Jerzy Petersburski
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód |
kompozytor |
| Odznaczenia | |
| |
Jerzy Petersburski (ur. 20 kwietnia 1895 w Warszawie, zm. 7 października 1979 tamże)[1] – polski kompozytor muzyki popularnej pochodzenia żydowskiego, autor m.in. przebojów To ostatnia niedziela czy Tango milonga (Oh Donna Clara).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po matce Paulinie pochodził ze znanej warszawskiej rodziny żydowskich muzyków Melodystów, zasłużonej dla rozwoju polskiej muzyki klezmerskiej, rozrywkowej i jazzowej. Jego kuzynem był Artur Gold, z którym założył w 1925 orkiestrę[2].
Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku czterech lat. Studiował do 1915 w warszawskim konserwatorium w klasie fortepianu Aleksandra Michałowskiego, natomiast od 1920 w Wiedniu, gdzie jego talent docenił Imre Kálmán. Akompaniował Aleksandrowi Wertyńskiemu. Stał się znany ze współpracy z kabaretami oraz teatrzykami warszawskimi. Był autorem muzyki do wielu filmów nakręconych przed II wojną światową.
W 1930 roku wzniósł dom przy ulicy Kopernika 16 (obecnie 18) w Legionowie[3]. W 1936 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.
Podczas II wojny światowej znalazł się na terenie ZSRR, skąd wraz z Armią Andersa przedostał się na Bliski Wschód. W Kairze prowadził audycje radiowe dla polskich żołnierzy. W latach 1947–1967 tworzył w Ameryce Południowej (Argentyna – gdzie zamieszkał, Brazylia, Wenezuela). Współpracował z Astorem Piazzollą. W 1967 wrócił do Polski.
Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera B-5-21/22)[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był trzy razy żonaty. Pierwsza żona − Maria Milstein, z którą miał córki Halinę i Stanisławę, zmarła w 1920; druga, Maria Minkowska, zmarła w 1967 w Buenos Aires; a trzecia − śpiewaczka Sylwia Klejdysz w 1969 urodziła mu syna Jerzego. Miał braci: Stanisława i Józefa[5].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Operetki
[edytuj | edytuj kod]- Kobieta 5212
- Kochanka z ekranu
- Robert i Bertrand
Muzyka filmowa
[edytuj | edytuj kod]- Uwiedziona Michała Waszyńskiego (1931)
- Co mój mąż robi w nocy… Michała Waszyńskiego (1934)
- Szczęśliwa trzynastka Mariana Czauskiego (1938)
Znane utwory
[edytuj | edytuj kod]- Ja nie mam co na siebie włożyć (we współautorstwie z Arturem Goldem)
- Już nigdy
- Nie namawiaj, bo ulegnę
- Odrobinę szczęścia w miłości
- Tango milonga, czyli Oh, Donna Clara!
- To ostatnia niedziela
- Ty albo żadna
- Błękitna chusteczka
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jerzy Petersburski. filmpolski.pl. [dostęp 2010-02-02]. (pol.).
- ↑ W kręgu muzyki poważnej i rozrywkowej. Bohaterowie galerii Dziedzictwo. „Skarpa Warszawska”, s. 66, Listopad 2021.
- ↑ Jacek Emil Szczepański: Nasza Historia. Wojenne adresy Legionowa: Szkoła handlowa przy ul. Kopernika. gazetapowiatowa.pl, 10 grudnia 2020. [dostęp 2024-08-24].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MARIA KIEJDYSZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Petersburski Stanisław | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-02-10].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Petersburski w bazie Filmoteki Narodowej „Nitrofilm”
- Jerzy Petersburski kompozytor, pianista, dyrygent, legenda polskiej muzyki rozrywkowej.. [dostęp 2014-02-16]. (pol.).