Przejdź do zawartości

Krajka (pasamon)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zdjęcie obrazujące tkanie krajek przy użyciu tabliczek. Przed ubraną w zrekonstruowany strój średniowieczny dziewczyną widać napięty pionowo tkany pas. Górna część pasa jest już gotowa. Niżej, na niciach osnowy pasa nawleczone są kwadratowe tabliczki z czterema dziurkami. Dziewczyna wykonuje przy tabliczkach nieokreślone ruchy dłońmi.
Tkanie krajek przy użyciu tabliczek prezentowane podczas festiwalu muzyki celtyckiej w Będzinie.

Krajka – dekoracyjny wyrób ludowy, w postaci wąskiego paska (od kilku do kilkunastu centymetrów), barwnie tkany przy użyciu bardka lub wykonywany techniką tkania tabliczkowego[1].

Rodzaje krajek

[edytuj | edytuj kod]
  • Krajki tkane przy pomocy bardka – można uzyskać wyrób tylko w splocie płóciennym, więc dodatkowe efekty dekoracyjne uzyskuje się przez zastosowanie osnowy i wątku o mocnych, jaskrawych barwach.
  • Krajki tkane przy pomocy tabliczek – ta technika pozwala na tworzenie prostych efektów splotowych, które w połączeniu z mocnymi barwami osnowy i wątku dają możliwość uzyskania barwnych wzorów geometrycznych[2].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Krajki stosowane były powszechnie przez Słowian do wzmacniania i ozdabiania brzegów strojów ludowych - wzmacniały brzegi odzieży i chroniły je przed przecieraniem[3]. Obecnie produkowane przez warsztaty rzemieślnicze są nadal chętnie kupowane i stosowane do ozdobnego wykończania odzieży (popularne również wśród grup zajmujących się odtwórstwem historycznym jak np. bractwa rycerskie). Współcześnie, przemysłowo wytwarzane wyroby tego typu, nazywa się pasmanterią.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tadeusz Więckowski, Ginące piękno : artystyczne rękodzieło ludowe w Polsce, wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Spółdzielcze, 1987, ISBN 83-209-0374-2, OCLC 18647859 [dostęp 2019-09-27].
  2. Barbara Bazielich, Kolory Europy : odzież i stroje ludowe, Katowice: Muzeum Śląskie, 2008, ISBN 978-83-60353-65-3, OCLC 316513238 [dostęp 2019-09-27].
  3. Jerzy Maik, Tekstylia wczesnośredniowieczne z wykopalisk w Opolu, Warszawa: Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, 1991, ISBN 83-900213-8-2, OCLC 28067230 [dostęp 2019-09-27].