Uhuru Kenyatta
 Uhuru Kenyatta (2015) | |
| Data i miejsce urodzenia |
26 października 1961 |
|---|---|
| 4. Prezydent Republiki Kenii | |
| Okres |
od 9 kwietnia 2013 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Wicepremier Kenii | |
| Okres |
od 13 kwietnia 2008 |
| Przynależność polityczna | |
| Minister finansów | |
| Okres |
od 23 stycznia 2009 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister handlu | |
| Okres |
od 13 kwietnia 2008 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Uhuru Kenyatta (ur. 26 października 1961 w Nairobi) – kenijski polityk, w latach 2001–2002 i w 2008 minister rządu lokalnego, w latach 2008–2009 minister handlu, w latach 2009–2012 minister finansów, w latach 2008–2013 wicepremier Kenii, w latach 2013–2022 prezydent kraju. W latach 2005–2012 przewodniczący Afrykańskiego Narodowego Związku Kenii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jest synem pierwszego prezydenta Kenii, Jomo Kenyatty oraz jego czwartej żony, Nginy Kenyatty, zwanej popularnie w kraju Mamą Nginą. Należy do grupy etnicznej Kikuyu, a jego rodzina była jedną z najbogatszych w kraju[1]. Jego imię Uhuru, w języku suahili oznacza „wolność”[2].
Kenyatta uczęszczał do prestiżowej szkoły St Mary's School w Nairobi. Następnie wyjechał na studia do Wielkiej Brytanii[1] oraz do Stanów Zjednoczonych, gdzie studiował ekonomię i nauki polityczne na Amherst College[3].
Na scenie politycznej zaistniał w 1997 roku, gdy został przewodniczącym partii KANU w swej rodzinnej miejscowości. W tym samym roku wziął udział w wyborach, ubiegając się o mandat w parlamencie z okręgu Gatundu South Constituency, z którego wcześniej kandydował jego ojciec. Przegrał jednak z Mosesem Mwihią, mało znanym stołecznym architektem. Po porażce wyborczej Kenyatta wycofał się z życia politycznego. Swoją uwagę skupił na kierowaniu rodzinnym interesem, w skład którego wchodziła sieć 5-gwiazdkowych hoteli, linie lotnicze oraz gospodarstwa hodowlane[1].
Z politycznego niebytu wyrwał go prezydent Daniel Moi, który w 1999 roku mianował Kenyattę przewodniczącym Kenya Tourism Board (Zarząd Turystyki Kenii). W październiku 2001 roku Kenyatta wszedł w skład parlamentu, a w listopadzie 2001 roku prezydent Moi mianował go ministrem rządu lokalnego w swoim gabinecie[4]. W marcu 2002 roku został wybrany jednym z czterech wiceprzewodniczących KANU[1]. W czasie urzędowania Kenyatta zyskał duże zaufanie prezydenta Moi, przez co ten pod koniec swojej kadencji w lipcu 2002 roku, namaścił go na swojego następcę. W październiku 2002 roku wybór prezydenta zatwierdziło kierownictwo partii i oficjalnie mianowało Kenyattę kandydatem KANU w wyborach prezydenckich zaplanowanych na grudzień tego samego roku[1].
W wyborach prezydenckich z 27 grudnia 2002 Kenyatta został sromotnie pokonany przez lidera opozycji, Mwai Kibakiego, co oznaczało zakończenie 39-letnich rządów partii KANU. Uzyskał 31% głosów poparcia, podczas gdy Kibaki zdobył 62% głosów[5]. Jego porażkę tłumaczono niewielkim doświadczeniem politycznym i odbieraniem jego osoby przez społeczeństwo jako człowieka prezydenta Moi, mającego zapewnić mu spokojną emeryturę[2]. Kenyatta uzyskał jednakże mandat parlamentarny i został liderem opozycji. W styczniu 2005 roku objął stanowisko przewodniczącego KANU, pokonując w partyjnym głosowaniu Nicholasa Biwotta stosunkiem głosów 2980 do 622[6].
We wrześniu 2007 roku Kenyatta zdecydował się nie brać udziału w grudniowych wyborach prezydenckich, udzielając poparcia swemu dotychczasowemu przeciwnikowi politycznemu, prezydentowi Mwai Kibakiemu[7]. Jak wyjaśniał nie zdecydował się na start, nie będąc pewnym zwycięstwa[8].
Po kwestionowanym zwycięstwie Kibakiego w wyborach prezydenckich, co w rezultacie doprowadziło kraj na krawędź wojny domowej, Uhuru Kenyatta 8 stycznia 2008 został mianowany ministrem rządu lokalnego w jego gabinecie[9]. 13 kwietnia 2008, po utworzeniu rządu jedności narodowej z Pomarańczowym Ruchem Demokratycznym Raili Odingi po długich negocjacjach politycznych, Kenyatta objął stanowisko wicepremiera i ministra handlu[10]. 23 stycznia 2009 w wyniku zmian w gabinecie objął funkcję wicepremiera i ministra finansów[2].
W marcu 2011 roku prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego wysunął wobec Kenyatty i pięciu innych kenijskich polityków oskarżenie o dokonanie zbrodni przeciwko ludzkości w czasie zamieszek po wyborach prezydenckich z 2007 roku. 23 stycznia 2012 Biuro Prokuratora wysunęło oficjalny akt oskarżenia, w którym potwierdziło zarzut zbrodni przeciwko ludzkości, w tym morderstwa, deportacji bądź przymusowych przesiedleń, gwałtu, prześladowania oraz innych niehumanitarnych działań[11]. MTK uznał go za pośredniego współprzestępcę, odpowiedzialnego za dokonanie ataku pomiędzy 24 a 28 stycznia 2008 na mieszkańców miast Nakuru i Naivasha, popierających w czasie wyborów kandydaturę Raili Odingi. Zdaniem MTK, Kenyatta miał odgrywać centralną rolę w rozmowach między rządem a bojówkami Mungiki i przyczynić się do ich odwetowego ataku na ludność cywilną[12]. W rezultacie oskarżeń, 26 stycznia 2012 zrezygnował ze stanowiska ministra finansów, zachowując jednakże funkcję wicepremiera[13].
W 2012 roku został pozbawiony stanowiska przewodniczącego oraz członkostwa w KANU. W tym samym roku postanowił ubiegać się o stanowisko prezydenta w wyborach prezydenckich z ramienia Sojuszu Narodowego[14]. W grudniu 2012 roku zawarł sojusz polityczny z Williamem Ruto, również oskarżonym przez MTK o zbrodnie przeciwko ludzkości w czasie zamieszek z 2008 roku. W wyniku porozumienia Ruto został kandydatem na urząd wiceprezydenta u boku Kenyatty[15].
W czasie kampanii wyborczej kwestia przyszłego procesu Kenyatty przed MTK, którego początek zaplanowany został na wiosnę 2013 roku, była jednym z głównych tematów, spychając na dalszy plan sprawy gospodarcze. Kenyatta zaprzeczał postawionym mu zarzutom, deklarując jednocześnie pełną gotowość do uczestnictwa w procesie, również w razie ewentualnej wygranej w wyborach. Kwestię zarzutów MTK uznał za mieszanie się w sprawy wewnętrzne kraju, przedstawiając się jako ofiarę zagranicznego spisku[16].
W wyborach prezydenckich z 4 marca 2013 jego głównym rywalem był urzędujący premier Raila Odinga. Głosowanie, które w odróżnieniu od poprzednich wyborów, przebiegło w pokojowej atmosferze, zakończyło się zwycięstwem Kenyatty już w pierwszej turze. Według oficjalnych wyników podanych do publicznej wiadomości 9 marca 2013, z kilkudniowym opóźnieniem z powodu awarii elektronicznego systemu zliczania głosów i konieczności ręcznego liczenia, uzyskał 50,07% głosów poparcia, podczas gdy premier Odinga 43,31% głosów. Premier Odinga zakwestionował wyniki głosowania, wysuwając zarzut masowych fałszerstw oraz zapowiadając złożenie skargi do Sądu Najwyższego[17]. 30 marca 2013 kenijski Sąd Najwyższy ogłosił, iż wybór Uhuru Kenyatty na prezydenta Kenii był ważny[18][19]. W związku z tym Kenyatta objął urząd 9 kwietnia 2013[20].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Profile: Uhuru Kenyatta. BBC News, 14 października 2002. [dostęp 2009-05-21]. (ang.).
- ↑ a b c FACTBOX-Kenya's new finance minister Uhuru Kenyatta. Reuters, 23 stycznia 2009. [dostęp 2009-05-21]. (ang.).
- ↑ Members of Parliament : Profile. Parliament of Kenya. [dostęp 2009-05-21]. (ang.). (kopia z Internet Archive)
- ↑ Kenyatta son ascends to cabinet. BBC News, 21 listopada 2002. [dostęp 2009-05-21]. (ang.).
- ↑ Elections in Kenya. African Elections Database. [dostęp 2009-05-21]. (ang.).
- ↑ Kenyatta wins Moi party election. BBC News, 1 lutego 2005. [dostęp 2009-05-21]. (ang.).
- ↑ Uhuru pulls out of the presidential race.. Kenya Broadcasting Corporation. [dostęp 2009-05-21]. (ang.). (kopia z Internet Archive)
- ↑ Ex-rival backs Kibaki re-election. BBC News, 14 września 2007. [dostęp 2009-05-21]. (ang.).
- ↑ Kenya leader names new ministers. BBC News, 8 stycznia 2008. [dostęp 2012-06-28]. (ang.).
- ↑ Kenya unveils coalition cabinet. BBC News, 13 kwietnia 2008. [dostęp 2009-05-21]. (ang.).
- ↑ ICC Republic of Kenya. International Criminal Court. [dostęp 2013-03-09]. (ang.).
- ↑ At a glance: Kenya poll violence suspects. BBC News, 23 stycznia 2012. [dostęp 2013-03-10]. (ang.).
- ↑ Kenya ICC: Kenyatta resigns from finance role. BBC News, 26 stycznia 2012. [dostęp 2013-03-10]. (ang.).
- ↑ Kenya: Gideon Plans to Kick Uhuru Out of Kanu On April 14. allafrica.com, 30 marca 2012. [dostęp 2013-03-10]. (ang.).
- ↑ Uhuru Kenyatta and William Ruto confirm Kenyan alliance. BBC News, 3 grudnia 2012. [dostęp 2013-03-10]. (ang.).
- ↑ Q&A: Kenya’s 2013 elections. BBC News, 4 marca 2013. [dostęp 2013-03-10]. (ang.).
- ↑ Kenya election: Uhuru Kenyatta wins presidency. BBC. [dostęp 2013-03-09]. (ang.).
- ↑ Kenyatta będzie prezydentem Kenii. Sąd potwierdził. tvn24.pl. [dostęp 2013-03-31]. (pol.).
- ↑ Kenya Supreme Court upholds Uhuru Kenyatta election win. BBC News, 30 marca 2013. [dostęp 2013-04-11]. (ang.).
- ↑ Uhuru Kenyatta sworn in as Kenyan president. BBC News, 9 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-11]. (ang.).