Górsk

Górsk

wieś
Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	toruński
Gmina	Zławieś Wielka
Liczba ludności (III 2011)	1964
Strefa numeracyjna	56
Kod pocztowy	87-134
Tablice rejestracyjne	CTR
SIMC	0850980
Położenie na mapie Polski Górsk
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Górsk
Położenie na mapie powiatu toruńskiego Górsk
Położenie na mapie gminy Zławieś Wielka Górsk
53°03′26″N 18°25′24″E
Strona internetowa

Górsk – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Zławieś Wielka.

Wieś leży przy trasie drogi krajowej nr 80. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1964 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Zławieś Wielka.

Historia

W okresie średniowiecza Górsk był wsią czynszową zakonu krzyżackiego i należał do parafii w Starym Toruniu, a od XVI wieku do parafii św. Janów w Toruniu. W okresie Reformacji Górsk stał się wsią protestancką. Z tamtego okresu pochodzi, wybudowany przez ewangelickich mieszkańców, kościół (po II wojnie światowej przejęty przez Kościół rzymskokatolicki).

Współczesność

W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Górsk, po jej zniesieniu w gromadzie Pędzewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

W tej miejscowości Służba Bezpieczeństwa PRL 19 października 1984 uprowadziła kapelana „Solidarności”, ks. Jerzego Popiełuszkę, który z racji antykomunistycznych wystąpień był od dłuższego czasu inwigilowany i prześladowany. W miejscu uprowadzenia stoi pomnik w kształcie przewróconego krzyża.

Od 2014 działa tu Centrum Edukacji Młodzieży im. ks. Jerzego Popiełuszki.

W skład kompleksu wchodzi: Muzeum multimedialne, Muzeum Regionalne, świetlica środowiskowa, Sala Jana Pawła II i Wielkich Polaków, Sala Marianny Popiełuszko, Kawiarenka Patriotyczna oraz boisko sportowe. Głównym celem CEM jest propagowanie idei ks. Jerzego Popiełuszki oraz przesłania jego pracy duszpasterskiej.

Gospodarzami Centrum jest Zgromadzenie Świętego Michała Archanioła.

Galeria

• 
  Kościół Krzyża Świętego (2018 r.)
• 
  Centrum Edukacji Młodzieży im. ks. Jerzego Popiełuszki
• 
  Dawna szkoła. Obecnie Centrum Edukacji Młodzieży.
• 
  Budynek mieszczący Muzeum Regionalne. Dawna Pastorówka.
• 
  Pomnik w kształcie krzyża
• 
  Kamień z tablicą pamiątkową

Zabytki

• barokowy kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z XVII w., pierwotnie ewangelicki, od roku 1946 katolicki należący do parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. W świątyni znajduje się 8 wielkich pastelowych malowideł wykonanych w 1696 roku przez Honsa Tiolemona, ołtarz z 1727 roku, ambona z 1608 roku, chrzcielnica z XIV wieku – wykonana na wyspie Gotlandia o cechach romańsko-gotyckich, chór i organy z 1727 roku,
• cmentarz przykościelny z grobowcem z 2. połowy XIX w., dawniej ewangelicki, z którego zachowało się kilka nagrobków ustawionych przy północnej ścianie kościoła,
• plebania z 1. połowy XIX w.,
• chałupa drewniana z około 1850 r.,
• wały przeciwpowodziowe
• dawny dworzec kolejowy z ok. 1910 r.

Zabytki nieistniejące:

• karczma
• zamek
• kościół w Starym Toruniu

Zobacz też

• Pomnik upamiętniający porwanie ks. Popiełuszki w Górsku

Linki zewnętrzne

• Górsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 724 .