skrzydło

skrzydło (język polski)

wymowa:: IPA: [ˈskʃɨdwɔ], AS: [skšydu̯o], zjawiska fonetyczne: utr. dźw. ^?/i; ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) górna kończyna lub specjalny narząd u zwierząt, który umożliwia im latanie; zob. też skrzydło (zoologia) w Wikipedii

(1.2) część samolotu tworząca siłę nośną; zob. też skrzydło samolotu w Wikipedii

(1.3) wojsk. lotnicza jednostka wojskowa złożona z kilku dywizjonów; zob. też skrzydło (oddział lotnictwa) w Wikipedii

(1.4) wojsk. boczna część jednostki wojskowej znajdującej się w szyku; zob. też skrzydło (sztuka wojenna) w Wikipedii

(1.5) boczna część budynku, wydzielona z głównej części; zob. też skrzydło (architektura) w Wikipedii

(1.6) część stronnictwa politycznego lub partii o nieco innych poglądach

(1.7) sport. prawa lub lewa część boiska, obszaru gry lub planszy

(1.8) reg. pozn. fortepian

(1.9) ruchoma płaszczyzna otwierająca i zamykająca otwór drzwiowy, mocowana na ościeżnicy (futrynie); zob. też skrzydło (budownictwo) w Wikipedii

odmiana:

(1.1-9)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	skrzydło	skrzydła
dopełniacz	skrzydła	skrzydeł
celownik	skrzydłu	skrzydłom
biernik	skrzydło	skrzydła
narzędnik	skrzydłem	skrzydłami / przest. skrzydły
miejscownik	skrzydle	skrzydłach
wołacz	skrzydło	skrzydła

przykłady:: (1.1) Znaleźliśmy ptaszka ze złamanym skrzydłem.; (1.2) Bombowiec miał po dwa silniki na każdym skrzydle i przeszklony kokpit.; (1.3) To skrzydło zostało wyposażone w najnowsze samoloty.; (1.4) Kawaleria przeprowadziła udaną szarżę na prawe skrzydło nieprzyjaciela.; (1.5) Nie, biuro przepustek mieści się w lewym skrzydle budynku.; (1.6) Prezes postanowił rozprawić się ze zbyt radykalnym skrzydłem w swojej partii.; (1.7) Piłka została przerzucona na prawe skrzydło, skąd następnie poszło dośrodkowanie.; (1.9) Te skrzydła musimy zamontować na futrynach jeszcze dzisiaj.

składnia:

kolokacje:: (1.1) prawe / lewe skrzydło • rozpościerać / rozwijać / chować skrzydła • machać skrzydłami; (1.3) skrzydło myśliwskie / bombowe; (1.4) atakować skrzydłami • umieścić jednostkę na skrzydle; (1.6) lewicowe / lewicujące / prawicowe / prawicujące / radykalne skrzydło • skrzydło o poglądach prawicowych; (1.7) grać / atakować skrzydłami • być / grać na skrzydle • szachy skrzydło hetmańskie / skrzydło królewskie

synonimy:: (1.1) gw. (Górny Śląsk) krzidło; (1.2) płat; (1.4) flanka

antonimy:: (1.1) ręka, noga; (1.4) środek; (1.6) centrum; (1.7) centrum, środek

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. skrzydłowy m, skrzydlisko n, skrzydłówka ż, skrzydlak m, oskrzydlanie n, oskrzydlenie n, uskrzydlanie n, uskrzydlenie n, skrzydlik m, skrzydlica ż, Skrzydlewo n

zdrobn. skrzydełko n

czas. oskrzydlać ndk., oskrzydlić dk., uskrzydlać ndk., uskrzydlić dk.

przym. skrzydlaty, skrzydłowy, skrzydełkowaty, półskrzydły

tem. słow. -skrzydły

związki frazeologiczne:: dodawać skrzydeł • podcinać skrzydła / podciąć skrzydła • rozwijać skrzydła / rozwinąć skrzydła • wziąć pod swoje skrzydła / przygarnąć pod swoje skrzydła / rozpostrzeć swoje skrzydła

etymologia:: (1.3) od (1.1), kalka językowa z ang. wing; (1.7) od (1.4); (1.8) niem. Flügel

uwagi:: zob. też skrzydło w Wikipedii

tłumaczenia:

afrykanerski: (1.1) vlerk
angielski: (1.1) wing; (1.2) wing; (1.3) wing; (1.4) wing; (1.6) wing
arabski: (1.1) جناح
awestyjski: (1.1) 𐬞𐬀𐬭𐬆𐬥𐬀
baskijski: (1.1) hego, hegal; (1.2) hego, hegal; (1.5) hegal
baszkirski: (1.1) ҡанат; (1.2) ҡанат
bhodźpuri: (1.1) पांखि ż
białoruski: (1.1) крыло n; (1.2) крыло n; (1.6) крыло n
bułgarski: (1.1) крило n; (1.2) крило n; (1.5) крило n; (1.6) крило n
chorwacki: (1.1) krilo n
czeski: (1.1) křídlo n
dolnołużycki: (1.1) kśidło n; (1.2) kśidło n; (1.5) kśidło n; (1.6) kśidło n; (1.8) kśidło n
duński: (1.1) ving w
elfdalski: (1.1) waingg m
esperanto: (1.1) flugilo; (1.2) flugilo; (1.5) alo, flugilo; (1.9) flugilo
francuski: (1.1) aile ż; (1.2) aile ż; (1.4) aile ż; (1.5) aile ż; (1.6) aile ż; (1.7) aile ż
górnołużycki: (1.1) křidło n
hindi: (1.1) पंख m
hiszpański: (1.1) ala ż; (1.9) hoja ż
jidysz: (1.1) פֿליגל m (fligl); (1.2) פֿליגל m (fligl); (1.5) פֿליגל m (fligl); (1.8) פֿליגל m (fligl); (1.9) פֿליגל m (fligl) (okiennic)
kaszubski: (1.1) skrzidło n
kazachski: (1.1) қанат; (1.2) қанат
kornijski: (1.1) askel ż
łaciński: (1.1) ala ż
łatgalski: (1.1) spuorns m
łotewski: (1.1) spārns m
macedoński: (1.1) крило n; (1.2) крило n; (1.5) крило n
maltański: (1.1) ġewnaħ m
manx: (1.1) skian ż
nepalski: (1.1) पखेटा
niderlandzki: (1.1) vleugel m; (1.2) vleugel m; (1.4) vleugel m; (1.5) vleugel m; (1.6) vleugel m
niemiecki: (1.1) Flügel m; (1.2) Flügel m; (1.4) Flügel m; (1.5) Flügel m; (1.6) Flügel m; (1.8) Flügel m
ormiański: (1.1) թեւ
polski język migowy:
(w zapisie SignWriting)
(1.1) ,
połabski: (1.1) kraidlĕ n
portugalski: (1.1) asa
rosyjski: (1.1) крыло n; (1.2) крыло n; (1.5) крыло n; (1.6) крыло n; (1.7) крыло n; (1.9) створка ż
słowacki: (1.1) krídlo n; (1.2) krídlo n
słoweński: (1.1) krilo n
staroirlandzki: (1.1) ette ż
szwedzki: (1.1) vinge w; (1.2) vinge w; (1.5) flygel w; (1.7) ytterkant w; (1.8) flygel w; (1.9) (dörr-)halva w
tuvalu: (1.1) kapakau
ukraiński: (1.1) крило n; (1.2) крило n; (1.3) фланг m; (1.4) фланг m; (1.7) фланг m
walijski: (1.1) adain ż; (1.2) adain ż
waloński: (1.1) éle ż
węgierski: (1.1) szárny; (1.2) szárny; (1.5) szárny
wilamowski: (1.1) fłygul m, fłygel m; (1.2) fłygul m, fłygel m; (1.4) fłygul m, fłygel m; (1.5) fłygul m, fłygel m; (1.6) fłygul m, fłygel m; (1.8) fłygul m, fłygel m
włoski: (1.1) ala ż; (1.2) ala ż; (1.3) stormo m; (1.5) ala ż; (1.6) fronda ż, corrente ż, ala ż; (1.7) fascia ż

źródła: