Jan Mauersberger
ksiądz Jan Mauersberger | |
Data i miejsce urodzenia |
4 września 1877 |
---|---|
Data śmierci |
12 sierpnia 1942 |
Stopień instruktorski | |
Organizacja harcerska | |
Przewodniczący ZHP | |
Okres sprawowania |
od 27 września 1939 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
|
Jan Paweł Mauersberger, ps. ks. Longin (ur. 4 września 1877 w Warszawie, zm. 12 sierpnia 1942) – ksiądz, doktor teologii, instruktor harcerski i społecznik, harcmistrz Rzeczypospolitej, przewodniczący Komendy Naczelnej ZHP, Przewodniczący ZHP (1923, 1927–1929, 1939–1942), wiceprzewodniczący ZHP (1920–1924, 1931–1939), Naczelny Kapelan ZHP (1924–1925), kapelan Szarych Szeregów (1939–1941), dziekan Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Wiktora i Marii Kazimiery z Reinhardtów. W związku z podejrzeniem choroby płuc wyjechał z matką do Algieru. Po wyzdrowieniu studiował teologię i filozofię w Rzymie. Otrzymał tam doktorat z teologii i prawa kanonicznego. Do Warszawy wrócił w 1903 r.
Związany z harcerstwem od 1912 r. (w 16. Warszawskiej Drużynie Harcerzy). W 1914 roku był kapelanem na pierwszym kursie instruktorskim w Skolem. W latach 1915–1916 był członkiem Naczelnej Komendy Skautowej w Warszawie, następnie komendantem Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP) w Królestwie Polskim.
W latach 1920–1921 działał na rzecz zjednoczenia organizacji harcerskich i skautowych w jeden Związek Harcerstwa Polskiego. W latach 1923 oraz 1927–1929 pełnił funkcję Przewodniczącego ZHP, a w latach 1924–1925 był jego naczelnym kapelanem. W Kościelisku założył prewentorium dla młodzieży harcerskiej.
Od 1919 był kapelanem Wojska Polskiego. Z dniem 30 listopada 1924 roku, na własną prośbę, został przeniesiony do korpusu oficerów rezerwowych w stopniu proboszcza ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 0,8 lokatą w duchowieństwie wojskowym[1].
27 grudnia 1933 został powołany z pospolitego ruszenia do służby czynnej, mianowany zawodowym duchownym wojskowym w stopniu dziekana ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 1. lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania rzymskokatolickiego i przydzielony do Polowej Kurii Biskupiej na stanowisko kanclerza[2][3]. Na stanowisku kanclerza pozostawał do 1939[4].
W latach 1939–1942 p.o. Przewodniczący ZHP. Poszukiwany przez Gestapo ukrywał się w Konstancinie.
Zmarł podczas okupacji w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera C-3-22,23)[5].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 26 września 2009)[6][7]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)[8]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[9]
- Krzyż Niepodległości (3 maja 1932)[10]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[11]
- Odznaka ZHP „Wdzięczności” (1921)
- Honorowy Krzyż Harcerski z Czasów Walk o Niepodległość (1938)
- Odznaka Pamiątkowa Dawnych Harcerzy Małopolskich (1937)[12]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 21 listopada 1924, s. 685.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 2, 14.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 405.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 948.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MAUERSBERGER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-14] .
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 27, poz. 296 „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”.
- ↑ uhonorowanie odbyło się tego samego dnia w czasie uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie związanych z 70. rocznicą utworzenia Szarych Szeregów Ordery w 70. rocznicę utworzenia Szarych Szeregów. prezydent.pl, 26 września 2009. [dostęp 2012-05-12].
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za wybitne zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 278, poz. 280 „za zasługi na polu pracy społecznej oraz na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 109, poz. 142 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 35.
- ↑ Odznaka pamiątkowa dawnych Harcerzy małopolskich. „Wschód”. Nr 65, s. 11, 10 listopada 1937.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 471.
- Polski Słownik Biograficzny. T. 20. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1975, s. 257-258.
- Wacław Błażejewski: Z dziejów harcerstwa polskiego (1910–1939). Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1985. ISBN 83-203-1714-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Janusz Wojtycza (red.): Harcerski słownik biograficzny. T. 1. Warszawa: Muzeum Harcerstwa, 2006, s. 141–143. ISBN 83-923571-1-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Komentarz do prawa harcerskiego – ks. hm RP Jan Mauersberger. dziewietnastakldh.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-07-22)].
- Jan Mauersberger – publikacje w bibliotece Polona
- Członkowie Szarych Szeregów
- Duchowni archidiecezji warszawskiej
- Dziekani Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
- Harcmistrzowie Rzeczypospolitej
- Kapelani Armii Krajowej
- Kapelani ZHP
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Odznaką ZHP „Wdzięczności”
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy duchowni katoliccy – działacze harcerscy w II Rzeczypospolitej
- Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego
- Urodzeni w 1877
- Zmarli w 1942