Wysoka (powiat suski)
49°36′52″N 19°50′50″E/49,614444 19,847222
| wieś | |
.jpg) Kościół | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
525 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2020) |
873[2] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-240[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KSU |
| SIMC |
0432596[4] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu suskiego  | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Jordanów  | |
| 49°36′52″N 19°50′50″E/49,614444 19,847222[1]
| |
Wysoka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Jordanów[4][5]. W latach 1973–76 w gminie Spytkowice[6].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0432604 | Bednarzówka | część wsi |
| 0432610 | Dziwiszówka | część wsi |
| 0432627 | Gwiazdoniówka | część wsi |
| 0432633 | Kubinkówka | część wsi |
| 0432640 | Maciaszkówka | część wsi |
| 0432656 | Magierówka | część wsi |
| 0432662 | Mierniczakówka | część wsi |
| 0432679 | Mrowcówka | część wsi |
| 0432685 | Nad Stawami | część wsi |
| 0432691 | Piotrówka | część wsi |
| 0432700 | Salawówka | część wsi |
| 0432716 | Sarnówka | część wsi |
| 0432722 | Szczyptówka | część wsi |
| 0432739 | Świdrówka | część wsi |
| 0432745 | Teprówka | część wsi |
| 0432751 | Za Dział | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego. Wieś położona jest na wysokości około 525 m n.p.m. na płaskim wzniesieniu w zakolu Skawy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki o Wysokiej pochodzą z 1581 roku, kiedy to stanowiła ona własność wojewody kaliskiego Kacpra Zebrzydowskiego.
Na początku II wojny światowej wieś stanowiła miejsce zaciętych walk wojsk polskiego Korpusu Ochrony Pogranicza z Niemcami. W dniach 1–3 września 1939 roku w rejonie Wysokiej i pobliskiego Jordanowa rozegrała się jedna z największych bitew początkowej fazy kampanii wrześniowej. Oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza i dowodzona przez pułkownika Stanisława Maczka 10 Brygada Kawalerii wspomagana przez miejscowych ochotników, skutecznie stawiały opór nacierającym oddziałom niemieckiej 2 Dywizji Pancernej. Pomimo przygniatającej przewagi sił niemieckich zdołano utrzymać pozycję na tyle długo, aby uniemożliwić oskrzydlenie wycofujących się jednostek Armii Kraków. W odwecie za pomoc mieszkańców wieś została spacyfikowana. Pamiętną bitwę upamiętnia pomnik oraz ślady umocnień[7].
6 września 1946 roku Prezydium Krajowej Rady Narodowej odznaczyło wieś Wysoka za pomoc okazywaną oddziałom Wojska Polskiego w walce z Niemcami we wrześniu 1939 roku Krzyżem Grunwaldu III klasy[8].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
- Założenie ogrodu dworskiego z parkiem krajobrazowym;
- dwór.
Dwór obronny z XVI wieku. W jego wnętrzu zachowało się XVII-wieczne sklepienie kolebkowe z lunetami. Dwór został odrestaurowany i stanowi obecnie siedzibę Bractwa Lutniowego, które organizuje tutaj koncerty muzyki dawnej.
Religia
[edytuj | edytuj kod]20 maja 2007 ks. kardynał Stanisław Dziwisz wydał dekret erygujący parafię Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Wysokiej. Wieś w ten sposób odłączyła się od parafii w Jordanowie.
Osoby związane z miejscowością
[edytuj | edytuj kod]- Józef Stolarczyk, pierwszy proboszcz parafii w Zakopanem.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 153515
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 4 [dostęp 2022-03-16]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1561 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12
- ↑ Zakopianka. Tatry i Podhale. Warszawa: Demart sp. z o.o., 2005. ISBN 83-89472-74-0.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 275
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osada leśna | |
| Integralne części wsi |
|
