Jurisdikcija
Jurisdikcija jurisdictio | |
---|---|
Jurisdikcija (od latinskog jurisdictio = pravosuđe, od sintagme ius= "zakon" + dicere=govoriti"[1]) je u prvom redu pravomoć - nadležnos i autoritet suda da tumači i primijeni pravo, odnosno da sudi.[1] To je nadležnost suda da može djelovati i odlučivati u određenim pravnim pitanjima.[2] To se pravo bazira na ustavu.[3]
Tim terminom se označavaju i pojedine grane sudske prakse, kao građansko pravna jurisdikcija ili jurisdikcija kaznenoga prava i slične stvari.[2] Jurisdikcijom se zove autoritet suverene vlasti da upravlja i donosi zakone.[1]
Sudovi imaju nadležnost (jurisdikciju) za djelovanje na točno određenom području[3], u tom slučaju je jurisdikcija geografski teritorij unutar kog se može vršiti nadležnost. [1]
Primjer za jurisdikciju je žalbena nadležnost, u kojoj viši sud ima jurisdikciju da ispravi pogreške nižeg suda. U Sjedinjenim Američkim Državama se pod terminom Sumarna jurisdikcija podrazumjeva pravo magistrata ili sudija da sude bez porote u prekršajnim postupcima.[3]
U širem smislu se pod tim terminom podrazumjeva - nadležnost državnih institucija da provode akcije i donose odluke.[2] Terminom jurisdikcija označava se razgraničenje nadležnosti između tuzemnih državnih institucija i onog što je u nadležnosti međunarodnog prava ili prava drugih država.[2]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Jurisdiction” (engleski). Merriam Webster. Pristupljeno 27.2. 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „Jurisdikcija” (hrvatski). Hrvatska enciklopedija LZMH. Pristupljeno 27.2. 2019.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 „Jurisdiction” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 27.2. 2019.