Sofronije Podgoričanin
| Sofronije (Podgoričanin) | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1668. |
| Mesto rođenja | Podgorica (Otomansko carstvo) |
| Datum smrti | 7. januar 1711. |
| Mesto smrti | Sremski Karlovci (Austrijsko carstvo) |
Sofronije (Podgoričanin, Podgorica — Sremski Karlovci, 7. januar 1711) je bio mitropolit karlovački (krušedolski) i, stoga, jedan važnih arhijereja Srpske pravoslavne crkve.
Mitropolit Sofronije, poreklom iz Podgorice, zamonašio se u Pećkoj patrijašiji.
Posvećen je za episkopa pakračko-slavonskog na Spasovdan, 17. maja 1705. u manastiru Krušedolu od patrijarha Arsenija III i arhijereja: fruškogorskog Stefana, jenopoljskog Isaije i budimskog Jeftimija. Potvrđen je tek 20. juna 1708. od cara Josifa, a na predlog novoizabranog mitropolita krušedolskog Isaije (Đakovića).
Episkop Sofronije po dolasku u Pakrac zatražio je crkvu i vladičanski dvor, koje je otkupio episkop Petronije, a na osnovu prava naslednosti, i takođe nasleđenu zemlju od pomenutog prethodnika, koju je dobio na doživotno uživanje. Kada su se 1706. pobunili Srbi u Maloj Vlaškoj, uspeo je da ih umiri i zaštiti narod od obesti građanskih vlasti.
Zatekavši se u Beču prilikom iznenadne smrti mitropolita Isaije (Đakovića), poslao je njegovo telo u pratnji arhimandrita Nikanora (Melentijevića) u manastir Krušedol. Za arhiepiskopa i mitropolita izabran je u manastiru Krušedolu 23. aprila 1710. Tom prlikom novoizabrani mitropolit, dobio je naredbu da lično dođe u Beč caru da onde dobije potvrdu.
Potvrdnu gramatu, iz koje se vidi da su odnosi između tadašnje Krušedolske mitropolije i Pećke patrijaršije potpuno uređeni, dobio je Sofronije od patrijarha pećkog Kalinika 18. maja 1710. Ona je izdata u selu Nemetu, blizu Temišvara. Između ndva izborna sabora u Krušedolu (1708. i 1710.) austrijske vlasti su na srpsku jerarhiju vršile strahovit pritisak da prekinu sve veze sa Pećkom patrijaršijom i svim istočnim patrijarsima iz, tobože, političkih razloga. Međutim, nije to bio pravi razlog. Austrijske vlasti i rimokatolička crkva su bili uvereni da će se kidaljem veza među pravoslavnim patrijaršijama lakše sprovesti unija.
O radu mitropolita Sofronija za vreme njegovog kratkotrajnog arhipastirstva ostalo je malo podataka. Pakračkoj crkvi je poklonio Tetrajevanđelje „poslužiti, Boga edinago vъ Troici slaviti“,a u mikleuškoj crkvi se čuvao antimins koji je osvetio 1710. godine. Za njegovo vreme je 1709. obnovljena knjiga „Molban Presvetoj Bogorodici i pravilo svetom velikomučeniku Teodoru Tironu“ u manastiru Hopovu, a 1710. godine knjiga „Zlatoust“ u manastiru Jasku.
Mitropolit Sofronije umro je već 7. januara 1711. u Karlovcima u 43. godini života i sahranjen je u Sabornoj Svetonikolajevskoj crkvi.
- Sava Vuković: Srpski jerarsi Arhivirano 2013-12-02 na Wayback Machine-u
| Prethodnik: Petronije (Ljubibratić) |
Episkop pakrački 1705—1710 |
Nasljednik: Vasilije (Rajić) |
Žičko-pećki arhiepiskopi (1219-1337):
Sveti Sava • Arsenije I Sremac • Sveti Sava II • Danilo I • Joanikije I • Jevstatije I • Jakov • Jevstatije II • Sveti Sava III • Nikodim • Danilo II • Joanikije II
Pećki patrijarsi (1346-1463):
Joanikije II • Sava IV • Jefrem • Spiridon • Danilo III • Sava V • Danilo IV • Kirilo • Nikon • Teofan • Nikodim II • Arsenije II
Pećki patrijarsi (1557-1766):
Makarije Sokolović • Antonije Sokolović • Gerasim Sokolović • Savatije Sokolović • Jerotej Sokolović • Filip Sokolović • Jovan • Pajsije Janjevac • Gavrilo I Rajić • Maksim Skopljanac • Arsenije III Crnojević • Kalinik I • Atanasije I • Mojsije Rajović • Arsenije IV Jovanović • Joanikije III Karadža • Atanasije II Gavrilović • Gavrilo II Sarajevac • Gavrilo III • Vikentije Stefanović • Pajsije II Grk • Gavrilo IV Grk • Kirilo II • Vasilije Jovanović-Brkić • Kalinik II Grk
Karlovački mitropoliti i patrijarsi (1690-1920):
Arsenije III Crnojević • Isaija Đaković • Sofronije Podgoričanin • Vikentije Popović • Mojsije Petrović • Vićentije Jovanović • Arsenije IV Jovanović • Isaija Antonović • Pavle Nenadović • Jovan Đorđević • Vićentije Jovanović Vidak • Mojsije Putnik • Stefan Stratimirović • Stefan Stanković • Josif Rajačić • Samuilo Maširević • Prokopije Ivačković • German Anđelić • Georgije Branković • Lukijan Bogdanović
Beogradski mitropoliti (1831-1920):
Melentije Pavlović • Petar Jovanović • Mihailo Jovanović • Teodosije Mraović • Inokentije Pavlović • Dimitrije Pavlović
Patrijarsi Srpske pravoslavne crkve (1920- ):
Dimitrije • Varnava • Gavrilo (V) • Vikentije (II) • German • Pavle • Irinej