Kaminaljuyú
Kaminaljuyú – osiedle prekolumbijskie położone w Gwatemali, jeden z głównych ośrodków cywilizacji Majów.
Ruiny Kaminaljuyú znajdują się w północno-zachodniej części współczesnego miasta Gwatemala. Przebadane zostały po raz pierwszy w 1925 roku przez Manuela Gamio i w 1927 roku przez C.A. oraz J.A. Villacortę. Kolejne prace na stanowisku prowadzono na zlecenie Carnegie Institution of Washington w latach 1935–1953 i w latach 70. XX wieku pod patronatem Pennsylvania State University[1].
Pierwsze ślady osadnictwa na terenie Kaminaljuyú pochodzą ze środkowego okresu formatywnego, ok. 1000 p.n.e.[1] Miasto przeżyło szczyt swojego rozwoju w późnym okresie preklasycznym (ok. 400 p.n.e.–200 n.e.). Z jeziora Miraflores poprowadzono wówczas dwa kanały zaopatrujące w wodę pola uprawne usytuowane na południe od osady. Większy z kanałów miał 18 m szerokości, 8 m głębokości i długość 2 kilometrów[2]. Pod koniec tego okresu Kaminaljuyú podupadło z powodu wysychania wody w jeziorze i zostało zasiedlone przez nową, napływową grupę ludności. Między 400 a 600 rokiem nastąpił ponowny wzrost miasta, które odzyskało status regionalnego ośrodka administracyjno-kultowego. Ceramika z tego okresu świadczy o utrzymywaniu ożywionej wymiany handlowej z ośrodkami na terenie środkowego Meksyku[1][2]. Osada została porzucona przez mieszkańców w późnym okresie klasycznym, ok. 900 roku. Przyczyny tej decyzji są nieznane[1].
Położone na żyznej równinie nad brzegiem jeziora Miraflores miasto w szczytowym okresie zajmowało powierzchnię 5 km² i składało się z około 200 ziemnych kopców, na szczycie których znajdowały się wznoszone z drewna i gliny budowle, kryte strzechą[1][2]. Znaczna część tych konstrukcji została bezpowrotnie zniszczona wraz z rozwojem przestrzennym miasta Gwatemala[1][3]. Kopce, w formie konstrukcji schodkowych, usypywano z ziemi mieszanej z gliną i gruzem[4]. Większość z nich wzniesiona została w późnym okresie preklasycznym, najwyższe mają wysokość dochodzącą do 20 metrów[3][4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Archaeology of Ancient Mexico and Central America. edited by Susan Toby Evans and David L. Webster. London: Routledge, 2010, s. 387-389. ISBN 0-8153-0887-6.
- ↑ a b c Robert J. Sharer, Loa P. Traxler: The Ancient Maya. Stanford: Stanford University Press, 2006, s. 195. ISBN 0-8047-4816-0.
- ↑ a b Lynn V. Foster: Handbook to Life in the Ancient Maya World. Oxford: Oxford University Press, 2002, s. 38. ISBN 978-019-518363-4.
- ↑ a b Wielka Historia Świata. T. 2. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 611. ISBN 83-85719-83-0.