Wiżajny (gromada)
| gromada | |||
| 1954–1973 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Data powstania |
4 października 1954 | ||
| Data likwidacji |
1 stycznia 1973 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1954) | |||
| |||
| Liczba reprezentantów | |||
| |||
Wiżajny – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Wiżajny z siedzibą GRN w Wiżajnach utworzono – jako jedną z 8759 gromad[3] – w powiecie suwalskim w woj. białostockim, na mocy uchwały nr 23/V WRN w Białymstoku z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Wiżajny, Boicie, Burniszki, Grzybina, Laskowskie, Stankuny, Rogożajny Małe, Wiłkupie i Wysokie ze zniesionej gminy Wiżajny oraz obszar dotychczasowej gromady Marianka i miejscowość Kamionka z dotychczasowej gromady Rowele ze zniesionej gminy Kadaryszki w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 18 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
1 stycznia 1958 do gromady Wiżajny przyłączono wieś Rogożajny Wielkie z gromady Okliny w tymże powiecie[8], a także wsie Sudawskie, Rozgólne, Skombobole, Makówszczyzna i Maszutkinie Górne oraz PGR Graużyny, kolonię Sudawskie, osadę Skombobole i obszar lasów państwowych N-ctwa Puńsk obejmujący oddziały 1—10 ze zniesionej gromady Maszutkinie tamże[9].
31 grudnia 1959 do gromady Wiżajny przyłączono wieś Maszutkinie Dolne z gromady Rutka-Tartak w tymże powiecie[10] oraz wsie Okliny, Leszkiemie, Mauda, Rakówek, Sześciwłoki i Wizgóry, osadę Użmauda i jeziora Mauda i Siekierowo ze zniesionej gromady Okliny[11].
1 stycznia 1972 z gromady Wiżajny wyłączono wieś Rakówek o powierzchni 254,38 ha, w tym grunty PGR Skajzgiry o powierzchni 195,52 ha i grunty gospodarstw indywidualnych o powierzchni 58,86 ha, włączając je do je do gromady Żytkiejmy w powiecie gołdapskim[12].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[13]. Z dniem 1 stycznia 1973 roku reaktywowano gminę Wiżajny[14].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 23/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu suwalskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 49)
- ↑ Uchwała Nr LXXXVII/149/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Suwałkach z dnia 5 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 7 października 1954 r., Nr. 7, Poz. 40)
- ↑ Uchwała Nr 12/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 20 września 1957 r. sprawie zmiany granic niektórych gromad w powiatach: gołdapskim, suwalskim i zambrowskim, w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 5 grudnia 1957 r., Nr. 4, Poz. 11)
- ↑ Uchwała Nr 11/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 20 września 1957 r. sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 5 grudnia 1957 r., Nr. 4, Poz. 12)
- ↑ Uchwała 11/4 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z 8 września 1959 r. sprawie zmiany granic niektórych gromad oraz ustalenia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 10 grudnia 1959 r., Nr. 9, Poz. 57)
- ↑ Uchwała 12/4 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z 8 września 1959 r. sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 10 grudnia 1959 r., Nr. 9, Poz. 58)
- ↑ Dz.U. z 1971 r. nr 32, poz. 291
- ↑ Obwieszczenie Wydziału Organizacyjno-Prawnego Prezydium WRN w Białymstoku z dnia 26 listopada 1971 r. w sprawie podziału administracyjnego województwa białostockiego – stan na dzień 1 stycznia 1972 r.(Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 24 grudnia 1971 r., Nr. 18, Poz. 234)
- ↑ Uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej Nr XXI/72/72 z dnia 9 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1973 r., Nr. 1, Poz. 1)