John Pope (generał)
 Generał John Pope | |
 generał major
| |
| Data i miejsce urodzenia |
16 marca 1822 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy |
wojna secesyjna, |
| |
John Pope (ur. 16 marca 1822, zm. 23 września 1892) – zawodowy oficer US Army, a w czasie wojny secesyjnej generał Armii Unii. Dobrze, ale krótko zapisał się na zachodnim teatrze wojny, a najbardziej zapamiętana została jego porażka w II bitwie nad Bull Run na wschodzie. Po wojnie uczestniczył w rekonstrukcji Południa i walkach z Indianami.
Młodość
[edytuj | edytuj kod]Pope urodził się w Louisville, w stanie Kentucky, jako syn Nathaniela Pope’a, znanego sędziego na tzw. „Terytorium Illinois”, zaprzyjaźnionego z młodym prawnikiem Abrahamem Lincolnem[1]. Był przyrodnim bratem Manninga Force’a i dalekim kuzynem Mary Todd Lincoln[2]. Ukończył Akademię Wojskową Stanów Zjednoczonych w West Point w roku 1842 i otrzymał – w stopniu podporucznika – przydział do Korpusu Topograficznego. Służył na Florydzie, a następnie pomagał w kartowaniu północno-wschodniego pogranicza z Kanadą. Walczył pod rozkazami Zahary’ego Taylora w bitwach pod Monterrey i Buena Vista w czasie wojny z Meksykiem, w trakcie której został awansowany na porucznika, a następnie na kapitana[2]. Po wojnie Pope pracował jako geodeta wojskowy w Minnesocie. W roku 1850 dowiódł żeglowności Red River. Służył jako naczelny inżynier Departamentu Nowego Meksyku w latach 1851–1853, a pozostałe lata przed wybuchem wojny secesyjnej spędził, wytyczając szlak dla linii „Pacific Railroad”[1].
Wojna secesyjna
[edytuj | edytuj kod]Gdy Abraham Lincoln został wybrany prezydentem Stanów Zjednoczonych, Pope został – jako jeden z czterech oficerów – wyznaczony do eskortowania prezydenta-elekta do Waszyngtonu[1]. Złożył Lincolnowi propozycję zostania u jego boku jako doradca, ale 14 czerwca 1861 roku został mianowany generałem brygadierem formacji ochotniczych[3] i skierowany do Illinois z zadaniem zaciągu ochotników.
Na początku wojny Pope zmusił siły konfederatów dowodzonych przez Sterlinga Price’a do wycofania się na południe, przy czym 18 grudnia wziął 1200 jeńców w mało znaczącym starciu pod Blackwater w Missouri. Gen. mjr Henry W. Halleck mianował go 23 lutego 1862 roku dowódcą „Armii Missisipi”[4]. Na czele 25 000 żołnierzy miał usunąć postawione przez konfederatów w nurcie Missisipi zapory. Dokonał zaskakującego konfederatów zagonu na New Madrid, Missouri i zdobył je 14 marca. Następnie przeprowadził kampanię mającą na celu zdobycie wyspy nr. 10, silnie ufortyfikowanego posterunku obsadzonego przez 12 000 żołnierzy z 58 działami. Saperzy Pope’a przekopali kanał, który pozwolił kanonierkom kpt. Andrew H. Foote’a opłynąć wyspę i wysadzić desant na tyłach obrońców, którzy w tej sytuacji kapitulowali 7 kwietnia 1862 roku, a tym samym żegluga na Missisipi została udostępniona flocie unionistów aż po Memphis w stanie Tennessee[5].
Wyjątkowe osiągnięcia Pope’a nad Mississippi spowodowały jego nominację na generała majora, antydatowaną 21 marca 1862[6]. Podczas oblężenia Corinthu dowodził lewym skrzydłem armii Hallecka, ale wkrótce – rozkazem Lincolna – został przeniesiony na wschód. Po zakończeniu nieszczęsnej kampanii półwyspowej McClellana Pope został mianowany dowódcą Armii Wirginii złożonej z sił rozproszonych po dolinie Shenandoah i północnej Wirginii[7].
Pope chciał pokazać swoją wyższość nowym żołnierzom pod jego dowództwem, co nie mogło się podobać[8]. 14 lipca wydał zadziwiający rozkaz skierowany do armii:
Spróbujmy zrozumieć się nawzajem. Przybyłem do was z zachodu, gdzie zawsze oglądaliśmy plecy naszych nieprzyjaciół; z armii, której głównym zajęciem było szukać nieprzyjaciela i odszukanego pobić; której polityką był atak, nie obrona. W żadnym przypadku nieprzyjaciel nie miał możliwości zepchnąć naszej armii do defensywy. Rozumiem, że zostałem wezwany tutaj, by wprowadzić taki sam system i poprowadzić was na nieprzyjaciela. Moim zamiarem jest uczynić tak, i to szybko. Jestem pewien, że jesteście w stanie osiągnąć możliwość stania się wyjątkowym wojskiem i ja chcę wam w tym pomóc. Tymczasem życzę sobie, byście wyrzucili ze swych umysłów pewne zdania, które z przykrością znajduję w waszym języku. Słyszę bez przerwy o „zajęciu mocnej pozycji i bronieniu jej”, o „liniach odwrotu” i o „bazach zaopatrzeniowych”. Odrzućmy je. Najsilniejszą pozycją, jaką żołnierz powinien pragnąć zająć, jest ta, z której najłatwiej jest zaatakować nieprzyjaciela. Zacznijmy studiować możliwe linie odwrotu przeciwników, a nasze własne pozostawmy im samym. Zacznijmy patrzeć przed, nie za siebie. Sukces i sława są w ataku, porażka i hańba w odwrocie. Zacznijmy myśleć w ten sposób, a łatwo przewidzieć, że wasze sztandary wkrótce ozdobione zostaną wieloma zaszczytami, a wasze nazwiska na zawsze zostaną we wdzięcznej pamięci ziomków[7].
Pyszałkowaty generał, mimo wcielenia do Armii Wirginii oddziałów z Armii Potomaku McClellana, co zwiększyło jego siły do 70 tysięcy, nie miał większych szans wobec stającego naprzeciwko konfederackiego generała, Roberta E. Lee. Lee, słusznie przypuszczając, że Pope jest niezdecydowany i chwiejny, podzielił swoją mniejszą (55 tysięcy) armię, rzucając gen. mjr. Thomasa J. „Stonewall” Jacksona z 24 000 ludzi (jako dywersję) w kierunku Cedar Mountain, gdzie Jackson pobił podwładnego Pope’a, Nathaniela Banksa. Gdy Lee ruszył w kierunku Pope’a na czele reszty armii, Jackson skręcił na północ i zajął główną bazę zaopatrzeniową Pope’a w Manassas Station. Zdezorientowany i nie potrafiący znaleźć głównych sił nieprzyjaciela Pope wpakował się w pułapkę zastawioną nad Bull Run. Jego ludzie wytrzymali kombinowany atak Jacksona i Lee 29 sierpnia 1862 roku, ale następnego dnia gen. mjr James Longstreet uderzył niespodziewanie na skrzydło, skutkiem czego Armia Wirginii została rozbita i zmuszona do odwrotu[9].
Pope został pozbawiony dowództwa 12 września, a niedobitki jego armii zostały wcielone do Armii Potomaku McClellana. Resztę wojny spędził na tyłach, w północno-zachodniej Minnesocie, mając coś wspólnego z wojną z Dakotami w 1862 roku. Kilka miesięcy zwycięskiej kampanii na zachodzie opłaciło się jednak; został mianowany 30 stycznia 1865 roku komendantem „Military Division of the Missouri” (później przemianowanej na Departament Missouri), a 13 marca, za zwycięstwo w walce o wyspę nr. 10, został generałem majorem armii regularnej USA[5][10].
Po wojnie
[edytuj | edytuj kod]W kwietniu 1867 roku, Pope został mianowany gubernatorem rekonstruowanego Trzeciego Okręgu Wojskowego i założył swą główną kwaterę w Atlancie w stanie Georgia. Podejmował kontrowersyjne decyzje zezwalając Afroamerykanom być ławnikami, polecając burmistrzowi miasta – mimo upływu kadencji – pozostać na urzędzie kolejny rok i zakazując lokalnym gazetom zamieszczania ogłoszeń sprzecznych z rekonstrukcją. Prezydent Andrew Johnson zdymisjonował go 28 grudnia 1867 roku, zastępując George’em G. Meade’em[2].
Pope wrócił na zachód, gdzie brał udział w wojnach z Apaczami. Miał przeciwników politycznych w Waszyngtonie, bowiem uważał, że rezerwaty indiańskie byłyby lepiej administrowane przez armię niż skorumpowane Biuro do spraw Indian. Kontrowersje wywołały jego wezwania do lepszego traktowania Indian[11].
Reputacja Pope’a doznała poważnego uszczerbku w roku 1879, kiedy komisja śledcza prowadzona przez gen. mjr. Schofielda uznała, że Pope był głównym odpowiedzialnym za straty pod Bull Run. Sprawozdanie komisji określiło Pope’a jako nierozważnego i w niebezpieczny sposób niedoinformowanego o przebiegu bitwy[12].
Niezależnie od tego John Pope utrzymał stopień generała majora i przeszedł na emeryturę w roku 1886. Zmarł w Żołnierskim Domu Opieki w pobliżu miejscowości Sandusky w Ohio. Został pochowany na cmentarzu Bellefontaine w St. Louis w stanie Missouri[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Frederiksen 2000 ↓, s. 541.
- ↑ a b c d Hearn i inni 2008 ↓, s. 139.
- ↑ Warner 1964 ↓, s. 376–377.
- ↑ Eicher 2001 ↓, s. 203.
- ↑ a b Frederiksen 2000 ↓, s. 542.
- ↑ Eicher 2001 ↓, s. 251.
- ↑ a b Eicher 2001 ↓, s. 317.
- ↑ Foote 1958 ↓, s. 529.
- ↑ Eicher 2001 ↓, s. 331.
- ↑ Eicher 2001 ↓, s. 335.
- ↑ Frederiksen 2000 ↓, s. 542–543.
- ↑ Frederiksen 2000 ↓, s. 543.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- David J. Eicher: The Longest Night: A Militaty History of the Civil War. New York / London: Simon & Schuster, 2001. ISBN 0-684-84944-5.
- Shelby Foote: The Civil War, A Narrative: Fort Sumter to Perryville. New York: Random House, 1958. ISBN 0-394-49517-9.
- John C. Frederiksen: John Pope. W: Encyclopedia of the American Civil War: A Political, Social, and Military History. Heidler, W.Norton & Company, 2000. ISBN 0-393-04758-X.
- Chester Hearn, Rick Sapp, Steven M. Smith: Civil War Commanders: From Fort Sumter to Appomattox Court House. New York: Metro Books, 2008. ISBN 978-1-4351-0396-2.
- Ezra J. Warner: Generals in Blue: Lives of the Union Commanders. Louisiana State University Press, 1964. ISBN 0-8071-0822-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- John Pope (1822-1892) (ang.)
- John Pope; Spartacus Educational. spartacus.schoolnet.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)]. (ang.).
- Harper’s Weekly (ang.), 13 września 1862