Przejdź do zawartości

Operacja Deadlight

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Niemieckie okręty w bazie HMS Ferret

Operacja Deadlight – kryptonim operacji niszczenia niemieckich okrętów podwodnych (U-Bootów), które po kapitulacji Niemiec w II wojnie światowej dostały się w ręce aliantów.

Pod koniec wojny Niemcy dysponowali jeszcze ponad 350 okrętami podwodnymi. W maju 1945 roku 219 z nich zostało samozatopionych w ramach operacji Regenbogen. 116 spośród 156 zdobytych niemieckich okrętów podwodnych zostało zatopionych na przełomie 1945 i 1946 roku w pobliżu północnoirlandzkiego portu Lisahally i w szkockiej zatoce Loch Ryan. Ostatnim zatopionym okrętem był U-3514; miało to miejsce 12 lutego 1946 roku. W operacji brały udział okręty Royal Navy i Polskiej Marynarki Wojennej (niszczyciele: OORP „Błyskawica”, „Garland”, „Krakowiak”, „Piorun”) oraz lotnictwo.

Okręty biorące udział w operacji Deadlight

[edytuj | edytuj kod]

U-Booty zatopione w czasie operacji Deadlight

[edytuj | edytuj kod]
Niemiecki okręt podwodny U-2337 holowany przez ORP Krakowiak

U-Booty, które uniknęły zatopienia podczas operacji Deadlight

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa Typ Los okrętu
U-181 IXD2 Przejęty przez Japonię jako I 501, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-190 IXC/40 Przejęty przez Kanadę, zatopiony w październiku 1947.
U-195 IXD1 Przejęty przez Japonię jako I 506, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-219 XB Przejęty przez Japonię jako I 505, po jej kapitulacji zatopiony przez holenderską marynarkę w lutym 1946.
U-234 XB Poddany i przejęty przez US Navy, zatopiony w listopadzie 1947.
U-262 VIIC Uszkodzony podczas bombardowania Gdyni w grudniu 1944, złomowany po wojnie w Kilonii.
U-471 VIIC Uszkodzony podczas bombardowania Tulonu w sierpniu 1944, wcielony do francuskiej marynarki jako „Millé”, złomowany w lipcu 1963.
U-505 IXC Zdobyty na morzu przez US Navy w czerwcu 1944, obecnie okręt-muzeum w Chicago.
U-510(inne języki) IXC Poddany w St. Nazaire, wcielony do francuskiej marynarki jako „Bouan”, złomowany w 1960.
U-511 IXC Sprzedany Japonii, wcielony do marynarki jako RO-500, po jej kapitulacji zatopiony przez US Navy w kwietniu 1946.
U-530 IXC/40 Poddany w Argentynie, przekazany US Navy, zatopiony w listopadzie 1947.
U-573 VIIC Internowany, a następnie sprzedany Hiszpanii w maju 1942, wcielony do marynarki jako G 7, w służbie do maja 1970.
U-712 VIIC Przekazany Royal Navy, wykorzystywany do testów, złomowany w 1950.
U-758 VIIC Uszkodzony i skreślony z listy floty w marcu 1945, złomowany w Kilonii w latach 1946-1947.
U-766 VIIC Skreślony z listy floty w sierpniu 1944, wcielony do francuskiej marynarki jako „Laubie”, skreślony z listy floty w marcu 1963.
U-805 IXC/40 Poddany US Navy, zatopiony w lutym 1946.
U-858 IXC/40 Poddany US Navy, zatopiony w 1947.
U-862 IXD2 Przejęty przez Japonię jako I 502, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-873 IXD2 Poddany US Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w 1948.
U-889 IXC/40 Poddany w Kanadzie, przekazany US Navy, zatopiony w 1947.
U-926 VIIC Wcielony do norweskiej marynarki jako „Kya”, w służbie do 1964.
U-953 VIIC Przejęty przez Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w 1950.
U-977 VIIC Internowany w Argentynie, poddany US Navy, zatopiony jako cel 13 listopada 1946[1].
U-995 VIIC/41 Wcielony do norweskiej marynarki jako „Kaura” w 1952, skreślony z listy floty w 1965, obecnie okręt-muzeum w Laboe (Niemcy).
U-1054 VIIC Po kolizji skreślony z listy floty we wrześniu 1944, złomowany po wojnie.
U-1057 VIIC Przekazany ZSRR w grudniu 1945, wykorzystywany m.in. podczas prób z bronią jądrową, skreślony z listy floty w październiku 1957.
U-1058 VIIC Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-1064 VIIC/41 Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1974.
U-1105 VIIC/41 Wcielony do Royal Navy, przekazany US Navy w 1946, wykorzystywany do prób, zatopiony we wrześniu 1949.
U-1108 VIIC/41 Wcielony do Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w maju 1949.
U-1171 VIIC/41 Wcielony do Royal Navy, złomowany w kwietniu 1949.
U-1202 VIIC Wcielony do norweskiej marynarki jako „Kinn” w 1951, skreślony z listy floty w 1961, złomowany w 1963.
U-1228 IXC/40 Poddany US Navy, zatopiony w lutym 1946.
U-1231 IXC/40 Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w styczniu 1968.
U-1305 VIIC/41 Przekazany ZSRR w grudniu 1945, wykorzystywany m.in. podczas prób z bronią jądrową, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-1406 XVIIB Zatopiony po kapitulacji w wyniku sabotażu, podniesiony, przetransportowany do USA we wrześniu 1945, wykorzystywany do prób, złomowany w maju 1948.
U-1407 XVIIB Zatopiony po kapitulacji w wyniku sabotażu, podniesiony, wcielony do Royal Navy jako HMS „Meteorite”, złomowany w 1949.
U-2326 XXIII Wcielony do Royal Navy, przekazany francuskiej marynarce w 1946, zatonął w wyniku wypadku w grudniu 1946.
U-2348 XXIII Wcielony do Royal Navy, złomowany w Belfaście w kwietniu 1949.
U-2353 XXIII Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1952, złomowany w 1963.
U-2513 XXI Przekazany US Navy w sierpniu 1945, zatopiony w październiku 1951.
U-2518 XXI Wcielony do Royal Navy, przekazany francuskiej marynarce w lutym 1946 jako „Roland Morillot”, skreślony z listy floty w październiku 1967, złomowany w 1969.
U-2529 XXI Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty we wrześniu 1972.
U-3008 XXI Przekazany US Navy w sierpniu 1945, wykorzystywany do prób, zatopiony w maju 1945, podniesiony z dna i złomowany.
U-3017 XXI Wcielony do Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w listopadzie 1949.
U-3035 XXI Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-3041 XXI Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty we wrześniu 1958.
U-3515 XXI Przekazany ZSRR w lutym 1946, skreślony z listy floty we wrześniu 1959.
U-4706 XXIII Formalnie wcielony do norweskiej marynarki jako „Knerter”, nie osiągnął zdolności operacyjnej, złomowany w 1954.
U-D5 O 21-27 Ex-O 27, zwrócony holenderskiej marynarce, skreślony z listy floty w październiku 1959, złomowany w 1961.

W kolejnych latach jeszcze kilka jednostek zostało podniesionych z dna i wyremontowanych.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Mariusz Borowiak. Ucieczka do wolności. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 7-8/2020. XXV (199), s. 87, lipiec–sierpień 2020. Warszawa. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Operation Deadlight. www.uboat.net. [dostęp 2008-11-04]. (ang.).
  • David M. Hird: The Grey Wolves of Eribol. Dunbeath: Whittles, 2010. ISBN 1-904445-32-2.
  • Marek Twardowski. Operacja „Deadlight”. „Morza, Statki i Okręty”. III (6 (13)), s. 61-70, 1998. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1426-529X. 
  • Derek Waller: Operation Deadlight. www.uboat.net. [dostęp 2012-02-25]. (ang.).