Latarnia Morska Kołobrzeg
54°11′17″N 15°33′22″E/54,188056 15,556111 nr rej. A-1880 z 10.04.1964[1]
| |
 Latarnia Morska w Kołobrzegu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Wysokość wieży |
26 m |
| Wysokość światła |
36 m n.p.m. |
| Zasięg światła |
16 Mm |
| Charakterystyka światła |
Błyskowe |
| Data budowy |
1945 |
| Administrator | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kołobrzeskiego  | |
Położenie na mapie Kołobrzegu  | |
| 54°11′17″N 15°33′22″E/54,188056 15,556111
| |
| Strona internetowa | |
Latarnia Morska Kołobrzeg – latarnia morska na polskim wybrzeżu Bałtyku, nad Zatoką Pomorską położona w mieście Kołobrzeg, w województwie zachodniopomorskim[2].
Latarnia znajduje się pomiędzy Latarnią Morską Niechorze (około 34 km na zachód), a Latarnią Morską Gąski (około 22 km na wschód).
Latarnia jest administrowana przez Urząd Morski w Szczecinie (przed 1 kwietnia 2020 roku przez Urząd Morski w Słupsku) i jest udostępniona do zwiedzania.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy światło zapalane dla celów nawigacyjnych pojawiło się w Kołobrzegu w 1666 roku. Wykorzystywano do tego celu wieżyczkę budynku zarządu portu. Światło to było zapalane tylko okazjonalnie w czasie zawijania statków do portu. W późniejszym czasie światło zapalano na falochronie[3].
W II połowie XIX wieku do wskazywania statkom drogi wykorzystywano, zasilaną olejem, lampę z soczewką Fresnela umieszczoną na wysokości około 8 m n.p.m. o zasięgu około 6 NM.
W 1899 roku wybudowano w technice ryglowej nowy budynek przeznaczony na stację pilotów, z wysoką na 25 m wieżą, wykorzystywaną jako latarnia morska. Zasięg tej latarni wynosił 8 Mm, a źródło światła znajdowało się na wysokości 14 m n.p.m.[3]
W 1909 roku lekki budynek ryglowy zastąpiono solidniejszą budowlą z cegły. Zasięg latarni wzrósł do 12 Mm, a zasilane gazem światło żarowe znalazło się na wysokości 25 m n.p.m.[3]
W 1945 roku latarnię wysadzili niemieccy saperzy, ponieważ stanowiła doskonały punkt orientacyjny dla polskich artylerzystów podczas walk o Kołobrzeg w marcu 1945 roku[3].
Wkrótce po zakończeniu działań wojennych przystąpiono do budowy nowej latarni, którą ukończono najpóźniej w listopadzie 1945 roku[4]. Wybudowano ją w nieco innym miejscu, wykorzystując fundamenty potężnych zabudowań fortecznych (poprzednia latarnia stała przed fortem, obecna stoi na jego głównej platformie) i stanowi jednocześnie pomnik zwycięstwa nad Niemcami, co sugeruje znajdująca się na niej tablica ze słowami: „Bohaterom poległym w walce z najeźdźcą hitlerowskim o wolność i niepodległość...”[4]
W latach 1979–1981 dokonano kapitalnego remontu latarni, wymieniając między innymi laternę oraz schody na metalowe[5].
W 2005 roku stylizowany wizerunek latarni morskiej w Kołobrzegu znalazł się na rewersie monety okolicznościowej NBP o nominale 2 zł[6]. W 2008 roku Urząd Miasta Kołobrzeg wydał monetę 7 Kołobrzeżanek, na której znalazł się stylizowany wizerunek latarni morskiej z dwoma konikami morskimi[7].
W 2009 roku Urząd Miasta Kołobrzeg sfinansował zainstalowanie podświetlenia szańca i latarni[3].
W 2022 roku z kołobrzeskiej latarni morskiej zdjęto płaskorzeźbę, przedstawiającą pepeszę i sztandar z sierpem i młotem. Latarnia ma zostać przekształcona w Pomnik Żołnierzy Polskich, poległych w walkach o Kołobrzeg w marcu 1945 roku[8].
Dane techniczne
[edytuj | edytuj kod]- Położenie: 54°11'17" N 15°33'22" E
- Wysokość wieży: 26 m
- Wysokość światła: 36 m n.p.m.
- Zasięg nominalny światła: 16 Mm (29,6 km)
- Sektor widzialności światła: 079,5°-242°(162,5°)
- Charakterystyka światła: Błyskowe
- Światło: 1 s
- Przerwa: 2 s
- Okres: 3 s
Remont
[edytuj | edytuj kod]W roku 2001 Urząd Miasta Kołobrzeg, będący właścicielem obiektu, podjął decyzję o gruntownym remoncie latarni. Dotyczyło to wykonania prac remontowo-konserwatorskich na własny koszt. W ramach remontu zostały wykonane następujące prace[3]:
- wymiana posadzki fortu
- wykopanie i odtworzenie „suchej fosy” wokół fortu
- adaptacja jednej z sal na tawernę
- zbicie cementowych tynków i odtwarzanie pierwotnego wyglądu dwóch pozostałych sal (wystawy tematyczne)
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Latarnia Morska Kołobrzeg – przed 1909 -
Latarnia Morska Kołobrzeg – 1909–1945 -
Latarnia Morska Kołobrzeg - 2021 -
Miniatura kołobrzeskiej latarni morskiej w Parku Miniatur Latarni Morskich w Niechorzu -
Widok z Latarni Morskiej na Bałtyk -
Widok z Latarni Morskiej na miasto
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 60 [dostęp 2024-07-01].
- ↑ Latarnia Morska Kołobrzeg. [w:] Polskie latarnie morskie [on-line]. [dostęp 2021-04-07].
- ↑ a b c d e f Renata Baczyńska, Polskie latarnie morskie i ich związek z gospodarką turystyczną, Bydgoszcz 2010, s. 33–38 [dostęp 2021-03-29].
- ↑ a b twierdzakolobrzeg.pl - Fort Ujście i latarnia morska [online], twierdzakolobrzeg.pl [dostęp 2023-03-22] (pol.).
- ↑ Latarnia morska w Kołobrzegu [online] [dostęp 2021-03-29].
- ↑ 2 złote – Kołobrzeg. [w:] Katalog Monet [on-line]. NBP. [dostęp 2012-06-08].
- ↑ 7 Kołobrzeżanek Kołobrzeg Latarnia Morska. [w:] Internetowy Katalog Monet [on-line]. Bestbit. [dostęp 2011-01-21].
- ↑ Telewizja Polska S.A, Dekomunizacja w praktyce. Kołobrzeska latarnia bez sowieckich symboli [WIDEO] [online], szczecin.tvp.pl [dostęp 2022-12-11] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marian Czerner, Latarnie morskie polskiego wybrzeża, Marian Czerner (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, ISBN 83-210-0602-7, OCLC 233468757.
| Czynne | |
|---|---|
| Nieczynne istniejące | |
| Zniszczone nieistniejące |
.jpg)