Wülmshoawen

Wülmshoawen
Statistieke
Ienwoonertaal	81.324 (2010)
Fläche	106,91 km²
Befoulkengstichte	761 km²
Höchte	2 M. buppe N.N.
Politik
Lound	Düütsklound
Buundeslound	Läichsaksen
Buurmäster	Andreas Wagner
Uur
Stiftenge	1853/1937
Postleittaal	26351–26389
Tiedzone	UTC +1
*Suumertied	UTC +2
Koordinoaten	53° 31' N, 8° 8' A
Websiede	www.wilhelmshaven.de

Stäädtjooter

Dät oolde Kroasjewäärk

Stäädpark

Ju Stääd Wülmshoawen (Düütsk un Plat Wilhelmshaven) is ne kringfräie Stääd in Läichsaksen. Ju lait in dän ooldenbuurchske Deel fon Fräislound an dän Jadebousem. Ju wuude 1937 mäd uurs een Stääd, Rüstringen, fereenigd. Un so hied ju uur 100.000 Ienwoonere, man däälich nit moor. Wilhemshoawen is ne Stääd mäd n siet dät 19. Jierhunnert grooten Hoawen foar do Koopljuude un ju Marine.

Geskichte

1853 wuude twiske dän Stoat Ooldenbuurich un dän Stoat Prüüssen die Jadeferdraach ousleeten. Do Prüüske wüülen an de Noudsee jädden n Kriechshoawen baue un koopeden deeruume fon Ooldenbuurich 334 Hektoar Lound, dät an dän noudwäastelke Houk fon dän Jadebousem liech. Dät Gestrich heerde historisk tou Aast-Fräislound. 1869 roate Köönich Wilhelm fon Prüüssen ju Stääd dän Noome Wilhelmshaven. Ju platdüütske Skrieuwwiese wuude apsichtelk an ju fon Bremerhaven un Cuxhaven anpaased.

Dät ferkoopede Lound heerde tou do Säspele Heppens un Näieende. 1883 koopeden do Prüüssen noch 127 Hektoar deertou. Truch dän Bau fon dän Kriechshoawen wuuksen do Oarbaidersiedlengen, do an dän Stäädraant ap ju ooldenbuurchske Siede liegen, stäärk an. So koom dät 1879 tou ju Gruundenge fon dät Säspel Bant, un touhoope mäd Heppens un Näieende äntstuude deeruut ju ooldenbuurchske Stääd Rüstringen. Jiertjaande lieuweden two Stääde, ju eene unner ooldenbuurchske un ju uur unner prüüske Heerskup bienunner un mädnunner. Eerste 1937 wuuden do bee Jadestääde unner dän Noome "Wilhelmshaven" fereenigd un ju prüüske Deel wier an den Fräistoat Ooldenbuurich ouroat.

Wilhelmshoawen is mäd dät Skiksoal fon ju düütske Kriechsmarine ääng ferbuunen. Ätter dän Touhoopebreek 1945 stuud ju Stääd foar ju stuurste Apgoawe in hiere Geskichte. Groote Woongestriche un Hoawenanloagen wieren in 100 Bombenangriepe tou Skanne moaked un do Hällengen demontierd wuuden. Foar fuul Wierkere waas neen Wierk deer. Wülmshoawen waas ju Stääd mäd do maaste Wierkloosen in gans Läichsaksen. Dät annerde sik loangsoam, as Düütsklound ju Buundesweer apstaalde un Wilhelmshoawen wier Marinestandplats wuude. Ju Kriechsmarinehällenge kuud wier apbaud wäide, un ok ju zivile Industrie noom n grooten Apswung.

N Gluksfal foar Wilhelmshoawen waas dät joope Fierwoater foar dän Voslapper Groden an ju Buutenjade. Deer kuuden uk do moderne Ouljetankere ounloope, un so wuude Wülmshoawen toun grootsten düütsken Ouljehoawen. Wo insen dän Kaiser sien Slachtskipe onkerden, sunt nu Brääge foar do Tankskipe fier in dät Woater roane baud wuuden. Tanke un Raffinerien stounde bääte dän Diek, un Ouljeleedengen loope fon hier fluks in do rhienske Industriegestriche.

Politik

Die Räid fon ju Stääd häd 42 Sitte. So sunt do Sitte ferdeeld:

• SPD - 17 Sitte
• CDU - 14 Sitte
• FDP - 5 Sitte
• Bündnis 90/Do Gräine - 3 Sitte
• BASU – Bündnis für Bildung, Arbeit, Soziales und Umwelt - 2 Sitte
• LAW – linke alternative wilhelmshaven - 2 Sitte
• NPD - 1 Sit

Ferkier un Transport

Auto

• Bundesautobahn 29 un Bundesstraße 210.

Iersenboan

• Et rakt in Wülmshoawen aan Boanhof.

Skipfoart

• Die Hoawen waas aleer bloot foar ju Marine. Stuuns foaren uk fuul sivile Skipe ätter Wülmshoawen. Wichtich Projekt is die Bau fon dät JadeWeserPort.

Bus

• Die ÖPNV fiert Däälich ap säks Linien in ju Stääd. Et rakt uk Ferbiendenge ätter dät Uumlound, ju fon Regionalbussen fon die Weser-Ems-Bus GmbH betjoont wäide.

Ferbiendenge ätter buuten

• Offizielle Websiede fon Wilhelmshoawen
• Wülmshoawen ap Genealogie-Forum
• Lieste fon do Oargele in dät Ooldenburger Lound

 Commons: Wülmshoawen – Sammelenge fon Bielden, Filme un Heerdoatäie

Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen

Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen: