Wierzbinek (gmina)
| gmina wiejska | |||||||
 Pałac we Wierzbinku – dawny Urząd Gminy | |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| Powiat | |||||||
| TERC |
3010132 | ||||||
| Wójt |
Paweł Szczepankiewicz | ||||||
| Powierzchnia |
148,05 km² | ||||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||||
| • gęstość |
50,6 os./km² | ||||||
| Nr kierunkowy |
63 | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
PKN | ||||||
Adres urzędu: Plac Powstańców Styczniowych 11062-619 Sadlno | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie powiatu
| |||||||
| 52°26′00″N 18°31′00″E/52,433333 18,516667 | |||||||
| Strona internetowa | |||||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||||
_location_map.png)
Wierzbinek (do 1954 gmina Boguszyce + gmina Ruszkowo) – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim. Historycznie gmina położona jest na Kujawach.
Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 7645 osób.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Gmina Wierzbinek powstała 1 stycznia 1973 roku w powiecie radziejowskim w województwie bydgoskim wraz z reformą administracyjną kraju[3]. W jej skład weszło 40 sołectw: Boguszyce, Broniszewo (z Wywoźnią), Cegielnia-Rudki (z Pagórkami), Chlebowo (z Wierzbinkiem), Gaj, Galczyce, Goczki Polskie, Goplana (z Koszewem, Warzymowem, Włodzimierą Kolonią Warzymowską i Pauliną), Helenowo, Kalina, Katarzynowo, Kazimierowo, Kazubek, Kolonia Racięcka, Kryszkowice, Krzymowo, Kwiatkowo, Łysek (z Lucjanowem), Mąkoszyn, Morzyczyn (z Ruszkowem), Noć, Nykiel, Obory, Ostrowo, Palmowo, Pamiątka (z Władysławowem), Racięcin, Sadlno, Słomkowo (ze Straszewem), Stara Ruda (z Nową Rudą), Synogać, Teresewo, Tomisławice, Wilcza Kłoda (z Ruszkówkiem), Witkowice, Zaborowo, Zakrzewek, Zaryń (z Zamościem), Zielonka, Ziemięcin i Zygmuntowo (z Piastowem)[4].
Gmina Wierzbinek objełą bardzo zróżnicowano obszar należący przed 1954 rokiem do czterech gmin: Boguszyce, Piotrków i Ruszkowo, przynależących w latach 1867–1870 do powiatu radziejowskiego, 1871–1948 do powiatu nieszawskiego i 1948–1954 do powiatu aleksandrowskiego w województwie bydgoskim; fragment gminy należał także do gminy Lubotyń w powiecie kolskim w województwie poznańskim (Zaryń i Zamość).
W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie konińskim.
1 stycznia 1977 od gminy Wierzbinek odłączono obszar sołectwa Goplana, włączając je do gminy Skulsk[5]. Sołectwo obejmowało miejscowości Goplana, Koszewo, Warzymowo, Kolonia Warzymowska (z Pauliną), Włodzimiera, Piastowo i Zygmuntowo (1973–75 Piastowo i Zygmuntowo tworzyły odrębne sołectwo Zygmuntowo, które zniesiono i włączono do sołecta Goplana)[6]. W związku z tym w skład gminy Skulsk weszły miejscowości gminy Wierzbinek położone na zachód od Kanału Ślesińskiego, co z powodu braku mostów na aktualnym odcinku usprawniło komunikację.
W 1999 roku gminę Wierzbinek włączono do reaktywowanego powiatu konińskiego w nowo utworzonym województwie wielkopolskim[7].
Obszar gminy pod okupacją niemiecką
[edytuj | edytuj kod]Wiosną 1939 w związku z zagrożeniem agresją niemiecką na Polskę, rozpoczęto budowę pozycji obronnych. Na terenie współczesnej gminy pracę podjęła grupa pod dowództwem kpt. Michała Franciszka Sapińskiego (17 DP). Zgodnie z założeniami na wybudowanych umocnieniach (odcinek Skulsk-Ślesin, łącznie 7 schronów) miały stacjonować różne pozadywizyjne jednostki piechoty, bataliony ON i jedna brygada kawalerii (Podolska lub Wielkopolska)[8]. W wyniku działań bojowych prowadzonych przez Armię Poznań dnia 6 września nastąpiła reorganizacja w wyniku której zgrupowania Batalionów Obrony Narodowej płk. Siudy stanowić miały straż tylną odchodzącej z Wielkopolski Armii Poznań, zabezpieczając ją na linii umocnień zlokalizowanych na terenie obecnej gminy Wierzbinek.
Struktura powierzchni
[edytuj | edytuj kod]Według danych z roku 2002[9] gmina Wierzbinek ma obszar 148,05 km², w tym:
- użytki rolne: 81%
- użytki leśne: 11%
Gmina stanowi 9,38% powierzchni powiatu.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Dane z 30 czerwca 2004[2]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 7645 | 100 | 3813 | 49,9 | 3832 | 50,1 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
51,6 | 25,8 | 25,9 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Wierzbinek w 2014 roku[1].
Oświata
[edytuj | edytuj kod]- Szkoła Podstawowa w Morzyczynie,
- Szkoła Podstawowa w Tomisławicach,
- Szkoła Podstawowa w Zaryniu,
- Szkoła Podstawowa w Sadlnie,
- Szkoła Podstawowa w Zakrzewku[10]
Ochotnicza Straż Pożarna
[edytuj | edytuj kod]- OSP Wierzbinek[11],
- OSP Boguszyce,
- OSP Broniszewo,
- OSP Tomisławice,
- OSP Synogać,
- OSP Mąkoszyn,
- OSP Sadlno,
- OSP Morzyczyn,
- OSP Racięcin,
- OSP Ziemięcin,
- OSP Wilcza Kłoda,
- OSP Stara Ruda[12]
Sąsiednie gminy
[edytuj | edytuj kod]Babiak, Piotrków Kujawski, Skulsk, Sompolno, Ślesin, Topólka
Współpraca
[edytuj | edytuj kod]
Gmina współpracuje z :
Maure-de-Bretagne (od 2004 roku)[13]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Gmina Wierzbinek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
- ↑ Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 2, poz. 244
- ↑ Wybory Samorządowe 2024 [online], samorzad2024.pkw.gov.pl [dostęp 2024-09-08] (pol.).
- ↑ Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603)
- ↑ J. Kołtuniak, Wierzbinek portret gminy, Włocławek–Wierzbinek 2011, s. 120.
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Lista szkół - szkoły podstawowe - Gmina Wierzbinek [online], szkolypodstawowe.gminawierzbinek.szkolnictwa.pl [dostęp 2023-09-06].
- ↑ Jednostka Ratowniczo - Gaśnicza nr 1 - Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Koninie - Portal Gov.pl [online], Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Koninie [dostęp 2023-09-06] (pol.).
- ↑ Jednostki OSP - Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Koninie - Portal Gov.pl [online], Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Koninie [dostęp 2023-09-06] (pol.).
- ↑ Współpraca z Francją. Gmina Wierzbinek. [dostęp 2017-02-01]. (pol.).
