kolekcji Czartoryskich oraz nieruchomości w Krakowie za kwotę 100 mln euro[3].
W dniu podpisania umowy zbiory Fundacji liczyły 86 tys. obiektów muzealnych, w tym 593 obrazy (m.in. Dama z gronostajem Leonarda da Vinci, Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem Rembrandta i Polonia – Rok 1863 Jana Matejki), ryciny Albrechta Dürera, broń, numizmaty, biżuteria, a także 250 tys. ksiąg, rękopisów i starodruków (m.in. akt unii horodelskiej, akt hołdu pruskiego z 1525 i rękopisy Kronik Jana Długosza)[4][5]. Zbiory zostały przekazane Muzeum Narodowemu w Krakowie i mają być eksponowane w Muzeum Książąt Czartoryskich[4][6]. Umowa obejmuje także ewentualne roszczenia związane z możliwym odzyskaniem w przyszłości ok. 840 dzieł sztuki pochodzących z kolekcji Czartoryskich i uznawanych za zaginione (m.in. Portret młodzieńca Rafaela Santi)[6].
W grudniu 2016 fundacja sprzedała także Skarbowi Państwa zamek w Gołuchowie za kwotę 20 mln zł[7].
Środki uzyskane z transakcji ze Skarbem Państwa fundacja przekazała do nowej fundacji Le Jour Viendra z siedzibą w Liechtensteinie (ok. 85 mln euro)[8] oraz trzech innych fundacji (Trzy Trąby, XX Lubomirskich i Fundacji im. Feliksa hr. Sobańskiego)[9][10]. Fundacja Le Jour Viendra ma kontynuować działania i projekty realizowane przez Fundację Książąt Czartoryskich[11]. Zdaniem prezesa fundacji Macieja Radziwiłła przekazanie środków za granicę było konieczne, gdyż m.in. polskie prawo jest niejasne i dopuszcza samowolę urzędników[9].
W kwietniu 2018 Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił wniosek fundacji o jej likwidację umotywowaną wyczerpaniem się środków finansowych i majątku[10].
Władze Fundacji
[edytuj | edytuj kod]- Rada Fundacji: Adam Karol Czartoryski (fundator i przewodniczący rady), Josette Naime Calil Czartoryski Borbon (żona fundatora), Tamara Czartoryska (córka fundatora), Michał Sobański, Kacper Krasicki
- Zarząd: Maciej Radziwiłł
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Jacek Nizinkiewicz. „Dama” była chroniona przez prawo. Rozmowa z Marianem Wolskim. „Rzeczpospolita”, s. A5, 23 kwietnia 2018.
- ↑ „Szlachta nie pracuje”. Partia Razem o zakupie kolekcji Czartoryskich. tvn24.pl. [dostęp 2017-01-01]. (pol.).
- ↑ Marek Kozubal. Dama narodowa. „Rzeczpospolita”, s. A7, 30 grudnia 2016.
- ↑ a b Grzegorz Nurek, Tomasz Urzykowski. Dama już państwowa. „Gazeta Wyborcza”, s. 18, 30 grudnia 2016.
- ↑ Zbiory książąt Czartoryskich. Rembrandt, Cranach i Kopernik. „Gazeta Wyborcza”, s. 9, 7-8 stycznia 2017.
- ↑ a b Marek Kozubal. Muzeum Narodowe urośnie. „Życie Krakowa i Małopolski (dodatek do dziennika 'Rzeczpospolita')”, s. R6, 9 stycznia 2017.
- ↑ Piotr Bojarski. Minister kupił też zamek Czartoryskich. „Gazeta Wyborcza”, s. 19, 11 stycznia 2017.
- ↑ Marek Kozubal. Spór w rodzinie o spuściznę Izabeli Czartoryskiej. „ Rzeczpospolita ”, s. A5, 18 kwietnia 2018.
- ↑ a b Małgorzata Skowrońska, Jarosław Sidorowicz. Resort Glińskiego umywa ręce od 100 mln euro. „Gazeta Wyborcza”, s. 4, 31 marca-2 kwietnia 2018.
- ↑ a b Jarosław Sidorowicz, Małgorzata Skowrońska. Czartoryscy nie zlikwidują fundacji? Sprzeciw sądu. „Gazeta Wyborcza”, s. 3, 4 kwietnia 2018.
- ↑ Małgorzata Skowrońska, Jarosław Sidorowicz. Czartoryscy wybrali Lichtenstein. „Gazeta Wyborcza”, s. 4, 29 marca 2018.