Powiat Oppeln

Powiat Oppeln
Landkreis Oppeln
	powiat ziemski
	1743–1945
	; Pałac w Turawie
Państwo	Prusy
Prowincja	Górny Śląsk
Rejencja	opolska
Siedziba	Opole
Data powstania	1743
Data likwidacji	1945
Zarządzający	Friedrich Constans Seifarth (ostatni)
Populacja (1939); • liczba ludności	; 144644
	Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miast	1
Liczba gmin	120
Liczba obszarów dworskich	3
	Położenie na mapie prowincji Górny Śląsk;
	50°39′53″N 17°55′37″E/50,664722 17,926944
	Multimedia w Wikimedia Commons

Powiat Oppeln (niem. Landkreis Oppeln) – dawna pruska, a później niemiecka jednostka terytorialna średniego szczebla (odpowiednik powiatu ziemskiego) z siedzibą w Opolu. Powstała w 1743 roku i wchodziła w skład rejencji opolskiej (od 1919 roku podniesionej do rangi prowincji Górny Śląsk), istniała do końca II wojny światowej.

Struktura

1 stycznia 1945 roku w skład powiatu wchodziły:

miasto Krapkowice (Krappitz)
120 gmin
trzy obszary dworskie - lasy; dwa Opole (Oppeln) i jeden Prószków (Proskau).

Współczesny powiat opolski nie pokrywa się z granicami przedwojennego.

Demografia

W 1837 roku powiat zamieszkiwało 64.000 osób, lecz uwzględniono w tym również miasto Opole^[1].

W 1910 roku powiat zamieszkiwało 117.906 osób, w tym 106.728 katolików i 10.777 ewangelików.

W 1939 roku na terenie powiatu mieszkały 144.644 osoby, w tym 132.293 katolików, 11.767 ewangelików, 135 innych chrześcijan, 37 żydów.

Wybory i plebiscyty

W czasie plebiscytu górnośląskiego 69.5% mieszkańców powiatu głosowało za pozostaniem w Niemczech, natomiast 30.5% za przyłączeniem do Polski. Większość miejscowości głosujących za Polską znajdowało się na wschód od Odry, a największą były Łubniany (Lugnian). Miejscowości na zachód od rzeki w przeważającej większości głosowały za Niemcami, podobnie jak północna część powiatu.

W 1922 roku w czasie plebiscytu decydującego o utworzeniu osobnego landu górnośląskiego w ramach Prus z biorących w nim udział 84.1% opowiedziało się przeciwko tej propozycji, a 15.9% za.

W czasie ostatnich demokratycznych wyborów Republiki Weimarskiej w 1933 roku na NSDAP oddano 27.750 głosów, druga była partia Zentrum - 23.894, a trzecia Komunistyczna Partia Niemiec - 7.030. Jeszcze tylko SPD otrzymało 5.797 głosów, natomiast pozostałe zgłoszone partie wybrało kilkaset-kilkudziesięciu wyborców lub nikt nie oddał na nie głosu.

Landraci

1818–1819: Graf von Schwerin (komisarycznie)

1819–1821: Paul Graf von Haugwitz

1821–1837: August Marschall von Bieberstein

1837–1844: Graf Paul von Haugwitz

1844–1866: Julius Hoffmann († 1866)

1866–1867: Graf von Bünau (w zastępstwie)

1867–1873: Karl von Dalwigk

1873–1877: Kurt Graf von Haugwitz-Hardenberg-Reventlow (1816–1888)^[2]

1877–1898: Heinrich Albert Gerlach

1898–1922: Carl Lücke († 1934)^[3]

1922–1933: Michael Graf von Matuschka (1888–1944)^[4]

1933–1937: Johannes Slawik (* 1892-po 1945)

1937–1938: Bernhard von Derschau (w zastępstwie)

1938–1945: Friedrich Constans Seifarth

Wykaz miast, gmin i obszarów dworskich powiatu

Stan i nazewnictwo na dzień 1 stycznia 1945 roku:

1. Krappitz (miasto)
2. Alt Baudendorf
3. Althaus
4. Alt Poppelau
5. Bergdorf
6. Birkental O.S.
7. Blumenthal
8. Bolko
9. Brünne
10. Buchendorf O.S.
11. Burkardsdorf
12. Carlsruhe O.S.
13. Dammfelde
14. Dechantsdorf
15. Derschau
16. Döbern (Oberschles.)
17. Ehrenfeld
18. Eichberge
19. Eichendorf (Oberschles.)
20. Eichgrund O.S.
21. Eichhammer
22. Eichtal
23. Eisenau
24. Ellguth-Turawa
25. Erlental O.S.
26. Falkendorf
27. Fallmersdorf
28. Fichten O.S.
29. Finkenstein
30. Frauendorf
31. Frei Proskau
32. Friedrichsfelde
33. Friedrichsgrätz
34. Friedrichsthal
35. Frühauf
36. Georgenwerk
37. Glockenau
38. Goldenau O.S.
39. Gräfenort
40. Grasen
41. Groschowitz
42. Groß Kochen

43. Groß Schimmendorf
44. Gruden
45. Gumpertsdorf
46. Heidefelde
47. Heinrichsfelde
48. Hermannsthal O.S.
49. Hinterwasser
50. Hirschfelde
51. Hitlersee
52. Hochfelde O.S.
53. Hopfental
54. Horst
55. Ilnau
56. Johannsdorf O.S.
57. Kleinberg
58. Klein Kochen
59. Klein Schimmendorf
60. Klink
61. Klosterbrück
62. Kniedorf
63. Koben
64. Königshuld
65. Kranst
66. Kreuzthal
67. Kreuzwalde O.S.
68. Kupferberg
69. Kupp
70. Lenzen
71. Lichtenwalde O.S.
72. Liebenau
73. Liebtal O.S.
74. Lugendorf
75. Malapane
76. Malsdorf
77. Moosdorf
78. Mühlenbach O.S.
79. Münchhausen
80. Nakel
81. Neu Baudendorf
82. Neudorf
83. Neuhammer

84. Neuwedel
85. Oderfelde
86. Oderfest
87. Oderwiese
88. Oderwinkel
89. Plümkenau
90. Podewils
91. Preisdorf
92. Proskau
93. Raschau
94. Reichenwald
95. Reisern
96. Ringwalde
97. Rogau
98. Rothhaus
99. Rutenau
100. Sacken
101. Salzbrunn
102. Schalkendorf
103. Schlacken
104. Schönhorst
105. Schönkirch O.S.
106. Schulenburg
107. Seidlitz
108. Stobertal
109. Süßenrode
110. Tarnau
111. Tauentzien O.S.
112. Tempelhof
113. Thielsdorf
114. Tiefenburg
115. Turawa
116. Vogtsdorf
117. Vorwerk O.S.
118. Walldorf
119. Winau
120. Winterfeld O.S.
121. Zedlitz
122. Oppeln Nord, Forst (obszar dworski)
123. Oppeln Ost, Forst (obszar dworski)
124. Proskau, Forst (obszar dworski)

Sąsiednie powiaty

Przypisy

↑ L. Freiherrn: Der Preußische Staat in allen seinen Beziehungen (...) Dritter Band. Berlin: Verlag von'August Hirschwald, 1837, s. 134
↑ Występuje też data końcowa 1876
↑ Pojawia się też data 1899 jako początek rządów
↑ Do maja 1923 rządy komisaryczne

Linki zewnętrzne

Deutsche Verwaltungsgeschichte 1871-1990, Stand- und Landkreis Oppeln. geschichte-on-demand.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
territorial.de, Landkreis Oppeln

[1] L. Freiherrn: Der Preußische Staat in allen seinen Beziehungen (...) Dritter Band. Berlin: Verlag von'August Hirschwald, 1837, s. 134

[2] Występuje też data końcowa 1876

[3] Pojawia się też data 1899 jako początek rządów

[4] Do maja 1923 rządy komisaryczne

[1]

[2]

[3]

[4]