Moniatycze (gmina)

Moniatycze
	gmina wiejska
	1919–1954
Państwo	Polska
Województwo	1919–39: lubelskie (II RP); 1945–54: lubelskie
Powiat	hrubieszowski
Siedziba	Moniatycze
Populacja (1946); • liczba ludności	; 10.357
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	27
brak współrzędnych

Moniatycze – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1867–1954^[3] na Lubelszczyźnie. Siedzibą gminy były Moniatycze^[4].

Gmina Moniatycze powstała w 1867 roku w Królestwie Kongresowym a po jego podziale na powiaty i gminy z początkiem 1867 roku weszła w skład w powiatu hrubieszowskiego w guberni lubelskiej, jako jedna z 13 gmin wiejskich powiatu^[5] (w latach 1912–1915 jako część guberni chełmskiej)^[6].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego. W 1924 roku w skład gminy wchodziły: Annopol wieś; Czartowiec wieś, folwark; Iwanki folwark; Janki wieś; Kułakowice wieś; Lipice wieś; Mojsławice wieś, kol.; Nieledew wieś, folwark; Nowosiółki wieś, folwark; Obrowiec wieś, folwark; Przychodziec kol.; Stefków kol.; Stepankowice wieś, folwark; Turkułówka kol.; Ubrodowice wieś; Wincentówka folwark; Wołajowice wieś; Zadubce wieś, kol.^[7]. Do 1933 roku ustrój gminy Moniatycze kształtowało zmodyfikowane Białoskóry, Dziekanów, Moroczyn, Szpikołosy, Świerszczów i Teptiuków ze zlikwidowanej gminy Dziekanów^[8]. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie).

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Moniatycze składała się z 27 gromad^[9]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[10]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Moniatycze nie przywrócono a jej dawny obszar wszedł w skład nowej gminy Hrubieszów^[11].

Przypisy

↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
↑ Spis ludności z 14 lutego 1946 roku
↑ do 28 września 1954 roku
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Powiat hrubieszowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 187 .
↑ Dz.P. Królestwa Polskiego tom 66, s. 279n.
↑ Akta gminy Moniatycze - Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-04)].
↑ Dz.U. z 1936 r. nr 22, poz. 184
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1] Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.

[2] Spis ludności z 14 lutego 1946 roku

[3] 28 września 1954 roku

[4] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[5] Powiat hrubieszowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 187 .

[6] Dz.P. Królestwa Polskiego tom 66, s. 279n.

[akta-7] Akta gminy Moniatycze - Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-04)].

[8] Dz.U. z 1936 r. nr 22, poz. 184

[9] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[10] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[11] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[a-12] w 1940 pozbawione praw miejskich przez okupanta, w 1945 nie uznane za miasto przez władze polskie

[b-13] 1951 w ZSRR

[c-14] większa część przeszła do ZSRR

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[A]

[B]

[C]

Przynależność wojewódzka	gubernia lubelska (1867−1912) gubernia chełmska (1912−15) gubernia lubelska (1915−1918) woj. lubelskie (II RP) (1919−39) dystrykt lubelski (1939−44) woj. lubelskie (PRL) (1944−75)
Miasta	Bełz (← 1940^[A]^[B]) Dubienka (do 1939^[A]) Grabowiec (do 1870) Horodło (do 1870) Hrubieszów Kryłów (do 1870) Uchanie (do 1870)
Gminy wiejskie (1867−1954 i 1973−75)	Bełz (← 1940−51^[C]) Białopole (od 1877) Chłopiatyn (1951−54) Chorobrów (← 1940−51 →) Dołhobyczów (← od 1905) Dubienka (od 1939) Dziekanów (1918−1936) Grabowiec Horodło (od 1877) Hrubieszów (do 1918) Hrubieszów (od 1973) Hulcze (1951−54) Jarosławiec (do 1925) Kozodawy (do 1877) Kryłów (do 1954) Krystynopol (← 1940−51 →) Miączyn Mieniany (1877−1954) Miętkie (do 1954) Mircze (do 1936 i od 1973) Mołodiatycze (do 1954) Moniatycze (do 1954) Ornatowice (do 1868) Poturzyn ← 1940–44 → Strzelce (do 1877) Strzyżów (do 1877) Tarnoszyn (← 1940–45 →) Telatyn ← 1940–44 → Trzeszczany (od 1973) Uchanie (od 1925) Waręż (← 1940−51^[C]) Werbkowice
Gromady (1954−72)	Białopole (1954−72) Chłopiatyn (1954−61) Czerniczyn (1954−72) Dołhobyczów (1954−72) Drohiczany (1954−59) Dubienka (1954−72) Dziekanów (1954−72) Gdeszyn (1954−61) Gozdów (1954−68) Grabowiec (1954−72) Horodło (1954−72) Horyszów (1954−61) Hostynne (1954−72) Hulcze (1954−72) Jarosławiec (1954−61) Kopyłów (1954−61) Kozodawy (1954−59) Kryłów (1954−72) Małków (1956−59) Matcze (1954−59) Miączyn (1954−72) Miętkie (1954−61) Mircze (1954−72) Modryń (1954−59) Mojsławice (1954−59) Mołodiatycze (1954−68) Mołożów (1956−61) Moniatycze (1954−72) Nieledew (1954−68) Oszczów (1954−59) Raciborowice (1954−61) Rogatka (1954−59) Siedliszcze (1954−61) Skomorochy Małe (1954−68) Skryhiczyn (1954−61) Stara Wieś (1962−72) Stefankowice (1954−68) Strzyżów (1954−72) Szychowice (1954−56) Szystowice (1954−59) Ślipcze (1954−61) Świdniki (1954−61) Teptiuków (1954−61) Teratyn (1954−68) Terebiniec (1954−59) Trzeszczany (1954−61) Trzeszczany (1969−72) Tuczapy (1954−56) Tuczępy (1954−59) Turkowice (1954−72) Uchanie (1954−72) Werbkowice (1954−72) Wiszniów (1954−61) Zawalów (1954−59) Zosin (1954−59) Żniatyn (1954−59)