Hemiphractidae

	Hemiphractidae
	Peters, 1862
	; Przedstawiciel rodziny – Flectonotus pygmaeus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Rodzina	Hemiphractidae
	Typ nomenklatoryczny
	Hemiphractus Wagler, 1828
Synonimy
	Hemiphractina — Mivart, 1869; Amphignathodontidae Boulenger, 1882; Amphignathodontinae — Gadow, 1901; Hemiphractinae — Gadow, 1901; Hemignathodontinae Miranda-Ribeiro, 1926; Hemiphractidae — Miranda-Ribeiro, 1926; Gastrothecinae Noble, 1927; Opisthodelphyinae Lutz, 1968; Cryptobatrachidae Frost, Grant, Faivovich, Bain, Haas, Haddad, de Sá, Channing, Wilkinson, Donnellan, Raxworthy, Campbell, Blotto, Moler, Drewes, Nussbaum, Lynch, Green & Wheeler, 2006; Cryptobatrachinae — Castroviejo-Fisher, Padial, De la Riva, Pombal, Silva, Rojas-Runjaic, Medina-Méndez & Frost, 2015;
Rodzaje
	6 rodzajów – zobacz opis w tekście
	6 rodzajów – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hemiphractidae – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura)

Zasięg występowania

Rodzina obejmuje gatunki występujące w tropikalnej i andyjskiej Ameryce Południowej, w Ameryce Centralnej (Kostaryka i Panama) oraz na Trynidadzie i Tobago^[13].

Charakterystyka

Łączy płazy bezogonowe noszące rozwijające się jaja na plecach do wyklucia. Żaby z rodzajów Flectonotus, Gastrotheca, Cryptobatrachus i Stefania są znane jako żaby „workowate”, gdyż noszą rozwijające się zarodki w kieszeniach na grzbiecie. Kieszeni jest pozbawiony tylko rodzaj Hemiphractus, mający za to charakterystyczne trójkątne głowy. U wszystkich członków rodziny poza Flectonotus pygmaeus zarodki posiadają dwie pary dzwonkowatych skrzeli rozwiniętych z pierwszego i drugiego łuku skrzelowego^[14].

Podział systematyczny

Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Frosta i współpracowników (2006) wynikło, że pięć wyżej wymienionych rodzajów nie tworzy kladu, do którego jednocześnie nie należałyby m.in. rzekotkowate, świstkowate, drzewołazowate i ropuchowate; na tej podstawie autorzy przenieśli rodzaje Flectonotus i Gastrotheca do odrębnej rodziny Amphignathodontidae, a rodzaje Cryptobatrachus i Stefania – do rodziny Cryptobatrachidae, pozostawiając w rodzinie Hemiphractidae jedynie rodzaj Hemiphractus^[13]. Późniejsza analiza Pyrona i Wiensa (2011) potwierdziła jednak, że wymienione rodzaje tworzą klad, do którego nie należą przedstawiciele innych rodzin płazów bezogonowych; autorzy powtórnie zaliczyli wszystkie te rodzaje do Hemiphractidae^[15].

Do rodziny należą następujące rodzaje^[13]:

Cryptobatrachus Ruthven, 1916
Flectonotus Miranda-Ribeiro, 1926
Fritziana Mello-Leitão, 1937
Gastrotheca Fitzinger, 1843
Hemiphractus Wagler, 1828
Stefania Rivero, 1968

Uwagi

↑ Rodzaj typowy: Amphignathodon Boulenger, 1882 (= Gastrotheca Fitzinger, 1843).
↑ Rodzaj typowy: nie wyznaczony.
↑ Rodzaj typowy: Gastrotheca Fitzinger, 1843.
↑ Rodzaj typowy: Opisthodelphys Günther, 1859 (= Gastrotheca Fitzinger, 1843).
↑ Rodzaj typowy: Cryptobatrachus Ruthven, 1916.

Przypisy

↑ Hemiphractidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ W.C.H. Peters. Über die Batrachier-Gattung Hemiphractus. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1862, s. 146, 1863. (niem.).
↑ S.G. Mivart. On the classification of the anurous batrachians. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 37, s. 294, 1869. (ang.).
↑ G.A. Boulenger: Catalogue of the Batrachia Salientia s. Ecaudata in the Collection of the British Museum. Wyd. Second Edition. London: Taylor and Francis, 1882, s. 449. (ang.).
↑ Gadow 1901 ↓, s. 139.
↑ Gadow 1901 ↓, s. 139, 210.
↑ de Miranda-Ribeiro 1926 ↓, s. 106.
↑ de Miranda-Ribeiro 1926 ↓, s. 18.
↑ G.K. Noble. The value of life history data in the study of the evolution of the Amphibia. „Annals of the New York Academy of Sciences”. 30, s. 93, 1927. DOI: 10.1111/j.1749-6632.1927.tb55359.x. (ang.).
↑ B. Lutz: Taxonomy of the Neotropical Hylidae. Cz. 11. Austin: Texas Memorial Museum, 1968, s. 13, seria: Pearce-Sellards Series. (ang.).
↑ D.R. Frost, T. Grant, J. Faivovich, R.H. Bain, A. Haas, C.F.B. Haddad, R.O. de Sá, A. Channing, M. Wilkinson, S.C. Donnellan, Ch.J. Raxworthy, J.A. Campbell, B.L. Blotto, P.E. Moler, R.C. Drewes, R.A. Nussbaum, J.D. Lynch, D.M. Green & W.C. Wheeler. The amphibian tree of life. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 297, s. 201, 2006. DOI: 10.5531/sd.sp.13. (ang.).
↑ S. Castroviejo-Fisher, J.M. Padial, I. De la Riva, J.P. Pombal, Jr., H.R. da Silva, F.J.M. Rojas-Runjaic, E. Medina-Méndez & D.R. Frost. Phylogenetic systematics of egg-brooding frogs (Anura: Hemiphractidae) and the evolution of direct development. „Zootaxa”. 4004 (1), s. 20, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.4004.1.1. (ang.).
↑ ^a ^b ^c D. Frost: Hemiphractidae Peters, 1862. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-06-02]. (ang.).
↑ Hemiphractidae. AmphibiaWeb. [dostęp 2009-12-28]. (ang.).
↑ R. Alexander Pyron i John J. Wiens. A large-scale phylogeny of Amphibia including over 2800 species, and a revised classification of extant frogs, salamanders, and caecilians. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 61 (2), s. 543–583, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.06.012. (ang.).

Bibliografia

H. Gadow: Amphibia and reptiles. London: Macmillan and co., limited, 1901, s. 1–668. (ang.).
A. de Miranda-Ribeiro. Notas para servirem ao estudo dos Gymnobatrachios (Anura) Brasileiros. „Archivos do Museu Nacional do Rio de Janeiro”. 27, s. 1–227, 1926. (port.).

[a-4] Rodzaj typowy: Amphignathodon Boulenger, 1882 (= Gastrotheca Fitzinger, 1843).

[b-8] Rodzaj typowy: nie wyznaczony.

[c-11] Rodzaj typowy: Gastrotheca Fitzinger, 1843.

[d-13] Rodzaj typowy: Opisthodelphys Günther, 1859 (= Gastrotheca Fitzinger, 1843).

[e-15] Rodzaj typowy: Cryptobatrachus Ruthven, 1916.

[itis-1] Hemiphractidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Peters-2] W.C.H. Peters. Über die Batrachier-Gattung Hemiphractus. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1862, s. 146, 1863. (niem.).

[Mivart-3] S.G. Mivart. On the classification of the anurous batrachians. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 37, s. 294, 1869. (ang.).

[Boulenger-5] G.A. Boulenger: Catalogue of the Batrachia Salientia s. Ecaudata in the Collection of the British Museum. Wyd. Second Edition. London: Taylor and Francis, 1882, s. 449. (ang.).

[CITEREFGadow1901[https://biodiversitylibrary.org/page/2966049_139]-6] Gadow 1901 ↓, s. 139.

[CITEREFGadow1901[https://biodiversitylibrary.org/page/2966049_139],_[https://biodiversitylibrary.org/page/2966120_210]-7] Gadow 1901 ↓, s. 139, 210.

[CITEREFde_Miranda-Ribeiro1926[https://biodiversitylibrary.org/page/57261075_106]-9] Miranda-Ribeiro 1926 ↓, s. 106.

[CITEREFde_Miranda-Ribeiro1926[https://biodiversitylibrary.org/page/57261028_18]-10] Miranda-Ribeiro 1926 ↓, s. 18.

[Noble-12] G.K. Noble. The value of life history data in the study of the evolution of the Amphibia. „Annals of the New York Academy of Sciences”. 30, s. 93, 1927. DOI: 10.1111/j.1749-6632.1927.tb55359.x. (ang.).

[Lutz-14] B. Lutz: Taxonomy of the Neotropical Hylidae. Cz. 11. Austin: Texas Memorial Museum, 1968, s. 13, seria: Pearce-Sellards Series. (ang.).

[Frost&inni-16] D.R. Frost, T. Grant, J. Faivovich, R.H. Bain, A. Haas, C.F.B. Haddad, R.O. de Sá, A. Channing, M. Wilkinson, S.C. Donnellan, Ch.J. Raxworthy, J.A. Campbell, B.L. Blotto, P.E. Moler, R.C. Drewes, R.A. Nussbaum, J.D. Lynch, D.M. Green & W.C. Wheeler. The amphibian tree of life. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 297, s. 201, 2006. DOI: 10.5531/sd.sp.13. (ang.).

[Castroviejo-Fisher&inni-17] S. Castroviejo-Fisher, J.M. Padial, I. De la Riva, J.P. Pombal, Jr., H.R. da Silva, F.J.M. Rojas-Runjaic, E. Medina-Méndez & D.R. Frost. Phylogenetic systematics of egg-brooding frogs (Anura: Hemiphractidae) and the evolution of direct development. „Zootaxa”. 4004 (1), s. 20, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.4004.1.1. (ang.).

[Frost-18] D. Frost: Hemiphractidae Peters, 1862. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-06-02]. (ang.).

[19] Hemiphractidae. AmphibiaWeb. [dostęp 2009-12-28]. (ang.).

[PyronWiens-20] R. Alexander Pyron i John J. Wiens. A large-scale phylogeny of Amphibia including over 2800 species, and a revised classification of extant frogs, salamanders, and caecilians. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 61 (2), s. 543–583, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.06.012. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[6]

[b]

[7]

[8]

[c]

[9]

[d]

[10]

[e]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]