Giacomo Meyerbeer

Giacomo Meyerbeer
	; Giacomo Meyerbeer
Data i miejsce urodzenia	5 września 1791 ; Tasdorf
Data i miejsce śmierci	2 maja 1864 ; Paryż
Gatunki	grand opéra
Zawód	kompozytor
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Giacomo Meyerbeer (ur. 5 września 1791 w Tasdorf, zm. 2 maja 1864 w Paryżu) – niemiecki^[1] kompozytor operowy, najważniejszy twórca grand opéry, wolnomularz^[2].

Życiorys

Meyerbeer urodził się jako Jakob Liebmann Meyer Beer niedaleko Tasdorf (obecnie część Rüdersdorf bei Berlin). Był synem żydowskiego producenta cukru i bankiera Jacoba Judy Herza Beera (1769-1825) i Amalii (Malki) Liebmann Meyer Wulff (1767-1854), córki finansisty Liepmanna Meyera Wulffa, prowadzącej w Berlinie znany salon literacko-muzyczny. Był bratem Wilhelma Beera, bankiera i polityka oraz Michaela Beera, pisarza. W 1810 niemieckie imię Jacob zmienił na włoskie, połączył części nazwiska Meyer i Beer nazywając się odtąd Giacomo Meyerbeer.

Większą część swojego życia spędził we Francji i jej też głównie poświęcił swój artystyczny talent, stąd bywa czasem zaliczany do kompozytorów francuskich. Jego nauczycielem był Muzio Clementi. Razem z Carlem Marią von Weberem studiował też u Georga Josepha „Abbé” Voglera. Przez 10 lat po studiach przebywał we Włoszech, by od roku 1826 na stałe osiąść w Paryżu. W 1842 Meyerbeer został wyznaczony przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV na następcę Gaspare Spontiniego na stanowisku dyrektora muzycznego Staatsoper Unter den Linden, królewskiej opery w Berlinie z zobowiązaniem dyrygowania tam cztery miesiące w roku. Faktycznie z uwagi na niewielkie wynagrodzenie było to stanowisko honorowe, które piastował do 1846. Zmarł w Paryżu, lecz został pochowany na cmentarzu żydowskim przy Schönhauser Allee w Berlinie.

Twórczość

Pierwszą operą kompozytora było Ślubowanie Jeftego (Jephtas Gelübde), za najważniejszą jest uważany Robert Diabeł – sztandarowe dzieło romantyzmu, które przyczyniło się również do rozwoju baletu. Giacomo Meyerbeer potrafił wykorzystywać i łączyć elementy charakterystyczne dla stylów niemieckiego, włoskiego i francuskiego, tego ostatniego w największym stopniu. Wykazywał też dużą wynalazczość w dziedzinie instrumentacji. Jego styl miał bardzo duży wpływ na późniejszych kompozytorów, z których na pierwszym miejscu wymienić należy Richarda Wagnera.

Meyerbeer po śmierci odszedł nieco w zapomnienie. Wynikało to głównie ze zmieniających się mód oraz tego, że do głosu zaczęli dochodzić inni kompozytorzy. Jego operom zarzucano też tanie efekciarstwo i płytkość, również niewielu było śpiewaków mogących podołać wymaganiom stawianym przez meyerbeerowskie role. Jego twórczość była zwalczana z powodów rasistowskich, głównie przez Richarda Wagnera. Po I wojnie światowej nie były wystawiane prawie w ogóle, by na sceny powoli powracać w obecnym czasie.

Ważniejsze opery

Il Crociato in Egitto (Krucjata w Egipcie), Wenecja 1824
Robert le Diable (Robert Diabeł), Paryż 1831 (na tematy z tej opery Fryderyk Chopin napisał Grand Duo concertant E-dur na wiolonczelę i fortepian)
Les Huguenots (Hugenoci), Paryż 1836
Le Prophète (Prorok), Paryż 1849
Dinorah ou Le Pardon de Ploërmel, Paryż 1859
L'Africaine (Afrykanka), Paryż 1865 (wykonana już po śmierci kompozytora)

Odznaczenia

Order Krzyża Południa (1830, Brazylia)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (1832, Francja)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Ernestyńskiego (1840, Saksonia-Koburg-Gotha)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Henryka Lwa (1840, Brunszwik)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Gwiazdy Polarnej (1842, Szwecja)^[3]
Order Pour le Mérite za Naukę i Sztukę (1842, Prusy)^[3]^[4]
Krzyż Komandorski Orderu Legii Honorowej (1849, Francja)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Cywilnej (1850, Saksonia)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Franciszka Józefa (1850, Austria)^[3]
Order Maksymiliana za Naukę i Sztukę (1853, Bawaria)^[3]
Krzyż Komandorski Orderu Korony (1854, Wirtembergia)^[3]
Order Korony Dębowej (1854, Holandia)^[3]
Krzyż Komandorski Orderu Alberta (1855, Saksonia)^[3]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Ernestyńskiego (1855, Saksonia-Koburg-Gotha)^[3]
Order Królewski Korony II Klasy (1861, Prusy)^[3]

Przypisy

↑ Wielka Encyklopedia Powszechna, PWN 1965, wyd. I, t. VII, s. 241
↑ Wolnomularstwo w świetle encyklopedyj. Wypisy, Warszawa 1934, s. 8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Robert Ignatius Letellier (oprac.): The Diaries of Giacomo Meyerbeer. T. 1: 1791–1839. Londyn: Associated University Press, 1999, s. 27-28. (ang.).
↑ Giacomo Meyerbeer. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2020-01-14]. (niem.).

Bibliografia

Józef Kański „Przewodnik operowy”, Polskie Wydawnictwo Muzyczne S. A., Kraków 2008; ISBN 978-83-224-0721-9
Kolekcja „La Scala”, Polskie Media Amer.Com, Oxford Educational Sp. z o.o.; ISBN 978-83-7425-384-0

Linki zewnętrzne

Giacomo Meyerbeer – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
Giacomo Meyerbeer w bazie AllMusic (ang.)
Giacomo Meyerbeer – utwory w bibliotece Polona

[1] Wielka Encyklopedia Powszechna, PWN 1965, wyd. I, t. VII, s. 241

[2] Wolnomularstwo w świetle encyklopedyj. Wypisy, Warszawa 1934, s. 8.

[ril-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Robert Ignatius Letellier (oprac.): The Diaries of Giacomo Meyerbeer. T. 1: 1791–1839. Londyn: Associated University Press, 1999, s. 27-28. (ang.).

[4] Giacomo Meyerbeer. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2020-01-14]. (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]