Jan Fisher
biskup i męczennik | |
Portret Jana Fishera, pędzla Hansa Holbeina | |
Data i miejsce urodzenia |
1469 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 czerwca 1535 |
Czczony przez | |
Beatyfikacja |
29 września 1886 |
Kanonizacja | |
Wspomnienie | |
Patron | |
Szczególne miejsca kultu |
Anglia, Niemcy, Polska |
Kardynał prezbiter | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
19 października 1469 lub 1469 | ||
Data i miejsce śmierci |
22 czerwca 1535 | ||
Miejsce pochówku | |||
Biskup diecezjalny Rochester | |||
Okres sprawowania |
1504–1535 | ||
Wyznanie |
katolickie | ||
Kościół |
rzymskokatolicki | ||
Prezbiterat |
17 grudnia 1491 | ||
Nominacja biskupia |
14 października 1504 | ||
Sakra biskupia |
24 listopada 1504 | ||
Kreacja kardynalska |
21 maja 1535 | ||
Kościół tytularny |
Data konsekracji |
24 listopada 1504 | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||
Miejsce | |||||||||||||
Konsekrator | |||||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||||
|
John Fisher, forma spolszczona Jan Fisher (ur. 1469 w Beverley, zm. 22 czerwca 1535 w Londynie) – święty katolicki, kardynał, biskup Rochester, męczennik, humanista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Kształcił się w Cambridge, gdzie w 1487 uzyskał stopień bakałarza, a w 1491 magistra sztuk wyzwolonych. W latach 1491–1494 był wikariuszem w Northallerton, potem zaś pełnił funkcję rektora dwóch kolegiów, wicekanclerza i kanclerza Uniwersytetu Cambridge[1] .
W 1497 został spowiednikiem matki króla Henryka VII. Sprawował też opiekę nad ufundowanym przez nią kolegium w Cambridge. Do programu studiów wprowadził grekę i hebrajski. Zaangażował Erazma z Rotterdamu jako profesora teologii i greki. W 1504 został biskupem Rochesteru. Ta ostatnia godność łączyła się ze stanowiskiem wychowawcy następcy tronu, późniejszego Henryka VIII. Fisher poświęcił się dla dobra swojej diecezji i uniwersytetu. Od 1527 aktywnie przeciwstawiał się rozpoczętemu przez króla procesowi rozwodowemu z poślubioną mu Katarzyną Aragońską. Równie mocno przeciwny był wtrącaniu się króla w sprawy kościelne. W przeciwieństwie do innych biskupów królestwa, Fisher odmówił złożenia przysięgi, zobowiązującej do poszanowania ustawy, która potomstwu Henryka i Anny gwarantowała sukcesję tronu. Z powodu tej odmowy został uwięziony w Tower w kwietniu 1534 roku. W następnym roku papież Paweł III mianował Fishera kardynałem prezbiterem z tytułem S. Vitale. Biorąc odwet za to, Henryk VIII skazał Fishera na ścięcie. Na pół godziny przed egzekucją otworzył po raz ostatni księgę Nowego Testamentu. Jego uwagę zwróciły następujące słowa z Ewangelii św. Jana: „A to jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa. Ja Ciebie otoczyłem chwałą na ziemi przez to, że wypełniłem dzieło, które Mi dałeś do wykonania. A teraz Ty, Ojcze, otocz mnie u siebie tą chwałą, którą miałem u Ciebie pierwej zanim świat powstał” (J 17, 3-5). Zamknąwszy księgę Fisher rzekł: „Wystarczy tej nauki, aby wytrzymać przez resztę mego życia”.
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Treatise concernynge... the seven penytencyall Psalms (Londyn, 1508);
- Sermon... agayn ye pernicyous doctrin of Martin Luther (Londyn, 1521);
- Defensio Henrici VIII (Cologne, 1525);
- De Veritate Corporis et Sanguinis Christi in Eucharistia, adversus Johannem Oecolampadium (Cologne, 1527);
- De Causa Matrimonii... Henrici VIII cum Catharina Aragonensi (Alcalá de Henares, 1530);
- The Wayes to Perfect Religion (Londyn, 1535);
- A Spirituall Consolation written... to hys sister Elizabeth (Londyn, 1735).
Znaczenie, święto, atrybuty
[edytuj | edytuj kod]Beatyfikowany 29 września 1886 przez papieża Leona XIII, kanonizowany w 1935 przez papieża Piusa XI.
Jest patronem prawników. Święto jest obchodzone w Kościele katolickim 22 czerwca.
Jan Fisher w kulturze
[edytuj | edytuj kod]- Dynastia Tudorów – serial telewizyjny (2007–2010). W rolę Jana Fishera wcielił się Bosco Hogan.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- John FISHER. A Cambridge Alumni Database. [dostęp 2017-06-23]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Święci Tomasz More i Jan Fisher. brewiarz.katolik.pl
- ISNI: 0000000108769154
- VIAF: 105365062, 266081375
- LCCN: n50004217
- GND: 118683748
- LIBRIS: b8nqqrkv4n42lz4
- BnF: 13484664s
- SUDOC: 088481778
- SBN: SBLV034236
- NLA: 35109518
- NKC: ola2002158936
- DBNL: fish005
- NTA: 068612168
- BIBSYS: 90581779
- Open Library: OL548742A
- PLWABN: 9810635309505606
- NUKAT: n2005103754
- OBIN: 9498
- J9U: 987007462936205171
- LNB: 000306383
- CONOR: 130910051