Acı bakla
Görünüm
Lupinus | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
Türler | |||||||||||||
metne bakınız. |
Acı bakla, Fabaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.[1] 3000 yıl önce bazı türlerinin tarımına başlanmıştır. Çiçekleri dik salkımlar şeklinde kümelenmiştir, 30–120 cm'e kadar boylanabilir. Yabanıl türlerin çoğu Akdeniz çevresinde ve Kuzey Amerika'da yetişir. Bazı türleri süs yeşil gübre olarak tarlalara ya da süs bitkisi olarak bahçelere ekilir. Tohumları ise genellikle hayvan yemi olarak kullanılır. Türkiye hem kültürü yapılan türler ve onların yabani formları, hem de sınırlı amaçlarla kültürü yapılan acı bakla türleri açısından zengindir ve doğal bitki örtüsünde türleri ile bu türlere ait alt türler oldukça yaygındır.
Taksonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Acı bakla cinsine bağlı türler (2022):
- Lupinus abramsii - C.P. Sm.
- Lupinus adsurgens - Drew
- Lupinus affinis - J. Agardh
- Lupinus agardhianus - A. Heller
- Lupinus albicaulis - Douglas
- Lupinus albifrons - Benth.
- Lupinus albus - L.
- Lupinus alpicola - L.F. Hend. ex Piper
- Lupinus ammophilus - Greene
- Lupinus amphibius - Suksd.
- Lupinus andersonii - S. Watson
- Lupinus angustiflorus - Eastw.
- Lupinus angustifolius - L.
- Lupinus antoninus - Eastw.
- Lupinus apertus - A. Heller
- Lupinus arboreus - Sims
- Lupinus arbustus - Douglas ex Lindl.
- Lupinus arcticus - S. Watson
- Lupinus argenteus - Pursh
- Lupinus aridus - Douglas
- Lupinus arizonicus - (S. Watson) S. Watson
- Lupinus atlanticus - Gladst.
- Lupinus bakeri - Greene
- Lupinus barbiger - S. Watson
- Lupinus bartolomei - M.E. Jones
- Lupinus benthamii - A. Heller
- Lupinus bicolor - Lindl.
- Lupinus bingenensis - Suksd.
- Lupinus brevicaulis - S. Watson
- Lupinus brevior - (Jeps.) J. Christian & D.B. Dunn
- Lupinus breweri - A. Gray
- Lupinus burkei - S. Watson
- Lupinus caespitosus - Nutt.
- Lupinus caudatus - Kellogg
- Lupinus cervinus - Kellogg
- Lupinus chamissonis - Eschsch.
- Lupinus chihuahuensis - S. Watson
- Lupinus citrinus - Kellogg
- Lupinus concinnus - J. Agardh
- Lupinus confertus - Kellogg
- Lupinus congdonii - (C.P. Sm.) D.B. Dunn
- Lupinus constancei - T.W. Nelson & J.P. Nelson
- Lupinus covillei - Greene
- Lupinus crassus - Payson
- Lupinus croceus - Eastw.
- Lupinus culbertsonii - Greene
- Lupinus cumulicola - Small
- Lupinus cusickii - S. Watson
- Lupinus dalesiae - Eastw.
- Lupinus densiflorus - Benth.
- Lupinus depressus - Rydb.
- Lupinus diffusus - Nutt.
- Lupinus duranii - Eastw.
- Lupinus elatus - I.M. Johnst.
- Lupinus elegans - Kunth
- Lupinus elmeri - Greene
- Lupinus evermannii - Rydb.
- Lupinus excubitus - M.E. Jones
- Lupinus eximius - Burtt Davy
- Lupinus fissicalyx - A. Heller
- Lupinus flavoculatus - A. Heller
- Lupinus formosus - Greene
- Lupinus fulcratus - Greene
- Lupinus garfieldensis - C.P. Sm.
- Lupinus gormanii - Piper
- Lupinus gracilentus - Greene
- Lupinus grayi - (S. Watson) S. Watson
- Lupinus guadalupensis - Greene
- Lupinus hartmannii - C.P. Sm.
- Lupinus hartwegii - Lindl.
- Lupinus havardii - S. Watson
- Lupinus hilarianus - Benth.
- Lupinus hillii - Greene
- Lupinus hirsutissimus - Benth.
- Lupinus hispanicus - Boiss. & Reut.
- Lupinus holmgrenianus - C.P. Sm.
- Lupinus holosericeus - Nutt.
- Lupinus horizontalis - A. Heller
- Lupinus huachucanus - M.E. Jones
- Lupinus hyacinthinus - Greene ex C.F. Baker
- Lupinus hybridus - Lem.
- Lupinus insignis - Glaz. ex C.P. Sm.
- Lupinus johannis-howellii - C.P. Sm.
- Lupinus jonesii - Rydb.
- Lupinus kingii - S. Watson
- Lupinus kuschei - Eastw.
- Lupinus lapidicola - A. Heller
- Lupinus latifolius - Lindl. ex J. Agardh
- Lupinus lemmonii - C.P. Sm.
- Lupinus lepidus - Douglas ex Lindl.
- Lupinus leucophyllus - Douglas ex Lindl.
- Lupinus littoralis - Douglas
- Lupinus longifolius - (S. Watson) Abrams
- Lupinus ludovicianus - Greene
- Lupinus luteolus - Kellogg
- Lupinus lutescens - C.P. Sm.
- Lupinus luteus - L.
- Lupinus lyallii - A. Gray
- Lupinus maculatus - Rydb.
- Lupinus magnificus - M.E. Jones
- Lupinus malacophyllus - Greene
- Lupinus minimus - Douglas ex Hook.
- Lupinus mollis - A. Heller
- Lupinus monticola - Rydb.
- Lupinus mutabilis - Sweet
- Lupinus nanus - Douglas ex Benth.
- Lupinus neomexicanus - Greene
- Lupinus nevadensis - A. Heller
- Lupinus nipomensis - Eastw.
- Lupinus nootkatensis - Donn ex Sims
- Lupinus obtusilobus - A. Heller
- Lupinus odoratus - A. Heller
- Lupinus onustus - S. Watson
- Lupinus oreganus - A. Heller
- Lupinus ornatus - Douglas ex Lindl.
- Lupinus pachylobus - Greene
- Lupinus padre-crowleyi - C.P. Sm.
- Lupinus palaestinus - Boiss.
- Lupinus pallidus - Brandegee
- Lupinus palmeri - S. Watson
- Lupinus parviflorus - Nutt. ex Hook. & Arn.
- Lupinus peirsonii - H. Mason
- Lupinus perennis - L.
- Lupinus pilosus - L.
- Lupinus plattensis - S. Watson
- Lupinus polycarpus - Greene
- Lupinus polyphyllus - Lindl.
- Lupinus pratensis - A. Heller
- Lupinus prunophilus - M.E. Jones
- Lupinus punto-reyesensis - C.P. Sm.
- Lupinus purpurascens - A. Heller
- Lupinus pusillus - Pursh
- Lupinus rivularis - Douglas ex Lindl.
- Lupinus roseolus - Rydb.
- Lupinus ruber - A. Heller
- Lupinus sabinianus - Douglas ex Lindl.
- Lupinus saxosus - Howell
- Lupinus sellulus - Kellogg
- Lupinus sericatus - Kellogg
- Lupinus sericeus - Pursh
- Lupinus shockleyi - S. Watson
- Lupinus sierrae-blancae - Wooton & Standl.
- Lupinus sparsiflorus - Benth.
- Lupinus spectabilis - Hoover
- Lupinus stiversii - Kellogg
- Lupinus subcarnosus - Hook.
- Lupinus sublanatus - Eastw.
- Lupinus subvexus - C.P. Sm.
- Lupinus succulentus - Douglas ex K. Koch
- Lupinus suksdorfii - B.L. Rob.
- Lupinus sulphureus - Douglas ex Hook.
- Lupinus texensis - Hook.
- Lupinus tidestromii - Greene
- Lupinus tracyi - Eastw.
- Lupinus truncatus - Nutt. ex Hook. & Arn.
- Lupinus uncialis - S. Watson
- Lupinus vallicola - A. Heller
- Lupinus variicolor - Steud.
- Lupinus villosus - Willd.
- Lupinus volutans - Greene
- Lupinus westianus - Small
- Lupinus wyethii - S. Watson
Melezler:
- Lupinus × alpestris - A. Nelson
- Lupinus × cymba-egressus - C.P. Sm.
- Lupinus × inyoensis - A. Heller
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bitkiler aleminde Baklagillere kadar sınıflandırma1 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tirmisle ilgili bilimsel bir çalışma için bkz. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/718746398_24DavulcuMahmut-sos-347-360.pdf5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Wikimedia Commons'ta Acı bakla ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Acı bakla ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2022.
Fabaceae ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |