ข้ามไปเนื้อหา

ชาวเนวาร์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ชาวเนวาร์
ชาวเนวาร์ในชุดพื้นถิ่นระหว่างพิธีอีหี
ประชากรทั้งหมด
1,507,363[1][2]
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
 เนปาล1,341,363 (2021 census)[3]
 อินเดีย166,000 (2006)[2]
ภาษา
เนวาร์
เนปาล
ศาสนา
[4]
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง
อินเดีย-อารยัน,[5] ทิเบต-พม่า

เนวาร์ (เนวาร์: नेवार) หรือชื่อเรียกตนเอง เนวา (เนวาร์: नेवा; ประจาลิต: 𑐣𑐾𑐰𑐵𑑅‎; Newa) หรือ เนปามี (อักษรโรมัน: Nepami)[6] เป็นผู้อยู่อาศัยหลักของหุบเขากาฐมาณฑุในประเทศเนปาลและในรัฐสิกขิมกับพื้นที่โกรข่าแลนด์ของประเทศอินเดีย ที่มีอารยธรรมและประวัติศาสตร์ของตนเอง[7][8] ภาษาเนวาร์และวัฒนธรรมเนวาร์มีความเฉพาะของตนเอง ในแง่ของชาติพันธุ์วรรณา ชาวเนวาร์ประกอบด้วยชาติพันธุ์อินเดีย-อารยัน[9][10][11] กับทิเบต-พม่า[12][13] เป็นหลัก โยดมีภาษาร่วมกันคือเนวารภาษา ส่วนใหญ่นับถือศาสนาฮินดูแบบเนวาร์[14][15][16][17] และพุทธแบบเนวาร์ ชาวเนวาร์ได้พัฒนาการแบ่งแรงงานและอารยธรรมเมืองที่ไม่พบในกลุ่มชนเชิงเทือกเขาหิมาลัยอื่น ๆ[5]

ชาวเนวาร์ยังคงยึดถือปฏิบัติธรรมเนียมและจารีตเก่าแก่ รวมถึงมีความภาคภูมิใจในตนเองในฐานะผู้พิทักษ์วัฒนธรรม ศาสนา และอารยธรรมที่แท้จริงของประเทศเนปาล[18] มรดกทางวัฒนธรรมของชาวเนวาร์มีทั้งศิลปกรรม, วรรณกรรม, การค้า, การเกษตร และ อาหาร จนถึงปัจจุบัน ชาวเนวาร์ถือเป็นกลุ่มชนที่มีความก้าวหน้าทางสังคมและเศรษฐกิจมากที่สุดในสังคมเนปาลตามดัชนีการพัฒนามนุษย์ของ UNDP ชาวเนวาร์เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีมากที่สุดอันดับแปดของประเทศเนปาล ตามสำมะโนปี 2021 ด้วยจำนวน 1,341,363 คน หรือคิดเป็น 4.6% ของประชากร[19]

หุบเขากาฐมาณฑุและพื้นที่โดยรอบในอดีตเป็นส่วนหนึ่งของราชอาณาจักรเนวาร์และเนปาลมณฑลซึ่งสิ้นสุดลงหลังถูกราชอาณาจักรโกรข่าเข้ายึดครองในปี 1768

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ National Statistics Office (2021). National Population and Housing Census 2021, Caste/Ethnicity Report. Government of Nepal (Report).
  2. ↑ 2.0 2.1 "Newar". Ethnologue. สืบค้นเมื่อ 28 September 2023.
  3. ↑ National Statistics Office (2021). National Population and Housing Census 2021, Caste/Ethnicity Report. Government of Nepal (Report).
  4. ↑ Central Bureau of Statistics (2014). Population monograph of Nepal (PDF) (Report). Vol. II. Government of Nepal.
  5. ↑ 5.0 5.1 Gellner, David N. (1986). "Language, Caste, Religion and Territory: Newar Identity Ancient and Modern". European Journal of Sociology. สืบค้นเมื่อ 2 May 2011.
  6. ↑ (Mrigendra Lal Singh. Nepami: An Idol of Yalambar. 2016)
  7. ↑ von Fürer-Haimendorf, Christoph (1956). "Elements of Newar Social Structure". Journal of the Royal Anthropological Institute. Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland. 86 (2): 15–38. doi:10.2307/2843991. JSTOR 2843991. Page 15.
  8. ↑ Basnet, Rajdip; Rai, Niraj; Tamang, Rakesh; Awasthi, Nagendra Prasad; Pradhan, Isha; Parajuli, Pawan; Kashyap, Deepak; Reddy, Alla Govardhan; Chaubey, Gyaneshwer; Das Manandhar, Krishna; Shrestha, Tilak Ram; Thangaraj, Kumarasamy (2022-10-15). "The matrilineal ancestry of Nepali populations". Human Genetics (ภาษาอังกฤษ). 142 (2): 167–180. doi:10.1007/s00439-022-02488-z. ISSN 0340-6717. PMID 36242641. S2CID 252904281.
  9. ↑ Acharya, Baburam. Nepal, Newar Ra Newari Bhasha (ภาษาNepali). Nepal Sanskritik Parishad. p. 21. สืบค้นเมื่อ 2024-05-31.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (ลิงก์)" किरातीय वा तिब्बती-बर्मी बोली मातृभाषा भए तापनि नेवारहरूमा मधेशी-नेपाली तथा मैथिली आर्यकै जस्तो जात-भात र हाउभाउ, स्वरुप, भेद-भाव मौजूद छ। यिनका रंग-रूपमा आर्य नस्लका लक्षण मौजूद छन्। यस कारणले यी किरात वा तिब्बती-बर्मीवर्गका होइनन् भन्ने निश्वय गर्न सकिन्छ । यो आर्य नस्ल को जनसमुदाय कसरी नेपालका केन्द्रस्थलमा आएर श्राफ्नो भाषा छोडी नेवारी भाषा लिएर नेवार कहलायो। "
  10. ↑ Shrestha, Tulsi N. नेपालका नेवारहरू पहिचान र पृष्ठभूमि (ภาษาNepali). Institute for Research and Development. p. 21. สืบค้นเมื่อ 2024-05-31.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (ลิงก์)" नेवारहरू मूलत: आर्य जातिका हुन्‌ भन्ने कुराको पुष्ट्याई गर्ने धेरै आधारहरू छन्‌। नेवारहरू मूलत: आर्य जातिको भएता पनि तिब्बतबाट विभिन्न समयमा आएका मंगोलियन जातिका जनसमुदायहरू पनि नेवार समुदायमा मिसिन पुगेका छन्‌ । तिनीहरूको संख्या अधिक नभएपनि तिनीहरूले नेवार समुदाय भित्र मंगोलियन नश्लको अस्तित्वको पनि विकास गरेका छन्‌ । अतः नेवार समुदायमा आर्य र मंगोलियन नश्ल दुवै पाइने भएकोले यस समुदायलाई बेहुनश्लीय समुदायकै रूपमा स्वीकार गर्नुपर्ने हुन्छ "
  11. ↑ Regmi, Jagadish C. नेवारी संस्कृतिको रूपरेखा (ภาษาNepali). Sevak Printing Press. p. 3. สืบค้นเมื่อ 2024-05-30.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (ลิงก์)" जुन-जुन वर्गले आफ्नो मातृभाषा नेवारी स्वीकार्दै आए ति-तिनले नै नेवार समाजको संरचना गरेका छन्‌ । अर्थात्‌ उक्त भाषा तिब्बती-बर्मी खलकको भए पनि यसको क्रमशः उपयोग बढाउँदै जाने आर्य-वर्गहरूका सन्तानहरू नै आजसम्म अधिसंख्य नेवारका रूपमा रहेका छन्‌ । केही निम्न मानिसहरूमा मंगोलायड तिब्बती-बर्मी पुरानो तह शुद्ध रूपमा बाँकी भए होता नत्र प्राय वर्गमा कतै पनि रहन गएको छैन। "
  12. ↑ "Varanasi: Cultural ties of Nepal with country, Tibet reflect in genomic ancestry, says Gyaneshwer Chaubey". The Times of India. 2022-10-19. ISSN 0971-8257. สืบค้นเมื่อ 2024-05-27."Tibeto-Burman communities like Newar and Magar revealed a distinct population history than contemporary high-altitude Tibetans/Sherpas."
  13. ↑ "Newar - My Holiday Nepal". www.myholidaynepal.com. สืบค้นเมื่อ 2024-05-27."The rich culture or Newars have given Kathmandu its identity as cultural capital of the country. "Shrestha" are also called or knows as "Pradhan." They are equal they are Shrestha also and Pradhan also. Kathmandu has been the homeland of Newar community. The Newars are inhabitants of a Tibeto-Burman origin who speak in Newari as well as Nepali."
  14. ↑ Levy, Robert I. Mesocosm Hinduism And The Organization Of A Traditional Newar City In Nepal. p. 36."The modern inhabitants of the valley, the Newars, are believed to be an intermixture of Indo Aryan and Mongoloid strains resulting from the unions between the Kiratas and the Indo Aryans migrating from the plains of India. "
  15. ↑ "Newar Buddhist culture". สืบค้นเมื่อ 2024-05-30."Newar community constitutes of primarily Indo-Aryan and Tibeto-Burman ethnicities."
  16. ↑ "The Newari People of Nepal – a short background". สืบค้นเมื่อ 2024-06-21."Newars are descendants of indo-aryan and tibeto-Burman ethnicities."
  17. ↑ Gellner, David N. (1986)
  18. ↑ Tree, Isabella. "Living Goddesses of Nepal". nationalgeographic.com. National Geographic. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 10 May 2015.
  19. ↑ National Statistics Office (2021). National Population and Housing Census 2021, Caste/Ethnicity Report. Government of Nepal (Report).
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ชาวเนวาร์&oldid=11863223"