Myszołowiec towarzyski
| Parabuteo unicinctus[1] | |||
| (Temminck, 1824) | |||
 Podgatunek nominatywny (P. u. unicinctus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
myszołowiec towarzyski | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Myszołowiec towarzyski[4], myszołowiec[5] (Parabuteo unicinctus) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Amerykę Północną i Południową.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono dwa podgatunki P. unicinctus[6][2][4]:
- myszołowiec rdzawoskrzydły (P. unicinctus harrisi) – południowo-zachodnie USA do zachodniej Kolumbii, Ekwadoru i Peru.
- myszołowiec towarzyski (P. unicinctus unicinctus) – wschodnia Kolumbia i Wenezuela do północnej Argentyny i południowego Chile.
Proponowany podgatunek superior, który miałby obejmować populację z południowo-zachodnich USA i północno-zachodniego Meksyku, nie jest obecnie uznawany[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 46–59 cm, rozpiętość skrzydeł 103–119 cm. Masa ciała 515–880 g[7].
Najbardziej przypomina ptaki z rodzaju Buteo; charakteryzuje się rdzawymi piórami pokrywowymi nad lotkami drugorzędowymi (Dawson i Glinsky, 1998).
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Występuje na nizinach i na średnich wysokościach (Andy w Ekwadorze)[8]. Zamieszkuje pustynie[7][9], obszary porośnięte suchymi zaroślami, sawanny, tereny rolnicze i bagniste otwarte tereny z rozproszonymi drzewami i fragmentami lasów[8]. Odwiedza też tereny miejskie i podmiejskie, gdzie jest dostęp do wody i pożywienia (gołębie)[7]. Nie występuje w lasach wilgotnych[8].
Gniazdo to platforma z patyków, często umieszczona wysoko na dużym, odizolowanym drzewie[8]. W Arizonie buduje gniazda na wielkich kaktusach karnegiach. W zniesieniu 2–4 jaja, białe, zwykle bez wzorów, niekiedy upstrzone kilkoma brązowymi plamkami[8]. Wysiadywaniem jaj zajmuje się głównie samica, trwa ono 33–36 dni[9]. W lęgu często pomagają inne osobniki (jest to tzw. poliandria), zwykle są to potomkowie pary rodziców z poprzednich lęgów[9]. Młode uzyskują zdolność lotu po około 6 tygodniach od wyklucia[9]. Po osiągnięciu dojrzałości często pozostają ze swoimi rodzicami i tworzą małe stada.
Żywią się głównie małymi ssakami, ale zjadają też ptaki, węże, jaszczurki i padlinę[8].
Myszołowce towarzyskie polują w grupach złożonych z kilku osobników[10]. Dla zwiększenia wysokości punktu obserwacji o kilkadziesiąt centymetrów potrafią budować „żywe piramidy”[9]. Ze względu na swoją wyjątkową umiejętność socjalizacji bardzo cenione w sokolnictwie.
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje myszołowca towarzyskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Parabuteo unicinctus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Harris' Hawk (Parabuteo unicinctus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- ↑ a b Parabuteo unicinctus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
- ↑ a b c Harris's Hawk Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Species account: Harris's Hawk Parabuteo unicinctus. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
- ↑ a b c d e Harris's Hawk. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
- ↑ James C. Bednarz. Cooperative hunting Harris' hawks (Parabuteo unicinctus). „Science”. 239 (4847), s. 1525–1527, 1988. DOI: 10.1126/science.239.4847.1525. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).