Józef Niemojewski

Józef Niemojewski
	; Rola
Rodzina	Niemojewscy herbu Rola
Data i miejsce urodzenia	4 lipca 1769 ; Śrem
Data i miejsce śmierci	16 lipca 1839 ; Rokitnica
Ojciec	Antoni Niemojewski
Żona	Julia Konkordia Klug
Dzieci	Julian, Stanisław, Józef Kalasanty, Feliks, Antonina
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Niemojewski herbu Rola (ur. 4 lipca 1769 w Śremie, zm. 16 lipca 1839 w Rokitnicy)^[1] – generał brygady Armii Księstwa Warszawskiego, generał major województwa poznańskiego w czasie powstania kościuszkowskiego, wybrany na to stanowisko przez szlachtę 21 sierpnia 1794, starosta śremski.

Życiorys

Syn Antoniego Niemojewskiego (1743–1797), kanonika katedralnego poznańskiego. Prawnuk Andrzeja Ignacego Niemojewskiego (zm. 1701), kasztelana bydgoskiego.

Studiował na Leopoldinum we Wrocławiu. W 1787 jako junkier wstąpił do pruskiego pułku lejbhuzarów. W 1790 awansował na porucznika. Odkupił od Ignacego Bnińskiego stopień rotmistrza 1 Wielkopolskiej Brygady Kawalerii Narodowej. Po objęciu rządów przez konfederację targowicką podał się do dymisji.

Był jednym z organizatorów konspiracji, która przygotowała wybuch insurekcji kościuszkowskiej w Wielkopolsce. Tadeusz Kościuszko mianował go generałem majorem^[2] milicji poznańskiej. Po wystąpieniu gen. Dionizego Mniewskiego na Kujawach, proklamował w Kościanie i Gąbinie powstanie miejscowej szlachty przeciwko Prusakom. 31 sierpnia pod Kościanem zniósł 600. osobowy oddział wojsk pruskich gen. Mansteina. 13 września wyparł Prusaków z Kcyni.

Pod koniec września połączył się z dywizją gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Uhonorowany przesłaną mu przez Kościuszkę obrączką z napisem Ojczyzna Obrońcy swemu (numer 30). Wziął udział w zdobyciu Bydgoszczy. W czasie obrony Pragi osłaniał most na Wiśle. W Radoszycach wziął dymisję z wojska i udał się do Francji z listem polecającym do władz francuskich. Mianowany szefem III batalionu 2 Legii, stacjonującym w Mediolanie.

Był jednym z członków Towarzystwa Handlu Czarnomorskiego, założonego przez jakobinów polskich. Osiągnął IV stopień wtajemniczenia masońskiego. Należał do loży Zum Goldenem Leuchter, a w 1805 został współzałożycielem loży Świątynia Mądrości.

18 listopada 1806 cesarz Napoleon I Bonaparte potwierdził nominację Niemojewskiego na generała brygady. Mianowany komendantem wojskowym departamentu poznańskiego, z misją przeprowadzenia rekrutacji do Wojska Polskiego. Na czele brygady składającej się z 1. i 2 Pułków Piechoty wziął udział w szturmie Tczewa, za co został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari.

Na czele 1 Pułku Kawalerii Narodowej, Strzelców Poznańskich i Kawalerii Płockiej służył w korpusie obserwacyjnym gen. Józefa Zajączka.

W czasie wojny polsko-austriackiej w 1809 został komendantem wojskowym departamentu łomżyńskiego. Po wyzwoleniu Galicji został komendantem departamentu lubelskiego.

W czasie wojny 1812 został dowódcą 15 Brygady Kawalerii w straży przedniej Joachima Murata. Ciężko ranny w początkach kampanii, został z niej praktycznie wyłączony.

Odznaczony w tym samym roku Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Obojga Sycylii^[3].

W 1817 roku był marszałkiem sejmikowym powiatu kieleckiego województwa krakowskiego^[4].

Zmarł w Rokitnicy 16 lipca 1839 r. i został pochowany na cmentarzu przykościelnym w pobliskiej Świedziebni.

Życie prywatne

Jego żoną była Julia Konkordia Klug.

Przypisy

↑ DanutaD. Płygawko DanutaD., AdamA. Podsiadły AdamA. (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 231-234, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 .
↑ Ryszard Morawski: Wojsko Księstwa Warszawskiego. Generalicja i sztaby. s. 16.
↑ Tadeusz Jeziorowski: The Napoleonic Orders. Ordery Napoleońskie. Warszawa 2018, s. 148
↑ dodatek do nr 82 Gazety Korespondenta, 14 października 1817, s. 1785.

Bibliografia

Ryszard Morawski, Henryk Wielecki: Wojsko Księstwa Warszawskiego. Generalicja i sztaby. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1996. ISBN 83-11-08511-0.
Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa . Wyd. Z.P. POLIMER Koszalin 2010, ISBN 978-83-89976-40-6, s. 83, 258, 259, 280, 281 i 282

Linki zewnętrzne

Tygodnik Ilustrowany 1862 – Józef Niemojewski
Potomkowie Sejmu Wielkiego

[1] DanutaD. Płygawko DanutaD., AdamA. Podsiadły AdamA. (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 231-234, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 .

[2] Ryszard Morawski: Wojsko Księstwa Warszawskiego. Generalicja i sztaby. s. 16.

[3] Tadeusz Jeziorowski: The Napoleonic Orders. Ordery Napoleońskie. Warszawa 2018, s. 148

[4] tek do nr 82 Gazety Korespondenta, 14 października 1817, s. 1785.

[1]

[2]

[3]

[4]