Tętnica biodrowa wspólna
_(14761799591)_(cropped4).jpg)
Tętnica biodrowa wspólna (łac. arteria iliaca communis) – w anatomii człowieka parzysta tętnica należąca (obok tętnicy krzyżowej pośrodkowej) do końcowych odgałęzienień aorty brzusznej. Jej gałęzie zaopatrują w krew kończynę dolną, narządy położone w jamie miednicy[1] i przednią ścianę brzucha[2].
Na poziomie dolnej trzeciej części trzonu czwartego kręgu lędźwiowego aorta rozdziela się na dwa główne naczynia końcowe – tętnicę biodrową wspólną prawą i lewą, rozchodzące się pod kątem zbliżonym do 70°, pomiędzy którymi zstępuje ku dołowi znacznie słabsza od nich tętnica krzyżowa pośrodkowa[3][4]. Tętnica biodrowa wspólna jest krótkim naczyniem, o długości około 5 cm przy średnicy około 11 mm, zakończonym rozwidleniem na wysokości stawu krzyżowo-biodrowego. Biegnie wzdłuż przyśrodkowej krawędzi mięśnia lędźwiowego większego, kierując się w dół, bocznie i do przodu. Na swym przebiegu oddaje drobne gałęzie do otrzewnej, znajdującej się do przodu od tętnicy, do mięśnia lędźwiowego większego, do moczowodu i do węzłów chłonnych[5]. Przebieg tętnicy kończy się przed stawem krzyżowo-biodrowym, na poziomie dolnej krawędzi piątego kręgu lędźwiowego, gdzie tętnica biodrowa wspólna rozgałęzia się na silniejsze (średnica ok. 1 cm), przednio-boczne odgałęzienie – tętnicę biodrową zewnętrzną (unaczyniającą kończynę dolną i przednią ścianę brzucha)[6], oraz słabsze (średnica ok. 8–9 mm) tylno-przyśrodkowe odgałęzienie – tętnicę biodrową wewnętrzną (unaczyniającą narządy miednicy, krocza i część uda)[7].
Tętnicy biodrowej wspólnej towarzyszy żyła biodrowa wspólna, położona z tyłu za tętnicą, odprowadzająca krew z kończyny dolnej i miednicy do żyły głównej dolnej[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 293.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 314.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 293–295.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 161.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 294–295.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 314–315.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 296–297.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 404.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom III. Układ naczyniowy, wyd. IX, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, ISBN 978-83-200-3257-4.
