Talmud
Talmud (na hebrejskom: תלמוד) je zbirka rasprava koje su vodili rabini o jevrejskom pravu, etici, običajima i istoriji. Talmud se sastoji iz dva dela: Mišnah, koji predstavlja prvi pisani pregled jevrejskom usmenog prava: i Gemara, koja predstavlja raspravu o Mišnah i o srodnim Tanatičkim spisima koji često obrađuju raznorodne teme i široko tumače Tanakh. Izrazi Talmud i Gemara se često koriste naizmenično. Gemara je osnova za sve kodifikacije rabinskog prava i često se citira u rabinskoj literaturi. Ceo Talmud se često tradicionalno naziva Šas (hebrejska abveracija izraza "šišah sedarim" što se odnosi na "šest zapovesti" Mišnaha).
Prema jevrejskom učenju, podsredstvom Mojsija, jevrejskom narodu dat je dvostruki zakon: pisani i usmeni. Pisani zakon sastavljen je u pet knjiga od Mojsija, koje sačinjavaju glavni deo Starog Zaveta. Svih pet knjiga Jevreji nazivaju: Tora.
Usmeni zakon Mojsije nije napisao, nego ga je usmeno predao Jošui, a ovaj najstarijim Jevrejima, pa je na taj način od generacije do generacije predavan, kroz stoleća dopunjen i prilagođen novim običajima. Ovaj usmeni zakon, ogroman po svome obimu, kasnije je napisan. Na ovom trudnom i velikom poslu radilo je oko 2.500 rabina punih petstotina godina, od 100. godina pre Hrista, do 400. godina posle Hristovog rođenja. Taj napisani usmeni zakon zove se: Talmud.
Talmud je sveta knjiga za Jevreje. On sadržava ne samo religioznu nauku Jevreja, nego i građanske zakone: privatno pravo, porodično pravo i kazneno pravo.
Manipuliranje Talmudovim tekstovima rabljeno je za antisemitsku propagandu koja se javlja još u novom vijeku.[1] Podlogom se navodi Eisenmengerova knjiga "Razotkrivanje judaizma" (njem. Entdecktes Judenthum) u kojoj su odlomci Talmuda dekontekstualizirani za tvrdnje da se Jevreje uči da mrze, lažu ili čak ubijaju kršćane.[1][2] Na prijelazu iz 20. u 21. vijek, zabilježen je trend reproduciranja takvih mitova na internetu.[3]
- ↑ 1,0 1,1 (en) Gerdmar, Anders (2009). Roots of Theological Anti-Semitism: German Biblical Interpretation and the Jews, from Herder and Semler to Kittel and Bultmann. Studies in Jewish History and Culture. 20. Leiden; Boston: Brill. str. 242. ISBN 9789004168510. OCLC 251205739.
- ↑ (en) Rose, Paul Lawrence (1990). German Question/Jewish Question: Revolutionary Antisemitism in Germany from Kant to Wagner. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. str. 8. ISBN 9780691031446. OCLC 21522754.
- ↑ (en) Heller, Marvin J. (2013). Further Studies in the Making of the Early Hebrew Book. Brill Reference Library of Judaism. 37. Leiden; Boston: Brill. str. 250. ISBN 9789004234611. OCLC 857226455.
