Tyja
8°26′N 38°37′E/8,433333 38,616667 Tyja – kamienne stele | |
| Państwo | |
|---|---|
| Populacja (2007) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Etiopii  | |
| 8°26′N 38°37′E/8,433333 38,616667
| |
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ |
kulturowy |
| Spełniane kryterium |
I, IV |
| Numer ref. | |
| Region[b] |
Afryka |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
1980 |
Tyja[2] (amhar. ጢያ) – miasto w środkowej Etiopii, w regionie administracyjnym Jedebub Byhierocz, Byhiereseboczynna Hyzbocz. W pobliżu znajduje się stanowisko archeologiczne z 36 kamiennymi stelami, które najprawdopodobniej wyznaczają miejsce nekropoli.
W 1980 roku stanowisko w Tyji zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Tyja leży w środkowej Etiopii, w regionie administracyjnym Jedebub Byhierocz, Byhiereseboczynna Hyzbocz, na południe od Addis Abeby, ok. 40 km od Melka Awash[3]. Ok. 500 od miejscowości znajduje się stanowisko archeologiczne ze średniowiecznymi stelami[3].
Stanowisko archeologiczne
[edytuj | edytuj kod]Jedno ze 160 stanowisk archeologicznych w regionie Soddo, gdzie znaleziono stele[4]. Stele o wysokości 2–5 metrów budowano z ryolitu[5].
Na stanowisku w Tyji odkryto 36 kamiennych steli, z których 32 są bogato rzeźbione, a ornamenty – niespotykane nigdzie indziej[6] – mają bliżej nieznane znaczenie symboliczne[4]. Na niektórych stelach znajdują się symboliczne przedstawienia mieczy[6]. Wiele steli ozdobionych jest symbolem „Y”[5].
Niewiele wiadomo na temat pochodzenia steli oraz ich budowniczych[3]. Znajdowało się tu zapewne 46 steli wzniesionych pomiędzy X–XV wiekiem[6]. Podczas badań archeologicznych odkryto tu liczne groby[6], osób wieku od 18 do 30 lat[3]. Stele najprawdopodobniej wyznaczają miejsce nekropoli[5].
W 1980 roku stanowisko w Tyji zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Stele w Tyji -
Symbol miecza na jednej ze steli
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Central Statistical Agency: Census Tabular Report – SNNPR-1. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Polski przy Głównym Geodecie Kraju: Afryka. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2004, s. 68, seria: Nazewnictwo Geograficzne Świata. [dostęp 2016-01-16].
- ↑ a b c d Jean-Bernard Carillet, Stuart Butler, Dean Starnes: Ethiopia & Eritrea. Lonely Planet, 2009, s. 170. ISBN 978-1-74104-814-8. [dostęp 2016-01-16].
- ↑ a b c UNESCO: Tiya. [dostęp 2016-01-10]. (ang.).
- ↑ a b c Niall Finneran: The Archaeology of Ethiopia. Routledge, 2013. ISBN 978-1-136-75551-4. [dostęp 2016-01-16].
- ↑ a b c d UNESCO: Tiya - Prehistoric site. [dostęp 2016-01-10]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- UNESCO: Tiya (UNESCO/NHK). [w:] Youtube [on-line]. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
