Podanie wyroku do publicznej wiadomości

Podanie wyroku do publicznej wiadomości – środek karny orzekany wobec sprawców przestępstw lub wykroczeń, wskazany w przepisie art. 39 Kodeksu karnego (pkt 8). Sąd, który orzekł o tym środku karnym, określa sposób jego podania do publicznej wiadomości bądź w samym wyroku, bądź też w postanowieniu uzupełniającym (art. 197 k.k.w. i art. 242 § 3 k.k.w.), przy czym nie jest skrępowany żadnym katalogiem form publikacji tego środka. Ze względu na cel prewencyjny omawianego środka ważne jest miejsce jego ogłoszenia.

Przepis artykułu 43b Kodeksu karnego

Zgodnie z przepisem art. 43b (dawniej art. 50) k.k. sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości w określony sposób, jeżeli uzna to za celowe, w szczególności ze względu na społeczne oddziaływanie skazania, o ile nie narusza to interesu pokrzywdzonego. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2007 r. (sygn. akt II AKa 190/2007) precyzuje, iż podanie wyroku do publicznej wiadomości powinno mieć miejsce przede wszystkim w takich przypadkach, które wzbudziły szczególne zainteresowanie społeczne, wywołały powszechne oburzenie, czy też niepokój. Celowe jest również sięganie do tego środka w przypadku przestępstw nagminnie popełnianych na danym terenie lub w określonym środowisku.

Sposób publikacji

Przepisy k.k.w. (art. 198 i 199) stanowią, że podanie wyroku do publicznej wiadomości może być dokonane w czasopiśmie lub innym środku masowego komunikowania (radio, telewizja). Decyzja w tej kwestii należy do składu orzekającego. Warto zauważyć, że w świetle przepisu art. 43b k.k. sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości poprzez publikację w internecie (np. na stronie internetowej Komendy Stołecznej Policji opublikowano wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia II Wydział Karny z dnia 24 marca 2006 roku). Taka forma publikacji wiąże się z pewnymi problemami natury prawnej.

Pojęcie to nie obejmuje swym zakresem publikacji wizerunku oskarżonego (portretu, zdjęcia itp.) – potwierdził to w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy.

Zgodnie z artykułem 198 k.k.w. w razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w czasopiśmie, sąd przesyła odpis wyroku lub wyciąg z wyroku, ze wzmianką dotyczącą prawomocności, do redakcji określonego w wyroku czasopisma, z poleceniem wydrukowania go w jednym z najbliższych jego numerów. Redakcja czasopisma ma obowiązek zawiadomić sąd o wykonaniu polecenia, przesyłając jednocześnie egzemplarz, w którym zamieszczono ogłoszenie; w razie nieprawidłowości sąd nakazuje je usunąć.

Zgodnie z artykułem 199 k.k.w. w razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomości w inny sposób, sąd – zgodnie z treścią wyroku – wydaje komu należy odpowiednie polecenie, przesyłając jednocześnie odpis wyroku lub wyciąg z wyroku ze wzmianką o prawomocności. Ten, kto otrzymał polecenie, ma obowiązek je wykonać w czasie, miejscu i w sposób określony przez sąd oraz bezzwłocznie zawiadomić o tym sąd, który w razie zauważenia nieprawidłowości nakazuje je usunąć.

Obligatoryjne podanie wyroku do publicznej wiadomości

Przepis art. 215 k.k. nakłada na sąd obowiązek orzeczenia na wniosek pokrzywdzonego podania wyroku do publicznej wiadomości za przestępstwo zniesławienia.

Środki zaskarżenia

Na postanowienie w przedmiocie sposobu podania wyroku do publicznej wiadomości prokuratorowi oraz skazanemu i jego obrońcy, a także pokrzywdzonemu, choćby nie był stroną w procesie, przysługuje zażalenie (art. 197 § 2 k.k.w.).

Bibliografia

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy
• Grażyna Grabarczyk, Środek karny podania wyroku do publicznej wiadomości oraz publikacja wizerunku sprawcy przestępstwa [w:] Prokuratura i Prawo, 12/2007

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.