เมืองพัทยา

สำหรับความหมายอื่นของ "พัทยา" ดูที่ พัทยา (แก้ความกำกวม)

เมืองพัทยา (อังกฤษ: Pattaya City) เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษแห่งหนึ่งในจำนวนสองแห่งของประเทศไทย (อีกแห่งหนึ่งคือ กรุงเทพมหานคร) ตั้งอยู่ในเขตอำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี มีระดับเทียบเท่าเทศบาลนคร จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการเมืองพัทยา พ.ศ. 2521 เป็นเมืองท่องเที่ยวที่มีหาดทรายและชายทะเลซึ่งมีชื่อเสียงระดับนานาชาติ อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครไปทางตะวันออกเฉียงใต้ ประมาณ 140 กิโลเมตร ตั้งอยู่บนฝั่งทะเลทางทิศตะวันออกของอ่าวไทย โดยแบ่งส่วนภายในของเมืองเป็น 4 ส่วนได้แก่ พัทยาเหนือ พัทยากลาง พัทยาใต้ และหาดจอมเทียน มีรหัสมาตรฐานไอเอสโอ 3166-2 คือ TH-S

เมืองพัทยา
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ
จากบนลงล่าง ซ้ายไปขวา: พาโนรามาเมืองพัทยา, สวนนงนุช, พระอาทิตย์ตกดิน, หาดพัทยา, ปราสาทสัจธรรม, ถนนคนเดิน
พระเจ้าตากสินทรงม้า ตราสัญลักษณ์เมืองพัทยา
คำขวัญ:  เมืองท่องเที่ยวทันสมัย หลากหลายอารยธรรม ชื่นฉ่ำเสียงดนตรี ประเพณีวันไหล มากมายการกีฬา
เมืองพัทยา ที่ตั้งเทียบกับจังหวัดชลบุรี เมืองพัทยา เมืองพัทยา (ประเทศไทย)
พิกัด: 12°55′39″N 100°52′31″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ชลบุรี
อำเภอ	บางละมุง
การปกครอง
• ประเภท	องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ
• นายก	ปรเมศวร์ งามพิเชษฐ์
• ปลัด	ปราโมทย์ ทับทิม
พื้นที่
• ทั้งหมด	53.4 ตร.กม. (20.6 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2562)
• ทั้งหมด	119,532 คน
• ความหนาแน่น	2,238.42 คน/ตร.กม. (5,797.5 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	03200408
ที่อยู่ศาลาว่าการ	171 หมู่ 6 ถนนพัทยาเหนือ ตำบลนาเกลือ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี 20150
เว็บไซต์	pattaya.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ปัจจุบัน มีแผนการเสนอชื่อเมืองพัทยาต่อยูเนสโกให้เป็นเมืองภาพยนตร์ เนื่องด้วยมีการถ่ายทำภาพยนตร์ไม่น้อยกว่า 300 เรื่องต่อปี และรายได้ร้อยละ 90 มาจากการท่องเที่ยวภายหลังการเลือกตั้งนายกเมืองพัทยา พ.ศ. 2565 ปรเมศวร์ งามพิเชษฐ์ ได้รับเลือกตั้งเป็นนายกเมืองพัทยา

ประวัติ

เริ่มรู้จักกันจากคำบอกเล่าต่อกันมาว่า เมื่อ พ.ศ. 2310 ก่อนเสียกรุงศรีอยุธยาให้แก่พม่า 3 เดือน พระเจ้าตาก (สิน) ขณะนั้นยังเป็นพระยาวชิรปราการ (เจ้าเมืองกำแพงเพชร) ลงความเห็นว่า หากกรุงศรีอยุธยายังต่อสู้กับพม่าอย่างอ่อนแอเช่นนี้ ต่อไปจะต้องสูญเสียกรุงให้พม่าอย่างแน่นอน พระเจ้าตากจึงรวบรวมสมัครพรรคพวกออกไปตั้งหลักใหม่ ให้มีกำลังทัพเข้มแข็งขึ้นค่อยกลับมากู้กรุงคืน พระยากำแพงเพชรได้เริ่มเคลื่อนทัพออกจากค่ายวัดพิชัยมุ่งหน้าไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ สู้พลางร่นถอยหนีการตามล่า ของทหารพม่าไปพลาง จนกระทั่งเลยเข้าแขวงเมืองชลบุรี พระยากำแพงเพชรหยุดพักทัพที่บริเวณหน้าวัดใหญ่อินทารามในปัจจุบัน แล้วเดินทัพมุ่งตรงไปยังจันทบุรี ระหว่างทางได้พักที่บ้านหนองไผ่ ตำบลนาเกลือ แขวงเมืองบางละมุง ปัจจุบันอยู่ด้านหลังสถานีตำรวจภูธรพัทยา

ตามพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาเล่ม 2 กล่าวเอาไว้ว่า ขณะที่ นายกลม เป็นนายชุมนุมคุมไพร่พลอยู่ที่นั่น ตั้งทัพคอยสกัดคิดจะต่อรองพระยากำแพงเพชรในตอนนั้นขึ้นช้างพลายถือปืนนกสับรางแดงพร้อม ด้วยพลทหารที่ร่วมเดินทางมาแห่ล้อมหน้าหลัง ตรงเข้าไปในระหว่างพวกพลนายกลมมาสกัดอยู่ ด้วยเดชะบารมีบันดาลให้นายกลมเกิดเกรงกลัวพระเดชานุภาพวางอาวุธสิ้น พาพรรคพวกพลเข้าร่วมกองทัพกับพระยากำแพงเพชร จากนั้นพระยากำแพงเพชรก็นำทัพไปหยุดประทับ ณ สถานที่ที่มีหนองน้ำ ครั้นรุ่งขึ้นหรือวันอังคาร แรม 6 ค่ำ เดือนยี่

นายกลมจึงนำไพร่พลหมี่นหนึ่งนำทัพไปถึง ณ ตำบลหนึ่ง และหยุดพักเสียหนึ่งคืน วันต่อมาจึงเดินทัพมาถึง นาจอมเทียนและทุ่งไก่เตี้ย สัตหีบ โดยหยุดพักแรมแห่งละคืน ต่อมาชาวบ้านก็เรียกตำบลนี้ว่า ทัพพระยา และเปลี่ยนมาเรียกใหม่ พัทธยา เนื่องจากเห็นว่าตรงบริเวณที่พระยาตากมาตั้งทัพนั้นทำเลดี และมีลมทะเลชื่อ ลมพัทธยา ซึ่งก็คือลมที่พัดมาจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปทิศตะวันออกเฉียงเหนือในต้นฤดูฝน จึงเรียกสถานที่ แห่งนี้ว่า หมู่บ้านพัทธยา ต่อมาปัจจุบันคำว่า พัทธยา ได้เขียนใหม่เป็น พัทยา

อีกเหตุการณ์สำคัญที่ทำให้พัทยาเป็นที่รู้จักไปทั่ว เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2502 เมื่อมีรถบรรทุกขนาดใหญ่ของทหารอเมริกันประมาณ 4-5 คัน บรรทุกทหารเต็มคันรถ ประมาณคันละ 100 คน จากจังหวัดนครราชสีมา ซึ่งที่นั่นมีฐานทัพของทหารอเมริกันอยู่ มุ่งมาสู่พัทยา และมาเช่าบ้านตากอากาศของพระยาสุนทร บริเวณตอนใต้ของหาด โดยผลัดกันมาพักผ่อนเป็นงวด งวดละสัปดาห์ จากพฤติกรรมของทหารอเมริกันเช่นนี้ จึงกลายเป็นจุดเริ่มต้นการท่องเที่ยวเมืองพัทยาตอนนี้เอง จากสภาพหมู่บ้านชายทะเลที่เงียบสงบ ก็พลันเปลี่ยนกลับกลายมาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวตากอากาศ

ตราสัญลักษณ์ประจำเมืองพัทยา

รูปทรงกลมสองวงซ้อนกัน  หมายถึง ความเจริญรุดหน้าอย่างต่อเนื่องของเมืองพัทยา

ภาพทหารโบราณขี่ม้าอยู่บนหน้าผา หมายถึง ความเป็นเอกราช (เมื่อครั้งสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชเคยแวะมาพักทัพที่พัทยา ก่อนที่จะเข้าตีเมืองจันทบุรีและกลับไปกอบกู้เอกราชของชาติ)

ภาพชายหาด ทะเล และ เกาะ ที่อยู่ด้านหลังคนขี่ม้านั้น หมายถึง สภาพทั่วไปของเมืองพัทยา

ที่ตั้งและอาณาเขต

มุมมองตำบลนาเกลือซึ่งประกอบด้วยกลุ่มอาคารสูงทั้งคอนโดและโรงแรม

โดยมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองส่วนท้องถิ่นข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตเทศบาลตำบลบางละมุงและเขตเทศบาลตำบลหนองปลาไหล
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตเทศบาลตำบลหนองปลาไหลและเขตเทศบาลเมืองหนองปรือ
• ทิศใต้ ติดต่อกับเขตเทศบาลตำบลห้วยใหญ่และเขตเทศบาลตำบลนาจอมเทียน (อำเภอสัตหีบ)
• ทิศตะวันตก จรดอ่าวไทย เกาะล้าน เกาะสาก เกาะครก

โดยมีพื้นที่ทั้งหมด 208.10 ตารางกิโลเมตร (130,062.50 ไร่)

• พื้นดิน (รวมเกาะล้าน) 53.84 ตารางกิโลเมตร (33,400 ไร่)
• พื้นน้ำ 154.66 ตารางกิโลเมตร (96,662.50 ไร่)
• เกาะล้าน 4.07 ตารางกิโลเมตร (2,543.75 ไร่)

การเมืองการปกครอง

การบริหารเมืองพัทยา ประกอบด้วย สภาเมืองพัทยา และนายกเมืองพัทยา

สภาเมืองพัทยา

บทความหลัก: สภาเมืองพัทยา

สภาเมืองพัทยา ประกอบด้วย สมาชิกจำนวน 24 คนโดยมีวาระดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาเมืองพัทยา 4 ปีนับแต่วันเลือกตั้ง ซึ่งเลือกตั้งโดยราษฎรผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตเมืองพัทยาหลังการเลือกตั้งสมาชิกเสร็จแล้วประกาศผล ก็จะทำการเปิดประชุมเพื่อเลือกสมาชิกเป็นประธานสภาเมืองพัทยา 1 คน และ รองประธาน 2 คน เพื่อทำหน้าที่ดำเนินการประชุมและดำเนินกิจการอื่นตามข้อบัญญัติเมืองพัทยา

นายกเมืองพัทยา

บทความหลัก: นายกเมืองพัทยา

นายกเมืองพัทยา 1 คน ซึ่งมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของราษฎรผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตเมืองพัทยาซึ่งมีวาระดำรงตำแหน่งนายกเมืองพัทยา 4 ปีนับแต่วันเลือกตั้ง

แต่ภายหลังรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2557 นายกเมืองพัทยามาจากการคัดเลือกและแต่งตั้งสมาชิกสภาเมืองพัทยาที่ว่างลงตามประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติที่ 85/2557 โดยให้มีสมาชิกสภาเมืองพัทยาจำนวน 12 คน

ท้องที่การปกครอง

ท้องที่เมืองพัทยาครอบคลุมพื้นที่อำเภอบางละมุงบางส่วนจำนวน 4 ตำบล 17 หมู่บ้าน (ตามกฎหมายลักษณะปกครองท้องที่) ดังต่อไปนี้

• ตำบลหนองปรือ ครอบคลุมพื้นที่เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 5, 6, 9 -13
• ตำบลห้วยใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 4
• ตำบลหนองปลาไหล ครอบคลุมพื้นที่เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 6 - 8
• ตำบลนาเกลือ ครอบคลุมพื้นที่ทั้งตำบล หมู่ที่ 1 - 7 (หมู่ที่ 7 ได้แก่ เกาะล้าน)

ชุมชนในเขตเมืองพัทยา

รายชื่อชุมชน 42 ชุมชนของเมืองพัทยา

กระทิงราย เกาะล้าน เขาตาโล เขาน้อย ซอยกอไผ่ หนองอ้อ ซอยไปรษณีย์ ซอย 5 ธันวาฯ ซอย 6 ยศศักดิ์ ตลาดเก่านาเกลือ เทพประสิทธิ์ ทัพพระยา บ้านหัวทุ่ง บ้านกระบก 33

พัทยากลาง โพธิสัมพันธ์ รุ่งเรือง ร้อยหลัง ลานโพธิ์ วัดชัยมงคล วัดช่องลม วัดธรรมสามัคคี วัดบุณย์กัญจนาราม ต้นกระบก บ้านโรงไม้ขีด หนองตะแบก หนองพังแค วอล์คกิ้งสตรีท

ชัยพรวิถี หนองใหญ่บ้านบน หนองใหญ่บ้านล่าง พัทยาเหนือ อรุโณทัย ชัยพฤกษ์ มาบประดู่ แหลมราชเวช บงกช เพนียดช้าง เจริญสุขพัฒนา บ้านเนินทางรถไฟ ชุมสาย พัทยาใต้พัฒนา

สภาพอากาศ

• ฤดูหนาว (เดือน พฤศจิกายน ถึง เดือน กุมภาพันธ์) - มีฝนตกปรอย ๆ เป็นช่วงสั้น ๆ (เรียกว่า ฝนชะช่อมะม่วง) อากาศชื้นราว 50% อุณหภูมิประมาณ 20-30 องศาเซลเซียส เป็นช่วงที่อากาศดี เหมาะแก่การท่องเที่ยว และแนะนำผู้มาเยือนให้มา ในช่วงฤดูกาลนี้
• ฤดูร้อน (เดือน มีนาคม ถึง เดือน พฤษภาคม) - มีฝนตกเป็นบางโอกาส อากาศชื้นประมาณ 75% อุณหภูมิประมาณ 30-40 องศาเซลเซียส ระวังพายุฤดูร้อนที่อาจจะเกิดขึ้นได้จากฝนฟ้าคะนองอย่างหนักและลมกระโชกแรง
• ฤดูฝน (เดือน มิถุนายน ถึง เดือน ตุลาคม) - เป็นฤดูที่มีฝนติดต่อกันยาวนาน ประมาณ 90 % อุณหภูมิประมาณ 25-35 องศาเซลเซียส

ข้อมูลภูมิอากาศของเมืองพัทยา
เดือน	ม.ค.	ก.พ.	มี.ค.	เม.ย.	พ.ค.	มิ.ย.	ก.ค.	ส.ค.	ก.ย.	ต.ค.	พ.ย.	ธ.ค.	ทั้งปี
อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F)	30.4 (86.7)	30.6 (87.1)	31.5 (88.7)	32.7 (90.9)	32.1 (89.8)	31.3 (88.3)	31.1 (88)	31.0 (87.8)	30.9 (87.6)	30.7 (87.3)	30.4 (86.7)	29.7 (85.5)	31.0 (87.8)
อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F)	22.6 (72.7)	24.5 (76.1)	25.4 (77.7)	26.4 (79.5)	26.4 (79.5)	26.5 (79.7)	26.0 (78.8)	26.1 (79)	25.1 (77.2)	24.3 (75.7)	23.4 (74.1)	21.6 (70.9)	24.9 (76.8)
หยาดน้ำฟ้า มม (นิ้ว)	19.1 (0.752)	13.5 (0.531)	52.3 (2.059)	67.3 (2.65)	176.6 (6.953)	79.4 (3.126)	76.8 (3.024)	90.5 (3.563)	201.8 (7.945)	249.4 (9.819)	133.6 (5.26)	4.1 (0.161)	1,164.4 (45.843)
วันที่มีหยาดน้ำฟ้าโดยเฉลี่ย	1	3	4	6	12	11	11	12	17	18	10	1	106
แหล่งที่มา: Thai Meteorological Department

สถานที่ท่องเที่ยว

หาดพัทยา

เมืองพัทยา

ละครใบ้บนถนนคนเดิน

เมืองพัทยา เป็นพื้นที่ที่ถูกประกาศเป็นพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โดยองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน

พัทยาเหนือ

บริเวณพัทยาเหนือในอดีตเคยเป็นแหล่งชุมชนและอุตสาหกรรมมาก่อน อาชีพหลักของผู้คนแถบนี้คือ การทำประมง จึงทำให้มีบรรยากาศของความเก่าแก่หลงเหลืออยู่ บ้านเรือนโบราณ การเป็นอยู่แบบเรียบง่ายตลอดถนนสายนาเกลือ-พัทยา จนถึงบริเวณวงเวียนปลาโลมาซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของถนนเลียบชายหาดซึ่งยาวไปจนถึงพัทยาใต้ ในส่วนของพัทยาเหนือนี้แตกต่างจากบริเวณนาเกลือ โรงแรม บ้านพัก สถานบันเทิง ร้านอาหาร ถูกสร้างขึ้นมากมายริมถนนเลียบชายหาด อีกทั้งสามารถเดินเล่นไปตามทางเท้าริมถนนเลียบชายหาด ด้านติดถนนสุขุมวิทมีแหล่งท่องเที่ยวอย่างเมืองจำลองพัทยา และสถานพยาบาลขนาดใหญ่ได้แก่ โรงพยาบาลกรุงเทพพัทยา ไว้บริการแก่นักท่องเที่ยวอีกด้วย

พัทยาเหนือมีสถานที่น่าสนใจมากมาย เช่น ทิฟฟานี่โชว์ อัลคาร์ซ่าคาบาเร่ต์ พิพิธภัณฑ์ตุ๊กตาหมี (Teddy Bear Museum Pattaya) สำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องการซื้ออาหารทะเลสด ๆ และแปลก ๆ สามารถหาซื้อได้ที่ตลาดนาเกลือ และนอกจากนี้ย่านตลาดนาเกลือยังได้รับการจัดให้เป็นย่านชุมชนโบราณอีกด้วย

พัทยากลาง

พัทยากลางนั้นโรงแรมส่วนมากจะมีขนาดไม่ใหญ่มากแต่จะได้พบกับบาร์เบียร์ ร้านขายเสื้อผ้า และบาร์อะโกโก้มากมาย บริเวณถนนเลียบชายหาดมีสถานีตำรวจพัทยาและสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง รวมถึงห้างสรรพสินค้า

พัทยาใต้

ห้างสรรพสินค้ารอยัลการ์เดนพลาซา พัทยา เป็นห้างที่เก่าที่สุดในพัทยา มีจุดเด่นที่สำคัญคือ "เครื่องบินลำสีแดงชนตึก"

โครงการวอเตอร์ฟรอนท์สวีทแอนด์เรสซิเดนซ์ พัทยาบริเวณเชิงเขาพระตำหนัก และท่าเรือแหลมบาลีฮาย

พัทยาใต้โค้งมากจากถนนเลียบชายหาด แถบนี้ถูกเรียกว่า ถนนคนเดินพัทยา เขตเดินเท้าบริเวณนี้มีร้านค้าเล็ก ๆ มากมาย ซึ่งบริการ ร้านขายเสื้อผ้า ร้านขายเครื่องกีฬา ร้านขายเครื่องประดับ และร้านขายของที่ระลึก ที่นี่ยังมีบาร์มากมาย และยังมีร้านอาหารทะเล ซึ่งส่วนใหญ่จะสร้างยื่นลงไปในทะเลเพื่อเพิ่มบรรยากาศในการรับประทานอาหาร พัทยาใต้นั้นดูวุ่นวายกว่าส่วนอื่น ๆ ของเมืองพัทยา ถนนอัฐจินดา สัญลักษณ์ของเขตแดนเมืองพัทยาใต้ เมื่อเดินไปตามซอยเล็ก ๆ ซึ่งจะนำทางสู่ถนนพระตำหนักซึ่งเป็นด้านหลังของพัทยาและนำไปสู่ ถนนพัทยาสายสอง

หาดจอมเทียน

บทความหลัก: หาดจอมเทียน

หาดจอมเทียน มีความยาว 6 กิโลเมตร โดยหาดจะถูกแบ่งจากส่วนอื่น ๆ ของเมืองพัทยาด้วยเนินเขาด้านหลังของพัทยาใต้ เมื่อขับรถผ่านเนินเขาและพระพุทธรูปใหญ่ก็จะลงมาสู่หาด ชายหาดนี้เป็นสถานที่ที่เป็นที่นิยมของกีฬาทางน้ำ เนื่องจากพื้นที่แถวนี้มีอากาศที่บริสุทธิ์ ซึ่งถูกพัดมาจากอ่าวไทย และทะเลที่หาดนี้ยังมีความคับคั่งของเรือน้อยกว่าที่อ่าวพัทยา นอกจากนี้หาดจอมเทียนยังเป็นที่สำหรับพักผ่อนหย่อนใจโดยการอาบแดด นอกจากนี้หาดจอมเทียนยังมีทางเล็ก ๆ ซึ่งมีแหล่งจับจ่ายใช้สอย บาร์เบียร์ และยังมีโรงแรมที่มีหาดส่วนตัว บังกะโลคอมเพล็กซ์ คอนโดมิเนียม และร้านอาหาร

เกาะล้าน

เกาะล้าน อยู่ห่างชายฝั่งพัทยา 7 กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ 4 ตารางกิโลเมตร มีชายหาดที่สวยงามหลายแห่ง ส่วนใหญ่คึกคักไปด้วยนักท่องเที่ยวที่มาเล่นน้ำ ดูปะการัง เล่นกีฬาทางน้ำ เช่น เรือลากร่มชูชีพ เรือสกี สกู๊ดเตอร์ โดยเฉพาะที่หาดตาแหวน หาดทองหลาง หาดนวล และหาดเทียน ส่วนหาดแสมบรรยากาศเงียบสงบกว่าหาดอื่น บริเวณเกาะล้าน และเกาะเล็ก ๆ ที่อยู่รอบ ๆ เช่น เกาะครก และเกาะสากเป็นแหล่งตกปลาดำน้ำดูปะการัง ทั้งแบบน้ำลึกและน้ำตื้น และเป็นสถานที่ฝึกหัดเรียนดำน้ำ

เกาะครก

เกาะครกเป็นเกาะเล็ก ๆ ตั้งอยู่ในพื้นที่ทะเลของพัทยา อยู่ห่างจากฝั่งพัทยาไปทางทิศตะวันตกประมาณ 8 กิโลเมตร เกาะครกมีสถานพักตากอากาศของเอกชน สภาพโดยรอบเกาะเป็นโขดหิน มีหาดทรายอยู่เพียงหาดเดียว อยู่ทางทิศตะวันออกของเกาะ คือ หาดเกาะครก ซึ่งมีความยาวของหาด 100 เมตรเศษ

เกาะสาก

เกาะสากเป็นเกาะขนาดเล็ก ห่างจากเกาะล้านไปทางทิศเหนือประมาณ 600 เมตร รูปร่างโค้งเป็นรูปเกือกม้าหงาย มีหาดทราย 2 หาดทางทิศเหนือและใต้ของเกาะ และมีแนวปะการัง บนเกาะมีที่พักสำหรับนักท่องเที่ยว

หมู่เกาะไผ่

หมู่เกาะไผ่จะประกอบด้วย เกาะเหลื่อม เกาะหูช้าง เกาะกลึงบาดาล เกาะมารวิชัย โดยเกาะเหล่าจะตั้งตัวเรียงกันเป็นหมู่เกาะของทะเลพัทยา โดยมีเกาะไผ่ใหญ่ที่สุด เกาะไผ่อยู่ห่างจากชายฝั่งของเมืองพัทยา ประมาณ 23 กิโลเมตร และมีระยะทางที่ห่างจากเกาะล้านประมาณ 9.5 กิโลเมตร หมู่เกาะไผ่ในปัจจุบันทางกองทัพเรือเป็นผู้ดูแลและพัฒนา และอนุญาตให้บุคคลหรือนักท่องเที่ยวเข้าไปท่องเที่ยวพักผ่อนได้ โดยจะต้องรักษากฎระเบียบอย่างเคร่งครัด

สวนนงนุช

สวนนงนุช

สวนนงนุช เป็นสถานที่ท่องเที่ยวในตำบลนาจอมเทียน อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี มีเนื้อที่ประมาณ 1,500 ไร่ ภายในมีสวนต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นสวนดอกไม้ สวนไม้พุ่ม ไม้ดัด สวนหิน สวนสัตว์ สวนผีเสื้อ สวนอิตาเลียน สวนฝรั่งเศส และอื่น ๆ อีกมากมาย

สวนน้ำในเมืองพัทยา

• สวนน้ำการ์ตูนเน็ตเวิร์ค อเมโซน เป็นสวนน้ำธีมการ์ตูนเน็ตเวิร์คแห่งแรกของโลก ตั้งอยู่ที่ตำบลนาจอมเทียน อำเภอสัตหีบ ตรงข้ามกับสวนนงนุช ห่างจากพัทยาใต้ประมาณ 15 กิโลเมตร ในสวนน้ำมีเครื่องเล่นต่าง ๆ ทั้งสไลเดอร์ ทะเลจำลอง เครื่องเล่นเซิร์ฟจำลอง รวมกว่า 20 เครื่องเล่น จากการ์ตูนที่มีชื่อเสียงอย่าง เบ็นเท็น เดอะพาวเวอร์พัฟฟ์เกิร์ลส์ แอดเวนเจอร์ไทม์ จอห์นนี่ บราโว และอื่น ๆ มากมาย ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น สวนน้ำโคลัมเบียพิกเจอร์
• สวนน้ำรามายณะ มีขนาดใหญ่กว่า 80 เฮกเตอร์ (หรือ เท่ากับ 45 เอเคอร์ คิดเป็น 102 ไร่) เป็นสวนน้ำที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาคเอเชีย และเปิดทำการในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2559 การออกแบบสวนน้ำถูกออกแบบมาให้เป็นสวนน้ำสมัยใหม่ที่ก่อสร้างขึ้นในเมืองเอเชียโบราณ มีเครื่องเล่นสไลเดอร์ทั้งหมด 21 ชุด และยังมีโซนสำหรับเด็ก ๆ อีก 2 โซน สระน้ำวนที่มีความยาวถึง 600 เมตร และดับเบิ้ลเวฟพูลที่มีความยาวชายหาดมากถึง 150 เมตร สวนน้ำฯ ตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองพัทยามาทางใต้ 20 กิโลเมตร ใกล้กับพระพุทธรูปแกะสลักเขาชีจรรย์ และไร่องุ่นซิลเวอร์เลค รอบ ๆ สวนน้ำฯ มีทะเลสาบธรรมชาติ และเกาะกลางน้ำอยู่ภายในสวนน้ำ และสิ่งที่น่าสนใจอื่น ๆ เช่น ตลาดน้ำ ช้างแม่ลูกสุดน่ารัก และเขาวงกต

• 
  สวนน้ำการ์ตูนเน็ตเวิร์ค อเมโซน
• 
  สวนน้ำรามายณะ

สถานที่ท่องเที่ยวอื่น ๆ

• โรงละคร ไทยอลังการ พัทยา ตั้งอยู่บนถนนสุขุมวิทสายหลัก จากพัทยาใต้ มุ่งสู่สัตหีบ อลังการอยู่ซ้ายมือก่อนถึงโรงแรมแอมบาสซาเดอร์ จอมเทียน นำเสนอการแสดงความเป็นไทยรูปแบบใหม่ แสดงในโรงละครขนาดความจุ 2,000 ที่นั่ง
• พิพิธภัณฑ์ตุ๊กตาหมี (Teddy Bear Museum Pattaya) ตั้งอยู่บนถนนเลียบชายหาด พัทยาเหนือ ต้นซอย 1 เทดดี้แบร์มิวเซียมมีอยู่เกือบทั่วโลก เช่น ในประเทศอเมริกา เยอรมัน เกาหลี จีน ญี่ปุ่น เป็นต้น แต่ละที่ส่วนใหญ่จะโชว์ตุ๊กตาไว้ในตู้กระจก บนพื้นที่ ราว 2,500 ตรม. 2 ชั้นของอาคารจัดแบ่งออกเป็น 13 โซน
• ทิฟฟานี่โชว์
• อัลคาร์ซ่าคาบาเร่ต์
• Little Walk Pattaya ศูนย์การค้าก่อนเข้าพัทยากลาง ติดถนนสุขุมวิท ลงจากทางด่วนมอเตอร์เวย์เพียง 1 กิโลเมตร ไม่ต้องลงอุโมงค์พัทยากลาง

การเดินทาง

สถานีรถไฟพัทยา

• โดยรถยนต์ จากอำเภอเมืองชลบุรี ตรงมาตาม ถนนสุขุมวิท ผ่าน อำเภอศรีราชาและอำเภอบางละมุง ถนนเข้าสู่เมืองพัทยามีสามเส้นหลัก ๆ คือ ถนนพัทยาเหนือ อยู่ตรงหลักกิโลเมตรที่ 144 ถนนพัทยากลาง อยู่ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 145-146 และ ถนนพัทยาใต้ หลักกิโลเมตรที่ 147 ทั้งสามเส้นจะไปพบกับถนเลียบชายหาดพัทยา
• โดยรถประจำทาง มีรถโดยสารประจำทางออกจากท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ และสถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพทั้งสามแห่งที่ถนนบรมราชชนนี เอกมัย และจตุจักร ไปพัทยา
• โดยรถไฟจากสถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง) มีบริการเพียงวันละหนึ่งเที่ยว ออกจากสถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง) เวลา 06.55 น. ถึงสถานีพัทยาเวลา 10.45 น. เวลาเดินทาง 3 ชม. 40 นาที (มีทุกวัน) ส่วนขบวนรถพิเศษโดยสาร ที่ 997 จากกรุงเทพฯ มีบริการเพียงวันละหนึ่งเที่ยว ออกจากสถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง) เวลา 06.45 น. ถึงสถานีพัทยาเวลา 09.13 น. เวลาเดินทาง 2 ชม. 28 นาที (เฉพาะวันเสาร์-อาทิตย์)
• โดยเครื่องบิน มีท่าอากาศยานนานาชาติอู่ตะเภา (ระยอง-พัทยา) ที่อำเภอบ้านฉาง จังหวัดระยอง และเที่ยวบินที่มีปัจจุบันเปิดบริการโดย สายการบินบางกอกแอร์เวย์ (PG) เส้นทางอู่ตะเภา-เกาะสมุย และ อู่ตะเภา-ภูเก็ต,สายการบินไทยแอร์เอเชีย (FD) เส้นทางอู่ตะเภา สู่ หนานหนิง หนานชาง มาเก๊า สิงคโปร์ เชียงใหม่ อุดรธานี หาดใหญ่ อุบลราชธานี และ ภูเก็ต,สายการบินแอร์เอเชีย (AK) เส้นทางอู่ตะเภา-กัวลาลัมเปอร์ สายการบินกาตาร์แอร์เวย์ เส้นทาง โดฮา สายการบิน อูซ แอร์ หลายเส้นทางจากประเทศรัสเซีย ปัจจุบันท่าอากาศยานนานาชาชาติอู่ตะเภา (ระยอง-พัทยา) รับผู้โดยสารจาก 5 ประเทศ ได้แก่ ประเทศอังกฤษ ประเทศรัสเซีย ประเทศจีน ประเทศมาเลเซีย ประเทศกาตาร์ และเขตบริหารพิเศษมาเก๊า
• โดยเรือข้ามฟาก โครงการเรือข้ามอ่าวไทย พัทยา-หัวหิน แต่ละเที่ยวใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง 30 นาที

งานและเทศกาล

เทศกาลดนตรีพัทยาเป็นเทศกาลดนตรีประจำปีที่จัดขึ้นที่พัทยา โดยเริ่มมาตั้งแต่ พ.ศ. 2545 ลักษณะตัวงานจะจัดในช่วงเดือนมีนาคมของทุกปี มีการแสดงของกลุ่มนักร้อง นักดนตรี ทั้งไทยและต่างประเทศ

งานประเพณีวันไหลพัทยาหรือวันไหลพัทยา เป็นเทศกาลที่ได้รับความนิยมของชาวเมืองพัทยา ถือว่าเป็นเป็นประเพณีเชื่อมโยงและเป็นส่วนหนึ่งของประเพณีสงกรานต์ เทศกาลวันไหลพัทยานั้นจะนิยมจัดขึ้นในช่วง วันที่ 19 เมษายน ของทุกปี จะเริ่มเล่นสาดน้ำกันประมาณวันที่ 16 หรือ 17-18-19 เมษายน

เทศกาลพลุนานาชาติเมืองพัทยา (Pattaya International Fireworks Festival) จัดประจำทุกปีช่วงเดือนพฤษจิกายน บริเวณชายหาดพัทยากลาง มีการแสดงพลุจากนานาชาติที่จุดกลางอ่าวพัทยา

ทิวทัศน์ของเมืองพัทยา

ดูเพิ่ม

• องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ
• เขตเศรษฐกิจพิเศษ
• จังหวัดชลบุรี
• อำเภอบางละมุง

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ทางการ