Przejdź do zawartości

Károly Khuen-Héderváry

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Károly Khuen-Héderváry
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1849
Bad Gräfenberg

Data i miejsce śmierci

16 lutego 1918
Budapeszt

Ban Chorwacji
Okres

od 4 grudnia 1883
do 27 czerwca 1903

Poprzednik

Hermann Ramberg

Następca

Teodor Pejačević

Premier Węgier
Okres

od 17 maja 1903
do 30 września 1903

Przynależność polityczna

Partia Liberalna (Węgry)

Poprzednik

Kálmán Széll

Następca

István Tisza

Premier Węgier
Okres

od 11 stycznia 1910
do 22 kwietnia 1912

Przynależność polityczna

Narodowa Partia Pracujących

Poprzednik

Sándor Wekerle

Następca

László Lukács

Károly Khuen-Héderváry (ur. 23 maja 1849 w Bad Gräfenberg, zm. 16 lutego 1918 w Budapeszcie) – hrabia, węgierski polityk, ban Chorwacji w latach 1883–1903, premier Węgier w 1903 roku oraz w latach 1910–1912.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Károly Khuen pochodził z węgierskiej arystokratycznej rodziny. Jego rodzina posiadała wielkie majątki ziemskie w Chorwacji. Studiował prawo w Zagrzebiu i Bratysławie. W 1874 roku po zmarłej matce odziedziczył tytuł Héderváry, z którego uczynił część swego nazwiska. Poślubił Margit Teleki, siostrzenicę długoletniego premiera węgierskiego Kálmána Tiszy, co pozwoliło mu na szybką karierę polityczną.

Po okresie pełnienia drobniejszych funkcji urzędniczych, w 1883 roku został mianowany na stanowisko bana Chorwacji – pełnił ten urząd przez 20 lat i w okresie tym realizował przede wszystkim węgierskie interesy w Chorwacji, prowadząc politykę madziaryzacyjną i starając się ograniczać odrębność Chorwacji od Węgier. M.in. ograniczył prawa wyborcze, autonomię uniwersytetu w Zagrzebiu, niezależność sądów, wolność prasy i działalności Jugosłowiańskiej Akademii Nauki i Sztuki, w 1894 roku wprowadził język węgierski jako obowiązkowy w chorwackich gimnazjach. Wspierała go w tych działaniach prowęgierska w tym czasie Partia Narodowa, opierał się także na mniejszości serbskiej (co sprzyjało habsburskim wpływom na Bałkanach, jednak prowadziło także do narastania antagonizmu chorwacko-serbskiego). Jednocześnie okres jego rządów w Chorwacji zaznaczył się znacznym rozwojem gospodarczym.

W maju 1903 roku jako zaufany człowiek cesarza Franciszka Józefa I objął urząd premiera Węgier. Po kilku miesiącach zdymisjonowany, w okresie od marca 1904 do stycznia 1905 minister bez teki. Od stycznia 1910 roku do kwietnia 1912 roku ponownie pełnił funkcję premiera Węgier. W lutym 1910 roku brał udział w utworzeniu Narodowej Partii Pracy, na której czele stał następnie w okresie od 1913 do 1918 roku.

Od 1891 roku rycerz Złotego Runa, od 1893 tajny radca. Został także honorowym obywatelem Zagrzebia i Varaždina.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]