Zarodziec

Zarodziec

zarodziec pasmowy
Systematyka
Domena	eukarionty
Supergrupa	Sar
Nadtyp	Alveolata
Typ	Myzozoa
Podtyp	apikompleksy
Gromada	Aconoidasida
Rząd	krwinkowce
Rodzina	Plasmodiidae
Rodzaj	zarodziec
Nazwa systematyczna
Plasmodium

Zarodziec (Plasmodium) – rodzaj jednokomórkowych pierwotniaków, pasożytów wewnątrzkomórkowych wywołujących malarię u gadów, ptaków i ssaków (w tym ludzi). Wszystkie gatunki są przenoszone przez komary.

Inwazyjna postać zarodźca (sporozoit) rozpoczyna cykl życiowy w śliniankach komara. Gdy komar ugryzie żywiciela zarodźca (np. człowieka), sporozoit przedostaje się do jego układu krwionośnego. Następnie wędruje do wątroby i śledziony, gdzie rozmnaża się bezpłciowo, tworząc kryptozoity, które dostają się do erytrocytów. Tam namnażają się i rosną, aż erytrocyt się rozerwie. Uwolnione w ten sposób merozoity atakują kolejne krwinki. Temu etapowi malarii towarzyszy gorączka i dreszcze. Z części merozoitów tworzą się gametocyty, które po ugryzieniu żywiciela przez komara przedostają się do przewodu pokarmowego tego ostatniego. Tam gametocyty przekształcają się w gamety i następuje rozmnażanie płciowe. Powstałe zygoty przenikają przez ścianę jelita i tworzą sporozoity, które przedostają się do ślinianek komara.

Sześć gatunków atakujących człowieka i wywołujących różne postacie malarii:

• Podrodzaj Laverania
  • Plasmodium falciparum (zarodziec sierpowaty)
• Podrodzaj Plasmodium
  • Plasmodium vivax (zarodziec ruchliwy)
  • Plasmodium ovale (zarodziec owalny), obecnie uważany za obejmujący 2 odrębne gatunki:
    • Plasmodium ovale curtisi
    • Plasmodium ovale wallikeri
  • Plasmodium malariae (zarodziec pasmowy)
  • Plasmodium knowlesi (zarodziec małpi)

Inne gatunki:

• Plasmodium berghei
• Plasmodium brasilianum
• Plasmodium chabaudi
• Plasmodium cynomolgi
• Plasmodium gallinaceum
• Plasmodium lophurae