Wojsław Powała
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
ok. 1060 |
Data śmierci |
ok. 1140 |
Żona |
1) Dobromiła córka Kiełcza, 2) Dobiechna córka Kiliana |
Wojsław Powała (ur. ok. 1060, zm. ok. 1140) – protoplasta rodu Powałów Ogończyków, komes wrocławski, piastun księcia Bolesława Krzywoustego, współzałożyciel kolegiaty głogowskiej, opactwa lubińskiego i benedyktyńskiego klasztoru na Łysej Górze. Był rówieśnikiem Skarbimira. Imię Wojsław w języku staropolskim oznaczało „tego, który zdobywa sławę w wojnach”. „sławnego wojownika”.
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Wojsław pochodził z rycerskiego rodu Dębno (włoście: Kije, Przyłęk, Konary, Ostrowąs i Otłoczyn)[1]. Posiadał rozległe dobra ziemskie na Mazowszu i Kujawach, jak również w Małopolsce[2].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]- Jako krewny lub powinowaty palatyna Sieciecha[3] zostaje piastunem i wychowawcą (łac. nutritor) młodego księcia. Zarządza jednocześnie wydzieloną mu dzielnicą, był komesem wrocławskim,
- walczy u boku księcia pod Międzyrzeczem, ciężko ranny przechodzi trepanację czaszki,
- 1099 podczas buntu młodych książąt we Wrocławiu przeciw władzy Sieciecha, staje u boku Bolesława, ale rycerstwo wrocławskie nie ufa mu i odsuwa od niego księcia,
- 1110 ofiarowuje katedrze krakowskiej dwa komplety szat kapłańskich oraz jeden płaszcz[4] (inwentarz skarbca katedralnego na Wawelu z 1110 r. zawierał najstarszy znany spis biblioteczny w Polsce; księgozbiór składał się z 47 pozycji, wśród których była najpopularniejsza encyklopedia średniowiecza Etymologie Izydora z Sewilli, obecnego patrona internetu i internautów).
- 1113 występuje jako stolnik księcia[5],
- 1120 współfundator, zbudowanej na pamiątkę obrony Głogowa kolegiaty głogowskiej[6],
- już jako starzec, wraz z księciem Bolesławem i Skarbimirem uposażył opactwo benedyktynów w Lubiniu,
- zmarł w wieku 80 lat ok. 1140 roku.
Potomkowie
[edytuj | edytuj kod]Z pierwszej żony Dobromiły, córki Kiełcza, zostawił synów: Janusza i Trojana, drugiej – zmarłej bezpotomnie Dobiechnie córce Kiliana przekazał pewne dobra mazowieckie. Ufundowany z nich kościół pw. Najświętszej Marii Panny na przedmieściach Płocka po późniejszych uzupełniających nadaniach potomków Wojsława dysponował w 1185 r. piętnastoma majątkami ziemskimi. Syn Wojsława Janusz był m.in. zarządcą beneficjum urzędniczego w rejonie Wyszogrodu, natomiast drugi syn Trojan był prokuratorem (zarządcą dóbr książęcych) za czasów Bolesława Kędzierzawego oraz być może był margrabią w rejonie Wizny[2]. Wnukami Wojsława byli m.in. Wojsław Trojanowic i Gedko, biskup płocki. Synami Wojsława Trojanowica byli: Wojsław z Kij i Gedko, podkomorzy krakowski. Ci dwaj ostatni uważani są za protoplastów małopolskiej linii Powałów – Ogończyków
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M. Niwiński, Benedyktyni na Łysej Górze, Ziemia, XXIV, 1934, s.283
- ↑ a b Śliwiński Błażej: Pogranicze kujawsko-pomorskie w XII-XIII wieku : z dziejów Bydgoskiego i Wyszogrodzkiego w latach 1113-1296: Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 1988
- ↑ MPH, ser.nov., II, lib. II, cap. 16, s. 80,82
- ↑ MPH I, s. 377; M. Plezia, Księgozbiór katedry krakowskiej wedle inwentarza z r. 1110, [w:] Silva rerum, Kraków 1981, s.16, 22
- ↑ J. Bieniak, Polska elita polityczna XII wieku, cz. 1 s. 13 [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, pod red. S. K. Kuczyńskiego, t. 2, Warszawa 1982
- ↑ Katalog biskupów wrocławskich, red. głogowska, wyd. W. Kętrzyński, MPH, VI, s. 561
Warto przeczytać
[edytuj | edytuj kod]- Marek Derwich, Benedyktyński klasztor św. Krzyża na Łysej Górze, Warszawa 1992
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Modlitwa internetowa. mateusz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-11)].
- Strona Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej