Pomnik Odzyskania Niepodległości we Frampolu
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Miejsce |
Rynek |
Data odsłonięcia |
1882 |
Ważniejsze przebudowy |
1918 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego | |
Położenie na mapie gminy Frampol | |
Położenie na mapie Frampola | |
50°40′19,1″N 22°40′13,7″E/50,671972 22,670472 |
Pomnik Odzyskania Niepodległości we Frampolu – pomnik znajdujący się w rynku miasta Frampol, upamiętniający odzyskanie przez Polskę niepodległości, powstały przez przekształcenie krzyża ku czci cara Rosji Aleksandra II.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Według Kiryła Sokoła pomysł wzniesienia we Frampolu pomnika ku czci reform przeprowadzonych przez Aleksandra II i samej jego osoby był oddolną inicjatywą mieszkańców ówczesnej wsi. Również pieniądze na budowę obiektu pochodziły ze zbiórki – łączny koszt jego wykonania wyniósł 158 rubli. Pomnik miał formę trzystopniowej kolumny z ażurowym krzyżem łacińskim. Na jego postumencie znalazł się brązowy profil Aleksandra II oraz tablica z pozłoconym napisem w dwóch językach: polskim i rosyjskim. Brzmiał on Wiekopomnej pamięci Wielkiego Cara-Wyzwoliciela Imperatora Aleksandra II wdzięczni mieszkańcy wsi i gminy Frampol 1864 - 19 lutego 1882 roku. Monument wykonał Władysław Sienicki.
Po 1918 z pomnika został usunięty portret cara i tablica wskazująca na jego pierwotne przeznaczenie. Zastąpiła ją inskrypcja upamiętniająca odzyskanie niepodległości przez Polskę o następującej treści:
NA WIĘKSZĄ CHWAŁĘ SERCA
PANA JEZUSA I NA PAMIĄTKĘ
ODZYSKANIA OJCZYZNY
WZYWAŁ CIĘ NARÓD
WZYWAŁ CIĘ LUD
GDY MU DOKUCZAŁ WOLNOŚCI GŁÓD
ZDOBYWSZY WOLNOŚĆ PERŁĘ WSZECH CNÓT
BĘDZIE CIĘ SŁAWIŁ
NASZ POLSKI LUD.
PARAFJANIE FRAMPOLSCY
Z WIOSEK I MIASTA
1918 R.
W późniejszym okresie również oryginalny krzyż został zastąpiony ażurowym krucyfiksem.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kirył Sokoł, Aleksander Sosna: Stulecie w kamieniu i metalu. Rosyjskie pomniki w Polsce w latach 1815-1915, MID „Synergia”, Moskwa 2005, s. 18, ISBN 5-94238-010-4.