Stanisław Dziewulski (architekt)
Stanisław Dziewulski (ok. 1960) | |
Data i miejsce urodzenia |
24 października 1906 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
9 sierpnia 1990 |
Narodowość | |
Alma mater | |
Praca | |
Styl | |
Biuro | |
Odznaczenia | |
Stanisław Dziewulski (ur. 24 października 1906 w Warszawie, zm. 9 sierpnia 1990 tamże)[1] – polski inżynier architekt i urbanista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził ze starej, zamożnej rodziny. Był synem Stefana z Dziewul h. Rawicz – prawnika, ekonomisty i nauczyciela akademickiego, oraz Antoniny Marii Aleksandry z d. Natanson[2], córki Jakuba – chemika i finansisty. Miał młodszą siostrę, Marię Amelię. Jego rodzice posiadali willę w Warszawie, nazywaną pałacykiem Dziewulskich. Byli także właścicielami majątku Sanniki łącznie z tamtejszym z pałacem.
Ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1936 uzyskał dyplom inżyniera architekta[1]. Następnie rozpoczął pracę w wyuczonym zawodzie.
Pod koniec lat 30. uczestniczył w opracowaniu projektu Forum Morskiego w Gdyni[3]. Założenie urbanistyczne planowane między Kamienną Górą, Skwerem Kościuszki i Molem Południowym miało być główną przestrzenią reprezentacyjną miasta. Otwarty na morze rozległy plac (miejsce m.in. na uroczystości oficjalne i imprezy masowe) otaczałyby monumentalne obiekty: ratusz, pomnik Zjednoczenia Ziem Polskich i Bazylika Morska[3]. Przedsięwzięcie jednak nie zostało zrealizowane.
Oprócz działalności zawodowej w okresie międzywojennym zajmował się także publicystyką branżową. Swoje artykuły zamieszczał w takich pismach jak „Przegląd Budowlany” i „Wiadomości Literackie”. Ponadto od 1936 udzielał się w Stowarzyszeniu Architektów Rzeczypospolitej Polskiej (SARP). Należał do Oddziału Warszawskiego. Był również zrzeszony w Towarzystwie Urbanistów Polskich, które w 1979 wyróżniło go tytułem „Członka honorowego”[1].
Podczas okupacji niemieckiej Polski współpracował z Armią Krajową[4]. Po opuszczeniu przez Niemców Warszawy już w lutym 1945 zatrudnił się w Biurze Odbudowy Stolicy. Został projektantem w Wydziale Urbanistyki. W latach późniejszych pracował w stołecznych biurach urbanistycznych. Za swoją pracę został nagrodzony odznaczeniami państwowymi[1].
Po śmierci spoczął na cmentarzu Stare Powązki w Warszawie (kwatera 103, rząd 5, miejsce 27)[5].
Małżeństwo
[edytuj | edytuj kod]W 1933 ożenił się z Zofią z d. Łapińską (1907–1999) – architektką i projektantką mebli[1][2]. Ceremonia ślubna odbyła się w kościele Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Warszawie[2].
Dokonania
[edytuj | edytuj kod]- Plan generalny miasta Warszawy (1956) – współautorzy: Bohdan Damięcki, Jan Grabowski, Stanisław Jankowski, Andrzej Jędraszko, Tadeusz Kachniarz, Stefan Koziński, Kazimierz Marczewski, Józef Mirski, Helena Morsztynkiewiczowa, Władysław Panczakiewicz, Stefan Putowski, Stanisław Rychłowski, Alina Scholtzówna, Zygmunt Stępiński i Halina Wiśniewska (Nagroda I stopnia KUA)
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Gdynia rośnie, „Wiadomości Literackie”, nr 27, 17 czerwca 1937
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (1954)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Stanisław Dziewulski. SARP. [dostęp 2024-06-15]. (pol.).
- ↑ a b c Stanisław Dziewulski z Dziewul h. Rawicz. sejm-wielki.pl. [dostęp 2024-06-15]. (pol.).
- ↑ a b Gdynia – realistyczny sen. dwutygodnik.com. [dostęp 2024-06-15]. (pol.).
- ↑ Moja historia o odbudowie Warszawy to krzepiący mit. krytykapolityczna.pl. [dostęp 2024-06-15]. (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Stanisław Dziewulski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-06-15] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Dziewulski, SARP
- Stanisław Dziewulski, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-06-15] .
- Absolwenci Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
- Członkowie Biura Odbudowy Stolicy
- Członkowie Stowarzyszenia Architektów Polskich
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy architekci
- Polscy urbaniści
- Urodzeni w 1906
- Zmarli w 1990