Wikipedysta:Rafał Miśta/podróże DWOK82
Badania
[edytuj | edytuj kod]Materiały zebrane przez Kolberga pochodzą z jego własnych zapisów, od innych osób, a także z innych opublikowanych zbiorów. Początkowo, Kolberg zbierał zapisy samodzielnie podczas pieszych wycieczek. Ze względu na m.in. nieufność miejscowej ludności do obcego przybysza oraz problemów wynikających z działań władz zaborczych Kolberg opierał swoje badania na gościnie u zaufanych rodzin ziemiańskich, stanowiących rodzaj "stacji badawczych"[1]. Część materiałów zebranych przez Kolberga pochodzi od osób pochodzących z daleka, które akurat przebywały w miejscu pobytu folklorysty[2].
Podróże i miejsca pobytu
[edytuj | edytuj kod]Dokładne daty i miejsca podróży Kolberga nie są znane[3][1], a tym bardziej niewiadomą jest, w czasie których z nich zbierał materiały etnograficzne. Wykaz udokumentowanych miejsc pobytu jest jednak pomocny w ustaleniu, potencjalnych lokalizacji, w których mógł czerpać informacje, lub otrzymać ją od innych osób ówcześnie zajmujących się folklorem.
| Rok | Prawdopodobne podróże i miejsca pobytu | |
|---|---|---|
| Region/Kraje | Miejscowości | |
| 1836 | Trasa do Mitawy i z powrotem:
Homel[4][5], Mińsk[4][5], Wilno[4][5], Mitawa[4][5], Ryga[4][5], Windawa[4][5], Wilno[4][5], Białystok[4][5] | |
| 1837 | Homel[4], Litwa[4], Białystok[4][5] | |
| 1838 | Kutnowskie[4] | Tretki[5] |
| 1839 | Wilanów[4] | |
| Kutnowskie[4] | Tretki[5] | |
| 1840 | Poznań[4], Wągrowieckie[4] | w okolice Warszawy[5] |
| Kutnowskie[4] | Tretki[5] | |
| 1841 | Berlin[4][5], Lipsk[4][5], Marienbad[4][5], Praga[4][5], Czersk[4] | |
| Kutnowskie[4] | Tretki[5] | |
| 1842 | Wrocław[4][5], Lądek-Zdrój[4][5], Johannisberg (Opava)[4][5], Kraków[4][5], Modlnica[4][5], Mogilany[4], Kielce[4][5] | |
| 1843 | Kurpie[4], Krakowskie[4], Podgórze Beskidzkie[4], Podhale[4], Śląsk[4], Kaliskie[4] | Jadów[5], Wyszków[5], Wysoce[5], Czepielew pod Rożanem[5] |
| 1844 | Kurpie[4], okolice Garwolina[4], Przysucha[4][5] | Gończyce pod Garwolinem, Łaskarzewem[5] |
| 1845 | Kaliskie[4], Kurpie[4] | Cielce[5], Brudzewo[5], Łyskornia[5], Stawiszyn[5], Zbiersk[5] |
| 1846 | okolice Warszawy[4], Sochaczewskie[4], Płockie[4], Radomskie[4] | Ruda[5], Kromnów (Czerwińsk)[5] |
| 1847 | Gostyńskie[4], Kurpie[4], Radomskie[4] | Sójki[5], Sierakówek[5] |
| Kutnowskie[4] | Tretki[5], | |
| 1848 | Puławy i okolica[4], Lubelskie[4] | Zyrzyn[5], Osiny[5], Puławy[5] |
| 1849 | okolice Warszawy[4], Lubelskie[4] | Ruda[5], Płochocin[5] |
| 1850 | Garwolińskie[4], Kutnowskie[4], Radomskie[4] | Kozienice[5] |
| 1851 | Radomskie[4], Kieleckie[4] | Baszowice[5], Św. Krzyż[5] |
| 1852 | Rawskie[4] | Rzeczyca nad Pilicą[5] |
| Kieleckie[4] | ||
| 1853 | Rawskie[4] | Rzeczyca nad Pilicą[5] |
| Kieleckie[4], okolice Częstochowy i Ojcowa[4] | Częstochowa[5], Ząbkowice[5], Ojców[5] | |
| 1854 | Sandomierskie[4], Radomskie[4], Ziemia Dobrzyńska[4] | Radom[5], Bilcza[5], Sandomierz[5], Góry[5], Baszowice[5] |
| 1855 | Sandomierskie[4], Radomskie[4], Kieleckie[4], Krakowskie w granicach Królestwa Polskiego[4], Płockie[4], okolice Warszawy[4] | Kozienice[5], Radom[5], Skaryszew[5], Sandomierz[5], Staszów[5], Stopnica[5], Wiślica[5], Chmielnik (Potok)[5] |
| 1856 | Sokołowskie[4], Kurpie[4], Lipnowskie[4], Płockie[4], Radomskie[4], Kieleckie[4], Krakowskie w granicach Królestwa Polskiego[4] | Kozienice[5], Radom (Gołębiów)[5], Ojców[5], Sterdynia[5], Mąkolin[5], Działyń[5], Łążyn[5] |
| 1857 | Szczawnica[4][5], Tatry[4], Modlnica[4], Mogilany[4], Kraków[4], Lublana[4], Zagrzeb[4], Triest[4][5], Wenecja[4][5], Primorie[4], Wiedeń[4][5] | |
| 1858 | Płockie[4], Ziemia Dobrzyńska[4], Kurpie[4], Łomżyńskie[4], Suwalskie[4], Augustowskie[4], Podole rosyjskie[4] | Ostrołęka[5], Łomża[5], Augustów[5], Suwałki[5], Mąkolin[5] |
| 1859 | Radomskie[4], Sandomierskie[4], Lubelskie[4] | Orońsk[5], Radom[5], Lublin[5], Gałęzów[5] |
| Chełmskie[4] | Siedliszcze[3], Chojno[5], Bezek[5], Krasne[5] | |
| 1860 | Łęczyckie[4], Piotrkowskie[4], Radomskie[4], Kujawy[4][5], Augustowskie[4], Litwa[4] | Dłutów pod Piotrkowem[5], Mazew[5], Bodzanowo[5], Redecz[5], Klonów[5], Otmianowo[5] |
| 1861 | Modlnica[4], Mogilany[4], Tatry[4][5], Lwów[4], Pokucie[4] | |
| Sanockie[4], Przemyskie[4] | Iskań[5], Leszczowate[5] | |
| Ruś Czerwona[4] | Zadwórze pod Lwów[5] | |
| Słowacja | Bardejów[4][5] | |
| 1862 | Garwolińskie[4], Radzymińskie[4], Mińskie[4], Pułtuskie[4], Kieleckie[4], Lublin[4], Podole rosyjskie[4], Tatry[4] | Jasienica pod Jadów[5], do Lelewela do Cygowa[5], Oleksianka (Parysów, Latowicz)[5] |
| Wołyń[4][5] | Tuliczów[5], Turyczany[5], Bilcze[5], Wysoce nad Bugiem[5] (prawd. Wysock), Żytomierz[4][5], Pustomyty(?)[2] | |
| 1863 | Modlnica[4], Mogilany[4], Tatry[4][5], Beskidy[4], Krynica[4][5], Jasło[4][5], Sanok[4], Pokucie[4], Kaliskie[4], Łęczyckie[4], Kujawy[4], Płockie[4] | Zadwórze[5], Olesko[5], Boroszów[5] |
| Sanockie, Przemyskie[4] | Leszczowate[5], Dubiecko[1], Iskań[5], Sambor[5] | |
| Ruś Czerwona[4] | Gródek[5] | |
| 1864 | Płockie[4], Łęczyckie[4], Kujawy[4], Modlnica[4], okolice Krakowa[4], Beskidy[4], Tatry[4], Sanockie[4] | Kosin (Płock)[5], Złotopolice pod Modlin[5] |
| 1865 | Płockie[4], Kujawy[4][5], Łęczyckie[4], Czerskie[4], Lubelskie[4], okolice Krakowa[4], Beskidy[4], Tatry[4], Sanockie[4] | Czersk (Czaplin)[5], Lublin[5], Gałęzów[5], Bogusławice[5], Bodzanowo[5], Płowce[5], Głuszyn[5], Ruszków[5] |
| 1866 | Lublin[4][5], Poznańskie[4] | |
| Chełmskie(??[3])[4] | ||
| 1867 | Poznań[4][5], Czarnkowskie[4], Kościańskie[4], Średzkie[4], Kraków[4][5], Lwów[4][5], Pokucie[4], Podole galicyjskie[4], Bukowina[4] | Siekierki[5], Czeszewo[5], Barysz[5] |
| Chełmskie[4] | Tarnów(?)[3] | |
| 1868 | Radzymińskie[4], Poznań[4][5], Czarnkowskie[4], Kościańskie[4], Średzkie[4], Kraków[4][5], Lwów[4][5], Ruś Czerwona[4], Pokucie[4] | Wola Rasztowska[5], Kraszew pod Radzyminem[5], Czeszew (Dębicz, Miłosław, Morownica)[5], Zadwórze[5] |
| Chełmskie(??[3])[4] | ||
| 1869 | Radzymińskie[4], Podlasie[4], Augustowskie[4], Łomżyńskie[4], Poznań[4], Kościańskie[4], Kraków[4][5], Modlnica[4][5], Mogilany[4][5] | Rasztowska Wola[5], Poznań (Wieleń, Morownica)[5] |
| Chełmskie[4] | Tarnów[5] | |
| 1870 | Augustowskie[4], Łomżyńskie[4], Krakowskie[4], Pokucie[4], Poznań[4], Czarnkowskie[4], Kościańskie[4], Średzkie[4] | |
| Chełmskie[4] | Siedlce[5], Kodeń[5], Włodawa[5], Tarnów(?)[3] | |
| 1871 | Poznań[4], Bogumin[4], Cieszyn[4], Kraków[4][5], Mogilany[4][5], Modlnica[4][5], Lwów[4][5], Ruś Czerwona[4], Pokucie[4] | Bołszowiec[5], Barysz[5] |
| 1872 | Poznań[4][5], Średzkie[4], Kościańskie[4], Cieszyn[4][5] | Dębicz[5], Miłosław[5], Morownica[5], Targoszyce[5] |
| 1873 | Wiedeń[4][5] | |
| 1875 | Kościańskie[4], Poznań[4], Toruń[4], Ziemia Dobrzyńska[4], Świeckie[4], Kaszuby[4], Gdańsk[4], Sopot[4], Malbork[4], Sztumskie[4], Elbląg[4], Królewiec[4], Lec (Giżycko)[4], Ełk[4] | Poznań (Pakosław, Morownica, Konojad)[5], Toruń[5], Zakrzewko[5], Brąchnówek[5], Łuków[5], Nawra[5], Bukowiec pod Świeciem (Cejnów)[5], Pelplin[5], Gdańsk[5], Zopotów[5], Kaszuby[5], Telkwice[5], Buchwałd[5], Waplewo[5], Elbląg[5], Królewiec[5], Lec[5], Ełk[5] |
| 1876 | Pokucie[4][5], Bukowina[4], Huculszczyzna[4], Lwów i okolice[4], Podole galicyjskie[4] | Lwów[5], Żabie[5], Barysz[5] |
| 1877 | okolice Lwowa[4], Pokucie[4][5], Podole galicyjskie[4] | Lwów[5], Barysz[5], Czortowiec[5], Żabie[5] |
| 1878 | Podróż na wystawę paryską:
Wiedeń[4][5], Salzburg[4], Monachium[4][5], Zurych[4][5], Rapperswill[4], Lucerna[4], Berno[4][5], Bazylea[4][5], Strassburg[4], Nancy[4], Paryż[4][5], Bruksela[4][5], Liège[4][5], Akwizgran[4], Kolonia[4][5], Bonn[4], Moguncja[4][5], Wiesbaden[4], Frankfurt[4][5], Eisenach[4], Lipsk[4][5], Berlin[4][5], Poznań[4][5], Wrocław[4][5], Kraków[5] | |
| 1879 | Lwów[4][5], Pokucie[4] | Czortowiec[5] |
| 1880 | Pokucie[4] | Kołomyja (wystawa)[5], Czortowiec[5], Jasienów[5], Okno[5] |
| 1883 | Sanockie[4], Przemyskie[4] | Iskań[5], Leszczowate[5], Bóbrka[5] |
| 1884 | Sanockie[4], Przemyskie[4] | Iskań[5], Leszczowate[5], Bóbrka[5], Procisne[5], Czaszyn[1], Ustrzyki[1] |
| 1885 | Sanockie[4], Przemyskie[4] | Leszczowate[5], Sanoczany[5], Wzdów[5], Rymanów[5] |
Różne
[edytuj | edytuj kod]DWOK 82
1859 - do Orońska (Pruszakowej), Radomia, do Lublina, do Chojna, Bezka i Krasnego (Piotrowscy i Kosińscy), do Gałęzowa (Koźmianów)
1860 - Staszów
3.09.1859 - podróże przez dwa miesiące po Sandomierskiem, Radomskiem i Lubelskiem
1859: Puławy-Kurów-Lublin i Piaski-(30.07)Siedliszcze - Chojno-Bezek-Krasne-Chojno(31-16.08)- Lublin, Gałęzów, Wola Gałęzowska, Wola Sobieska, Tarnogóra, Lublin - Warszawa
Lublin - 1862, 1865, 1866
1867 - Poznańskie, Kraków, Lwów, Barysz - zgadza się z rachunkami
zgodnie z notatką Kopernickiego Kolberg w Chełmskiem do pp. Hemplów, pułkownika, do Tarnowa pod Chełmem i do Tuchowicza pod Łukowem (też do Hemplów) w 1866, 1867, 1868
1866 i 1868 - niepotwierdzone
Tuchowicz pod Łukowem - Podlasie
Kolberg odnotowuje w liście do Marii Hempel 1867, 1869 i 1870 w Tarnowie pod Chełmem u Hemplów. 1867 niepotwierdzony, 1869 - bardzo dobrze potwierdzony (V - Tarnów, VI - na wsi u Hemplów i podróż na Lublin).
1869 - ok.15-22 V - Podlaskie
ale też: Tuchowicz pod Łukowem w r. 1871 (x. XXI), ale "niepotwierdzone w itinerarium"
, a jednocześnie 13-20.05 Tarnów, 15-27.06 - wieś u Hemplów i na Lublin
1870 - itinerarium: do Hemplów (na Siedlce, Kodeń, Włodawę). Nie był w Tarnowie
1870 latem i jesienią - Kraków
Tarnowo, Wola Tarnowska - 1869-70
podobno też: Krasne, Siedliszcze, Kanie i Krzywowola eksplorowane osobiście przez Kolberga
DWOK 83
1861 - Kraków, Tatry, Lwów, Węgry[1]
1863 - Szczawnica, Krynica, Sanockie, Sambor, Lwów, Olesko
Lwów - 1867, 1868, 1871, 1876-79
1883 - Kraków, Modlnica
gruntowne badania w Zadwórzu u Bochdanów i w Baryszu pod Buczaczem Szawłowskich
Chełmskie
[edytuj | edytuj kod]Kolberg po raz pierwszy pojawił się w Chełmskiem latem 1859 r., kiedy odwiedził przynajmniej trzy miejscowości: Chojno, Bezek i Krasne (u Piotrowskich i Kosińskich)[3]. W 1869 i 1870 (a być może i w 1867) przebywał w Tarnowie pod Chełmem u państwa Hemplów.
W notatce do biografii Oskara Kolberga Izydor Kopernicki wspominał również o pobytach Kolberga w Chełmskiem w 1866 i 1868 - nie ma jednak żadnych świadectw tych wizyt[3]. Niepotwierdzone, chociaż potencjalnie możliwe, że Kolberg odwiedzał tej rejon przy okazji swoich pobytów w Lublinie i Lubelskiem (1862 i 1865 r.)[3].
Sanockie i Przemyskie
[edytuj | edytuj kod]Pierwszą udokumentowaną podróż w ten region Kolberg odbył w 1861 (w ramach dłuższej podróży z Krakowa przez Lwów na Węgry - czyli dzisiejszą Słowację - do Bardejowa). W ramach ziemi sanockiej i przemyskiej odwiedził wówczas Iskań (u Gabriela Załęskiego z żoną Julią) oraz Leszczowate (u Edmunda Kraińskiego).[1] Drugi raz Kolberg gościł w Sanockiem i Przemyskiem latem 1863 roku, ponownie zjawiając się w Iskani i Leszczowatem, a także w Dubiecku i Samborze (u Dolińskich).
Ostatnie podróże w te rejony Kolberg odbył w latach 1883-1885 (były to też jego ostatnie podróże badawcze w życiu). Latem 1883 r. odwiedził Leszczowate, Iskań i Bóbrkę koło Leska u Blizińskich. W 1884 r. ponownie gościł w Leszczowatem, Iskaniu i Bóbrce, odwiedzając również Procisne, Czaszyn i Ustrzyki. W 1885 r. kolejny raz odwiedził Leszczowate i Bóbrkę, a także Sanoczany (u Jaruzelskich), Wzdów (u Ostaszewskich) i Rymanów (u Anny z Działyńskich Potockiej[6]).[1]
Na podstawie charakteru rękopisów (wskazujących na bezpośrednie zapisy terenowe) można podejrzewać, że w Sanockiem i Przemyskiem Kolberg odwiedził także Wyszatyce, Czerniawę pod Mościskami, Rakową pod Samborem oraz Nienadową[1].
Ruś Czerwona
[edytuj | edytuj kod]Obszar na wschód od Sanockiego i Przemyskiego Kolberg odwiedził w 1863 r., będąc w Dolinianach pod Gródkiem (u Seweryna Doliniańskiego i jego żony).
Pokucie
[edytuj | edytuj kod]Kolberg odwiedził Pokucie w 1880 r. zatrzymując się m.in. u Władysława Przybysławskiego w Czortowcu[2].
Wołyń
[edytuj | edytuj kod]W 1862 roku (od 30 lipca do 3 października) Kolberg odbył swoją jedyną podróż na Wołyń[2]. Odwiedził wówczas rodzinę Dobrowolskich z Tuliczowa, Sierakowskich z Turyczan, rodzinę Michała Sołtana z Bilcza (pow. dubieński), a także Żytomierz, gdzie spotkał się z Janem Prusinowskim. Na podstawie notatek można wnioskować również o możliwym pobycie Kolberga w Pustomytach u Pruszyńskich[2].
Pomorze
[edytuj | edytuj kod]W 1876 r. Kolberg gościł w ramach badań terenowych w Waplewie u Alfonsa Sierakowskiego i jego żony, Marii[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Elżbieta Millerowa: Przemyskie Oskara Kolberga. W: Oskar Kolberg: Przemyskie. Suplement do tomu 35.. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 2011. ISBN 978-83-921727-8-9, 978-83-62298-25-9.
- ↑ a b c d e f Agata Skrukwa: "Wołyń" Oskara Kolberga. W: Oskar Kolberg: Wołyń. Suplement do tomu 36.. Poznań: 2002. ISBN 83-910110-6-2.
- ↑ a b c d e f g h i Elżbieta Millerowa: Chełmskie Oskara Kolberga. W: Oskar Kolberg: Chełmskie. Suplement do tomu 33 i 34.. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 2004. ISBN 83-910110-7-0, 83-86621-19-3.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx dy dz ea eb ec ed ee ef eg eh ei ej ek el em en eo ep eq er es et eu ev ew ex ey ez fa fb fc fd fe ff fg fh fi fj fk fl fm fn fo fp fq fr fs ft fu fv fw fx fy fz ga gb gc gd ge gf gg gh gi gj gk gl gm gn go gp gq gr gs gt gu gv gw gx gy gz ha hb hc hd he hf hg hh hi hj hk hl hm hn ho hp hq hr hs ht hu hv hw hx hy hz ia ib ic id ie if ig ih ii ij ik il im in io ip iq ir is it iu iv iw ix iy iz ja jb jc jd je jf jg jh Kronika życia Oskara Kolberga. W: Oskar Kolberg: Dzieła Wszystkie. Tom 64. Korespondencja Oskara Kolberga. Część I (1837-1876). Wrocław, Poznań: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1965, s. XIX-XXIX.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx dy dz ea eb ec ed ee ef eg eh ei ej ek el em en eo ep eq er es et eu ev ew ex ey ez fa fb fc fd fe ff fg fh fi fj fk fl fm fn fo fp fq fr fs ft fu fv fw fx fy fz ga gb gc gd ge gf gg gh gi gj gk gl gm gn go gp gq gr gs gt gu gv gw gx gy gz ha hb hc hd he hf hg hh hi hj hk hl hm hn ho hp hq hr hs Aneksy. 1. Wykaz podróży Oskara Kolberga. W: Oskar Kolberg: Dzieła Wszystkie. Tom 66. Korespondencja Oskara Kolberga. Część III (1883-1890). Wrocław, Poznań: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1969, s. 704-707.
- ↑ Instytut im. Oskara Kolbega: Rymanów. [dostęp 2022-07-21]. (pol.).