İçeriğe atla

Fransa ekonomisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fransa ekonomisi
Derece5. (Nominal) / 9. (PPP)
Para birimiEuro (EUR)
Mali yılTakvim yılı
Ticaret organizasyonlarıAB, OECD, G8 ve DTÖ
İstatistikler
GSYİH2.46 trilyon $ (nominal; 2016)[1]
GSYİH büyümeSabit %0.0 (2016 2.Ç)[2]
Kişi başı GSYİH38,172 $ (nominal; 2016)[1]
Sektörel GSYİH dağılımıtarım: %1.9
endüstri: %18.3
hizmet: %79.8 (2012 tahm.)
Enflasyon (TÜFE) %0.7[3]
Yoksulluk sınırı
altındaki nüfus
%7.7 (2013)[4]
Gini katsayısıSabit 30.1 (2013)[5]
İşgücü30 milyon (2015)
Sektörel işgücü dağılımıtarım: %3.8
endüstri: %24.3
hizmet: %71.8 (2009)
İşsizlik %9.9 (2016 2.Ç)[6]
Ortalama gayrisafi maaş2,913 € / 3,295 $ aylık (2015)[7]
Ortalama net maaş27,000 € yıllık; 2,202 / $2,490 $ (2015)[7]
Ana endüstrilermakine, kimyasallar, otomotiv, metalürji, uçak, elektronik; tekstil, gıda işleme, turizm
İş yapılma kolaylığı sıralaması34.[8]
Dış ticaret
İhracat505.9 milyar $ (2015) [9]
İhraç mallarımakine ve ekipmanlar, uçak, plastik, kimyasallar, eczacılık ürünleri, demir-çelik, içecek
Ana ihracat ortakları Almanya %14.8
 İspanya %7.7
 İtalya %7.5
 ABD %7.2
 Belçika %7
 Birleşik Krallık %6.7 (2017)[10]
İthalat658.9 milyar $ (2012 tahm.)
İthalat mallarımakine ve ekipmanlar, araçlar, ham petrol, uçak, plastik, kimyasallar
Ana ithalat ortakları Almanya %18.5
 Belçika %10.2
 Hollanda %8.3
 İtalya %7.9
 İspanya %7.1
 Birleşik Krallık %5.3
 ABD %5.2
 Çin %5.1 (2017)[11]
DYY sermayesiartış 1.1 trilyon $ (31 Aralık 2012 tahm.)
Gayrisafi dış borç 5.633 trilyon $ (30 Haziran 2011)
Kamu maliyesi
Kamu borçları GSYİH'in %89.9'u (2012 tahm.)
Gelirler1.341 trilyon $ (2012 tahm.)
Giderler1.458 trilyon $ (2012 tahm.)
Ekonomik yardımdonor: ODA 10.1 milyar $ (2006)[12]
Kredi derecelendirmeStandard & Poor's:[13]
AA (İç)
AA (Dış)
AAA (T&C değerlendirmesi)
Dış rezervlerartış 171.9 milyar $ (31 Aralık 2012 tahm.)
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book
Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Fransa ekonomisi, nominal olarak dünyanın altıncı büyük ve satınalma gücü paritesi bakımından dokuzuncu büyük ekonomisi olup[14] Almanya'dan sonra Avrupa Birliği'nin en büyük 2. ekonomisidir.[15][16]

Fransa'nın çeşitlendirilmiş bir ekonomisi vardır. Kimya endüstrisi, Fransa için kilit bir işkoludur ve diğer üretim etkinliklerinin gelişimine ve ekonomik büyümeye katkıda bulunur.[17] Fransa'nın turizm işkolu, dünyada en çok ziyaret edilen yer Fransa olduğu için ekonominin önemli bir bileşeni konumundadır.[18][19] Sophia Antipolis, Fransa ekonomisi için ana teknoloji merkezidir. Paris, moda endüstrisinin birleşimini sağlayan, dünyanın en zarif şehri olarak gösterilir.[20] IMF'ye göre, 2013'te Fransa, kişi başına düşen GSYİH ile dünyanın 20. ülkesi olmuş ve kişi başına 44.600 dolar GSYİH değeri elde etmiştir. 2013 yılında Fransa, Birleşmiş Milletler İnsani Gelişme Endeksi'nde 0.884 puan (çok yüksek insani gelişme) elde etmiş ve Yolsuzluk Algısı Endeksi'nde 25. sırada yer almıştır. OECD merkezi, ülkenin finans başkenti Paris'te yerleşiktir.

Fransa ekonomisi 2000'li yılların sonundaki durgunluğa kapılmış ve durgunluğu en çok etkilenen ekonomilerden daha erken terk etmiş ve ekonomide sadece dört çeyrek daralma görülmüştür.[21] Bununla birlikte, Fransa 2012 ve 2014 arasında durgun bir ekonomik gelişim yaşadı ve ekonomi 2012'de %0, 2013'te %0.8 ve 2014'te %0.2 oranında genişledi, ancak büyüme 2015'te %0.8 ve 2016'da %1.1, 2017'de %2.2 büyüme ve daha sonra 2018 için %2.1'lik bir büyüme oranına ulaşmıştır.[22]

2018 yılında dünyanın en büyük 500 şirketi içinde 28 şirket ile Fransa, ABD, Çin, Japonya ve Almanya'nın ardından Fortune Global 500 listesinde 5. sırada yer almıştır.

Bazı Fransız şirketleri, sigortacılıkta AXA ve hava taşımacılığında Air France gibi, bulundukları konumda en büyük şirketler arasında yer almaktadır.[23] Lüks ve tüketici ürünleri özellikle önemlidir, L'Oréal dünyanın en büyük kozmetik şirketi olurken, LVMH ve PPR dünyanın en büyük iki lüks tüketici ürünü şirketidir. Enerji ve kamu hizmetlerinde Engie ve EDF, dünyanın en büyük enerji şirketleri arasındadır ve Areva büyük bir nükleer enerji şirketidir; Veolia Environmentalnement dünyanın en büyük çevre hizmetleri ve su yönetimi şirketidir; Vinci SA, Bouygues ve Eiffage büyük inşaat şirketleridir; Michelin, ilk 3 lastik üreticisi arasındadır; JCDecaux dünyanın en büyük açık hava reklam şirketidir; BNP Paribas, Credit Agricole ve Société Générale, varlıklara göre dünyanın en büyük finans kuruluşları arasındadır.

Carrefour, gelir açısından dünyanın en büyük ikinci perakende grubudur; Total, dünyanın dördüncü en büyük özel petrol şirketidir; Danone, dünyanın beşinci en büyük gıda şirketi ve dünyanın en büyük maden suyu sağlayıcısıdır; Sanofi, dünyanın beşinci en büyük ilaç şirketidir; Publicis dünyanın üçüncü büyük reklam şirketi, PSA, dünyanın 6. ve Avrupa'nın 2. büyük otomobil üreticisidir; Accor, Avrupa'nın önde gelen otel grubudur; Alstom, demiryolu taşımacılığında dünyanın önde gelen şirketlerinden biridir.

Devlet Eşgüdümünün Yükselişi ve Düşüşü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa, devlet koordinasyonunda iddialı ve çok başarılı bir ekonomik çağdaşlaşma programına başlamıştı. Çoğunlukla 1944 ve 1983 yılları arasında hükûmetler tarafından uygulanan bu dirigizm programı (doğrudan denetim), ulaşım, enerji ve telekomünikasyon gibi bazı endüstrilerin ve özel şirketlerin belirli projelerde birleşmeleri veya yer alması için çeşitli teşviklerin devlet kontrolünü içeriyordu.

1981'de Cumhurbaşkanı François Mitterrand'ın seçilmesi ile ekonomide devlet kontrolünde kısa süreli bir artış görülmüş, birçok endüstri ve özel banka ulusallaştırılmıştır. Bu artan doğrudan denetim (dirigizm) biçimi, 1982 gibi erken bir tarihte eleştirilere uğramıştır. 1983 yılına gelindiğinde, hükûmet doğrudan denetimden vazgeçmeye ve kemer sıkma politikası (rigueur) veya şirketleşme dönemine başlamaya karar verdi. Sonuç olarak, hükûmet büyük ölçüde ekonomik müdahalecilikten vazgeçmiş; bazı özellikleri hala devam etmesine rağmen, dirigizm esasen gerilemiştir. Fransız ekonomisi, hükûmet yönetiminde büyümüş ve değişime uğramış ve ekonomide diğer Avrupa ülkelerinden çok daha fazlası planlanmıştır.

Yaygın bir biçimde serbestleşmiş bir ekonomi olmasına rağmen, hükûmet ekonomide önemli bir rol oynamaya devam etmektedir: 2014 yılında GSYİH'nın %56'sını temsil eden hükûmet harcamaları, Avrupa Birliği'nde en yüksek ikinci sıradadır. Çalışma koşulları ve ücretler yüksek oranda düzenlenmiştir. Hükûmet, enerji üretimi ve dağıtımı, otomobil, ulaşım ve telekomünikasyon gibi çeşitli işkollarındaki kuruluşlarda hisselere sahip olmaya devam etmektedir. Ancak bu hisseler hızla elden çıkarılmakta, devlet bu şirketlerde en fazla sembolik riskleri elinde tutmaya devam etmektedir (demiryolu taşımacılığı ve enerji dışında).

Devlet finansmanı

[değiştir | kaynağı değiştir]
1960-2009 yılları arasında GSMH’nin yüzdesi olarak Fransız Devletinin borçlanması (bütçe açığı).
1978'den 2009'a kadar Fransa'nın kamu borcu
2016 yılında Fransız ekonomisinin (GSYİH) harcama türüne göre yapısı

Fransa, Nisan ve Mayıs 2012'de, seçimden galip çıkan François Hollande'nin 2017 yılına kadar Fransa'nın bütçe açığını ortadan kaldırmaya söz verdiği kemer sıkma önlemlerine karşı çıktığı bir cumhurbaşkanlığı seçimleri düzenledi. Yeni hükûmet, geçtiğimiz günlerde yürürlüğe giren vergi indirimlerini ve refahı muaf tutmayı ve en yüksek vergi parantezi oranını bir milyon avronun üzerindeki gelirlerde %75'e çıkarmayı; 42 yaşını dolduran emekliler için emeklilik yaşını 60 yaşına getirmeyi, son zamanlarda kamu eğitiminden kesilen 60.000 işin onarılmasını, kira artışlarının düzenlenmesini ve fakirler için ilave kamu konutları inşa edilmesini hedeflediğini belirtmiştir.

Haziran 2012'de, Hollande'nin Sosyalist Partisi, yasama seçimlerinde genel çoğunluğu almış ve Fransa Anayasasını değiştirme ve söz verilen reformların derhâl yürürlüğe girmesine izin vermiştir. Fransız devlet tahvili faizleri, Alman devlet tahvillerinin üzerindeki 50 baz puanından daha düşük seviyelerdeki oranları kaydetmek için %30 düşmüştür.[24][25]

Fransa Hükûmeti, 1970'lerin başından beri her yıl bir bütçe açığı veriyor. 2012 ortalarında, Fransız hükûmetinin borç seviyeleri 1.833 milyar Euro'ya ulaştı.[26] Bu borç seviyesi Fransız GSYİH'sının %91'ine eşdeğerdi.[26]

Avrupa Birliği kurallarına göre, üye devletlerin, borçlarını verimin %60'ı ile sınırlandırması veya yapısal olarak bu tavan oranına azaltması ve GSYİH'nın %3,0'ından daha fazla olmayan kamu açığını yönetmesi gerekiyor.[26]

2012'nin sonlarında, kredi derecelendirme kuruluşları, Fransız hükûmetinin borç seviyelerinin artmasının Fransa'nın AAA kredi notunu riske attığını ve gelecekteki bir kredi notunu düşürme ihtimalini arttıracağı ve ardından Fransız hükûmeti için daha yüksek borçlanma maliyetleri olasılığını arttırdığı konusunda uyarıda bulundu.[27]

2012 yılında Fransa'nın kredi notu, derecelendirme kuruluşları Moody's, Standard & Poor's ve Fitch tarafından AA+ seviyesine indirildi.[28][29]

Aralık 2014'te Fransa'nın kredi notu Fitch (ve S&P) tarafından AA seviyesine düşürüldü.[30]

Aşağıdaki tablo 1980-2020 dönemindeki temel ekonomik verileri göstermektedir. %2'nin altındaki enflasyon yeşildir.[31]

Yıl GSYİH
(Milyar Euro olarak)
Kişi başı GSYİH
(Euro olarak)
GSYİH artışı
(reel)
Enflasyon oranı
(Yüzde olarak)
İşsizlik
(Yüzde olarak)
Bütçe dengesi
(GSYİH'nın %'si olarak)
1980 453.2 artış8,435 artış%1.8 %13.1 %6.2 azalış%−0.4
1981 artış511.7 artış9,470 artış%1.1 %13.3 %7.4 azalış%−2.4
1982 artış587.9 artış10.821 artış%2.5 %12.0 %8.1 azalış%−2.8
1983 artış652.8 artış11,945 artış%1.2 %9.5 %7.4 azalış%−2.5
1984 artış709.6 artış12,927 artış%1.5 %7.7 %8.5 azalış%−2.7
1985 artış760.5 artış13,788 artış%1.6 %5.8 %8.7 azalış%−2.9
1986 artış817.8 artış14,759 artış%2.4 %2.5 %8.9 azalış%−3.2
1987 artış859.8 artış15,442 artış%2.6 %3.3 %9.2 azalış%−2.0
1988 artış929.4 artış16,607 artış%4.7 %2.7 %8.8 azalış%−2.5
1989 artış1,001.8 artış17,805 artış%4.4 %6.6 %8.7 azalış%−1.8
1990 artış1,058.6 artış18,711 artış%2.9 artış%0.3 %8.4 azalış%−2.4
1991 artış1,097.1 artış19,304 artış%1.0 %3.4 %8.6 azalış%−2.8
1992 artış1,136.8 artış19,906 artış%1.6 %2.5 %9.4 azalış%−4.6
1993 artış1,148.4 artış20,018 azalış%−0.6 %2.2 %10.3 azalış%−6.3
1994 artış1,186.3 artış20,609 artış%2.3 artış%1.7 %10.7 azalış%−5.4
1995 artış1,225.0 artış21,211 artış%2.1 artış%1.8 %10.5 azalış%−5.1
1996 artış1,259.0 artış21,730 artış%1.4 %2.1 %10.8 azalış%−3.9
1997 artış1,299.7 artış22,365 artış%2.3 artış%1.3 %10.9 azalış%−3.6
1998 artış1,358.8 artış23.307 artış%3.6 artış%0.7 %10.7 azalış%−2.4
1999 artış1,408.1 artış24,072 artış%3.4 artış%0.6 %10.4 azalış%−1.6
2000 artış1,485.3 artış25,235 artış%3.9 artış%1.8 %9.2 azalış%−1.3
2001 artış1,544.6 artış26,026 artış%2.0 artış%1.8 %8.5 azalış%−1.4
2002 artış1,594.3 artış26,711 artış%1.1 artış%1.9 %8.3 azalış%−3.1
2003 artış1,637.4 artış27,244 artış%0.8 %2.2 %8.5 azalış%−3.9
2004 artış1,710.7 artış28,274 artış%2.8 %2.3 %8.8 azalış%−3.5
2005 artış1,772.0 artış29,066 artış%1.6 artış%1.9 %8.9 azalış%−3.2
2006 artış1,853.2 artış30,184 artış%2.4 artış%1.9 %8.8 azalış%−2.3
2007 artış1,945.7 artış31,486 artış%2.4 artış%1.6 %8.0 azalış%−2.5
2008 artış1,995.8 artış32,121 artış%0.2 %3.2 %7.5 azalış%−3.2
2009 azalış1,939.0 azalış31,041 azalış%−2.9 artış%0.1 %9.1 azalış%−7.2
2010 artış1,998.4 artış31,841 artış%2.0 artış%1.7 %9.3 azalış%−6.8
2011 artış2,059.3 artış32,651 artış%2.1 %2.3 %9.2 azalış%−5.1
2012 artış2,086.9 artış32,929 artış%0.2 %2.2 %9.8 azalış%−4.8
2013 artış2,115.3 artış33,208 artış%0.6 artış%1.0 %10.3 azalış%−4.0
2014 artış2,147.6 artış33,542 artış%0.9 artış%0.6 Sabit%10.3 azalış%−3.9
2015 artış2,194.2 artış34,125 artış%1.1 artış%0.1 %10.4 azalış%−3.6
2016 artış2,228.9 artış34,524 artış%1.1 artış%0.3 %10.0 azalış%−3.4
2017 artış2,288.1 artış35,309 artış%1.8 artış%1.2 %9.4 azalış%−2.6
2018 artış2,353.1 artış36,355 artış%2.0 %2.1 %9.1 azalış%−2.5
2019 artış2,426.9 artış37,344 artış%1.5 artış%1.3 %8.4 azalış%−3.0
2020 azalış2,277.1 azalış34,967 azalış%−8.3 artış%0.5 %8.1 azalış%−9.9

Ekonominin işkolları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa'nın önde gelen endüstri işkolları telekomünikasyon (iletişim uyduları dâhil), havacılık, uzay ve savunma, gemi yapımı (donanma ve özel uzmanlık gemileri), ilaç, inşaat ve inşaat mühendisliği, kimyasallar, tekstil ve otomobil üretimidir.

Fransa'da araştırma ve geliştirme harcamaları da, OECD'nin dördüncü en yüksek Ar-Ge harcaması yapan ülkesi olarak GSYİH'sının %2,26'sı kadardır.[32]

Fransa, ülke olarak nükleer enerjide dünya liderleri arasındadır, küresel enerji devleri Areva, EDF ve GDF-Suez kuruluşlarına ev sahipliği yapmaktadır. Nükleer enerji günümüzde ülkenin elektrik üretiminin yaklaşık %78'ini oluşturmakta, bu oran 1973'te yalnızca %8 iken, 1980'de %24, 1990'da ise %75 seviyelerindeydi. Fransa, şebeke yükü nedeniyle düşük olan %77 gibi bir toplam kapasite faktörüne (belli bir zaman diliminde gerçek bir elektrik enerjisi çıktısının, o zaman boyunca mümkün olan maksimum elektrik enerjisi üretimine olan birimsiz oranı) sahiptir. Ancak kullanılabilirlik %84 civarındadır ve bu da tesislerin genel olarak mükemmel bir verim sergilediğini göstermektedir. Nükleer atıklar yeniden işleme tesislerinde yerinde depolanmaktadır. Fransa, nükleer enerjiye yaptığı yoğun yatırım nedeniyle, dünyadaki en sanayileşmiş yedi ülke arasında en düşük karbondioksit salınımı yapan ülkedir.[33]

2006'da Fransa'da üretilen elektrik 548.8 TWh olarak gerçekleşmiştir. Bunun:

  • 428.7 TWh'si (%78.1) nükleer enerji ile,
  • 60.9 TWh'si (%11.1) hidroelektrik enerjisi ile,
  • 52,4 TWh'si (%9,5) fosil yakıtlardan enerji üretimi ile,
    • Bunun da 21.6 TWh'i (%3.9) kömür gücünden,
    • 20.9 TWh'si (%3.8) doğal gaz enerjisi ile,
    • 9.9 TWh'si (%1.8) başka fosil yakıtlardan üretimle (akaryakıt ve yüksek fırın gazları gibi sanayi yan ürünleri)
  • 6.9 TWh'si (%1.3), diğer enerji üretim türleri (özellikle atıklardan enerji üretimi ve rüzgâr türbinleri ile) tarafından üretildi.
    • Rüzgâr türbinlerinin ürettiği elektrik, 2004 yılında 0,596 TWh'den 2005'te 0,963 TWh'ye ve 2006'da 2,15 TWh'ye yükselmiştir, ancak bu hala toplam elektrik üretiminin %0,4'ünü (2006 itibarıyla) oluşturmaktadır.

2004 yılının Kasım ayında, dünyanın en büyük kamu hizmeti sağlayıcısı ve Fransa'nın en büyük elektrik sağlayıcısı olan EDF (Electricité de France), Fransız borsasında büyük başarılar elde etmiştir. Bununla birlikte, Fransız devleti sermayesinin %70'ini elinde tutmaktadır.

Diğer elektrik sağlayıcıları arasında CNR (Compagnie nationale du Rhône) ve Endesa (SNET sahipliğinde) bulunmaktadır.

Île-de-France bölgesinde bir buğday tarlası.

Fransa, AB'deki tüm tarım alanlarının yaklaşık üçte birine sahip dünyanın en büyük altıncı tarım üreticisi ve Avrupa Birliği'nin önde gelen bir tarım gücüdür.

Kuzey Fransa büyük buğday çiftlikleri ile bilinir. Süt ürünleri, domuz eti, kümes hayvanları ve elma üretimi ülkenin batı bölgesinde yoğunlaşmaktadır. Sığır eti üretimi Orta Fransa'da yer alırken, meyve, sebze ve şarap üretimi ülkenin orta bölgelerinden Güney Fransa'ya doğru değişerek yayılmıştır. Fransa, birçok tarım ürününün büyük bir üreticisidir ve ülke şu anda ormancılık ve balıkçılık endüstrilerini genişletmektedir. Ortak Tarım Politikası (CAP) ve Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması'nın (GATT) Uruguay Turu Görüşmeleri, ekonominin tarım işkolunda reformlarla sonuçlanmıştır.

Dünyanın en büyük ikinci tarım ihracatçısı olarak Fransa, ABD'den hemen sonra gelmektedir.[34] İhracatının %49'unun hedefi diğer AB üyesi ülkelerdir. Fransa ayrıca ciddi gıda kıtlığı çeken birçok fakir Afrika ülkesine (eski sömürgeleri dâhil) ihracatla tarımsal ürün sağlamaktadır. Buğday, sığır eti, domuz eti, kümes hayvanları ve süt ürünleri başlıca tarımsal ihracat ürünleridir.

Amerika Birleşik Devletleri'nden yapılan tarım ihracatı, yerel üretimden, diğer AB üye ülkelerinden ve Fransa'ya üçüncü dünya ülkelerinden yapılan sert bir rekabetle karşı karşıyadır. Yıllık 600 milyon dolar olan Fransa'ya yapılan ABD'nin tarım ihracatı, başta soya fasulyesi ve soya fasulyesi ürünleri, besin ve yemler, deniz ürünleri ve tüketici ürünlerinden, özellikle atıştırmalık yiyecekler ve fındıktan oluşmaktadır. Fransa'nın ABD'ye ihracatı ise, peynir, işlenmiş ürünler ve şarap gibi çok daha değerli ürünlerden oluşmaktadır.

Fransız tarım işkolu, Avrupa Birliği para yardımları aracılığıyla yaklaşık 11 milyar Euro ödenek almaktadır. Fransa'nın rekabet üstünlüğü çoğunlukla peynir ve şarap gibi ürünlerinin yüksek kalitesi ve dünyaca ünlü olmasıyla bağlantılıdır.

Versay Sarayı Fransa'nın en popüler turistik yerlerinden biridir.

Fransa, 2014 yılında 83,7 milyondan fazla yabancı turist [1] 4 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ile İspanya'nın (2006'da 58,5 milyon) ve ABD'nin (2006'da 51,1 milyon) önünde en popüler gezim uğrak yeriydi. Bu rakam, yazın İspanya ve İtalya'ya giderken Fransa'dan geçen Avrupalıları ve Kuzey Avrupalılar gibi Fransa'da 24 saatten az kalanları kapsamamaktadır.

Fransa, kültürel öneme sahip şehirlere (en önde gelen Paris), plajlara ve deniz kenarındaki tatil yerlerine, kayak merkezlerine ve birçoğunun güzelliği ve sükuneti için zevk alınan kırsal bölgelere ev sahipliği yapmaktadır. Fransa ayrıca, Hautes-Pyrénées bölgesinde yer alan ve yılda birkaç milyon ziyaretçiye ev sahipliği yapan Lourdes'e birçok dini ziyaretçi çekmektedir.

2003 yılı verilerine göre, bazı tanınmış turistik yerler arasında (yılda en az bir ziyaretçi):[35] Eyfel Kulesi (6.2 milyon), Louvre Müzesi (5.7 milyon), Versay Sarayı (2.8 milyon), Bilim ve Sanayi Şehri (2.6 milyon), Orsay Müzesi (2.1 milyon), Arc de Triomphe (1.2 milyon), Pompidou Merkezi (1.2 milyon), Mont-Saint-Michel (1 milyon), Chambord Kalesi (711.000), Sainte-Chapelle (683.000), Haut Koenigsbourg Şatosu (549.000), Puy de Dôme (500.000), Picasso Müzesi (441,000), Carcassonne (362,000) yer almaktadır. Ancak, Fransa'daki en popüler gezim yeri 2017'de 9,7 milyon ziyaretçiyle Disneyland Paris'ti.[36]

Silah endüstrisi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dassault Rafale savaş uçağı

Temelde savaş gemileri, silahlar, nükleer silahlar ve teçhizatlar üreten Fransız silah endüstrisinin ana müşterisi Fransız hükûmetidir.

Başbakan Jean-Pierre Raffarin hükûmeti altında kayda değer oranda artan yüksek savunma harcamasına (şu anda €35 milyar) baktığınızda, bu sizi büyük ölçüde Fransız silah sanayisine götürür.[kaynak belirtilmeli]

2000–2015 döneminde Fransa, dünyanın dördüncü en büyük silah ihracatçısıydı.[37][38]

2015 yılında, Fransız silah satışlarının uluslararası olarak 17,4 milyar ABD dolarına ulaştığı[39] ve bunun 2014 rakamının iki katından fazla olduğu bildirilmiştir.[40] Vice News, “Birleşik Krallık bu konuda biraz geride kalırken, Fransa kara, hava ve deniz savunması için yüksek seviyede askeri teçhizat üretimini sürdürdü -bu silah ve teknoloji ihracatına dayanan pahalı bir yaklaşımdır" diye bildirmiştir.[41]

Cize–Bolozon viyadükünü geçen çift katlı bir TGV treni

Fransa, 100 km2 başına 146 km karayolu ve 6.2 km demiryolu hattı ile dünyanın en yoğun ulaşım ağlarından birine sahiptir. Paris'in merkezi de bir ağ olarak inşa edilmiştir.[42] Yüksek oranda sübvanse edilen demiryolu taşımacılığı ağı, çoğu araba ile yapılan nispeten küçük bir seyahat kısmını oluşturmaktadır. Bununla birlikte, yüksek hızlı TGV trenleri, kısmen şehirlerarası otobüslerin 2015 yılına kadar çalışmasının engellenmesi nedeniyle, uzun mesafeli seyahatlerin büyük bir bölümünü oluşturur.

Fransa'da ayrıca Bayonne, Bordeaux, Boulogne-sur-Mer, Brest, Calais, Cherbourg-Octeville, Dunkirk, Fos-sur-Mer, La Pallice, Le Havre, Lorient, Marsilya, Nantes, Nice, Paris, Port-la-Nouvelle, Port-Vendres, Roscoff, Rouen, Saint-Nazaire, Saint-Malo, Sete, Strazburg ve Toulon gibi birçok deniz limanı ve iskele bulunmaktadır. Fransa'da yaklaşık 470 havaalanı vardır ve 2005 yılı tahminlerine göre üç heliport vardır. Havaalanlarının 288'i asfalt pistler ile kaplanmıştır; kalan 199'u ise toprak pisttir. Fransa'nın ulusal havayolu şirketi Air France, 6 ana kıtanın tamamında 83 ülkede (Fransa denizaşırı toprakları da dâhil olmak üzere) 20 yurt içi ve 150 uluslararası varış noktasına uçan bir tam hizmet küresel havayolu kuruluşudur.

İşgücü piyasası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerikan Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS) tarafından hazırlanan 2011 tarihli bir rapora göre, Fransa'nın satın alma gücü paritesindeki kişi başına GSYİH'si, 35.000 ABD dolarından biraz daha fazla olan İngiltere'ye benzerlik gösterir.[43] Ekonomist Paul Krugman, kişi başına düşen Fransız GSYİH'sının neden Amerika Birleşik Devletleri'ninkinden daha düşük olduğunu açıklamak için; "Fransız işçiler kabaca ABD'li işçiler kadar üretkendir", ancak Fransızların işgücüne katılım oranının daha düşük olduğunu belirtmiş ve "çalıştıklarında daha az saat çalışırlar" demiştir. Krugman'a göre, fark Fransızların "emeklilik ve eğlence konusunda farklı seçimler" yapmasından kaynaklanmaktadır.[44]

Keynesyen ekonomistler, Fransa'daki işsizlik sorununa farklı çözümler aramış ve teorileri, 1999'da 35 saatlik çalışma haftası yasasının yürürlüğe girmesine yol açmıştır. 2004 ve 2008 yılları arasında hükûmet, arz tarafında reformlarla işsizlikle mücadele etmeye çalıştı ancak bu şiddetli bir dirençle karşılandı;[45] Contrat nouvelle embauche (Yeni iş sözleşmesi) ve Contrat première embauche (İlk iş sözleşmesi), (daha esnek sözleşmelere de izin vererek) özel bir öneme sahipti ve her ikisi de sonunda yürürlükten kaldırıldı.[46]

Sarkozy hükûmeti, asgari ek gelir (revenu minimum d'insertion) oranının (Fransa'daki normal işsizlik yardımlarının tersine, önceki katkılara dayanmayan işsizlik yardımları), geçinmek için yetersiz olan işleri bile kabul etme teşviki üzerindeki olumsuz etkisini gidermek için etkin dayanışma gelirini (revenu de solidarité active) (iş içi yararlar sağlayan) kullandı.[47]

15-64 yaş arası Fransız istihdam oranları OECD ülkeleri içinde en düşük olanıdır: 2012 yılında, 15-64 yaş arası Fransız nüfusun sadece %71'i istihdam edilirken, Japonya'da bu oran %74, Birleşik Krallık'ta %77, ABD'de %73 ve Almanya'da %77 idi.[48] Bu boşluk 15-24 yaş arasındaki nüfusun düşük istihdam oranından kaynaklanmaktadır: 2012 yılında %38 idi; OECD'deki ortalama ise %47'dir. Neoliberal ekonomistler düşük istihdam oranını, özellikle gençler arasında belirgin olduğu gibi, düşük verimlilikli çalışanların işgücü piyasasına kolayca girmelerini önleyecek yüksek asgari ücret kaynaklı görüyorlar.[49]

Aralık 2012'de bir New York Times makalesi, Fransa'da, Eurofound araştırma ajansı tarafından belgelenen 14 milyon işsiz genç Avrupalı'nın bir parçasını oluşturduğu iddia edilen "yüzer bir nesil" hakkında bir bildiri yayınladı.[50] Aynı makalede, OECD'de işsizliği inceleyen kıdemli bir ekonomist olan Anne Sonnet, Fransa'daki yaklaşık iki milyon gencin o dönemde iş aramaktan vazgeçtiğini, Fransız İşçi Bakanı Michel Sapin ise, işe alınan kişilerin yüzde 82'sinin sadece geçici sözleşmelerle istihdam edildiğini belirtti.

Sapin ayrıca, onun görüşüne göre, o zamanki zorluğun, sendikalar ve şirketler arasında daha fazla güvenin bulunduğu ve zor dönemlerde "kısmi işsizliğin" yaşandığı daha esnek bir sistem yaratmak olduğunu açıkladı. Sözde yüzer nesil, iddia edilen işlevsiz bir sisteme bağlandı: "mezunları iş gücüne bütünleştirmeyen seçkinci bir eğitim geleneği, yeni gelenler için girmesi zor olan katı bir işgücü piyasası ve şirketlerin tam zamanlı çalışanlar almasını pahalılaştıran ve onları işten çıkarmanın hem zor hem de pahalı olduğu bir vergi sistemi, onları boşta bıraktı".[51] Temmuz 2013'te Fransa'da resmî işsizlik oranı %11 idi.[52][53]

Nisan 2014'ün başlarında, işverenlerin federasyonları ve sendikaları, çalışanların resmi çalışma saatleri dışında akıllı telefon iletişimi yoluyla çalışma sürelerinin uzaması yaşandığı için, teknoloji ve danışmanlık işverenleri ile bir anlaşma imzaladılar. Yeni, yasal olarak bağlayıcı bir iş sözleşmesi uyarınca, yaklaşık 250.000 çalışan boş zamanlarında işle ilgili meseleleri ele almaktan kaçınacak ve işverenleri de bu süre zarfında personel ile ilişki kurmaktan kaçınacaktır.[54]

Her gün yaklaşık 80 bin Fransız vatandaşı komşu Lüksemburg'da çalışmaya gidip, çalışmaya başlıyor ve bu da onu Avrupa Birliği'nin en büyük sınır ötesi işgücü grubu yapıyor.[55] Onlar kendi ülkelerinden daha farklı iş grupları için çok daha yüksek ücret ve gelişen Lüksemburg ekonomisinde vasıflı işgücü eksikliği ile Lüksemburg'a çekilmektedirler.

Fransa, Avrupa'da (Almanya'dan sonra) ikinci büyük ticaret ülkesidir.[56] Mallar için dış ticaret dengesi 1992'den 2001'e kadar artıyordu, 1998'de 25.4 milyar ABD dolarına (25.4 G$) ulaşmıştı; bununla birlikte, Fransız ticaret dengesi ekonomik gerilemeden etkilendi ve 2000 yılında kırmızıya dönerek 2003 yılında 15 milyar ABD doları açık verdi. 1998'in toplam ticareti -ithalat artı mal ve hizmet ihracatı- $730 milyar ABD doları veya GSYİH'nın %50'sini oluşturuyordu. Avrupa Birliği ülkeleriyle yapılan ticaret, Fransız ticaretinin %60'ını oluşturmaktadır.

1998'de ABD-Fransa ticareti yaklaşık 47 milyar dolar -sadece mallarda- seviyesinde gerçekleşmişti. Fransız ticaret verilerine göre ABD ihracatı, Fransa'nın toplam ithalatının yaklaşık %8.7'sini (yaklaşık 25 milyar dolar) oluşturdu. Özellikle, ABD endüstriyel kimyasalları, uçak ve motorlar, elektronik bileşenler, telekomünikasyon, bilgisayar yazılımları, bilgisayar ve çevre birimleri, analitik ve bilimsel donanımlar, tıbbi cihaz ve gereçler, yayın ekipmanları ve programlama ve franchising hizmetleri Fransız ithalatçılar için caziptir.

Fransızların ABD'ye ihracatında başlıca uçak ve motorlar, içecekler, elektrikli cihazlar, kimyasallar, kozmetikler, lüks ürünler ve parfümler vardır. Fransa, ABD'nin dokuzuncu en büyük ticaret ortağıdır.

Milyar ABD Doları Olarak İhracat
Sıra Ülke[57] İhracat
(2016)
1.  Almanya 70.1
2.  ABD 40.4
3.  Belçika
 Lüksemburg
36.7
4.  İtalya 35.3
5.  Birleşik Krallık 35.3
6.  İspanya 34.6
7.  Çin 18.6
8.  Hollanda 16.8
9.   İsviçre 16.2
10.  Japonya 8.9
11.  Polonya 7.9
12.  Singapur 7.8
13.  Türkiye 7.5
14.  Hong Kong 6.4
15.  İrlanda 6.3
16.  Rusya 6.1
17.  İsveç 5.7
18.  Güney Kore 5.7
19.  Cezayir 5.3
20.  Portekiz 5.3
Milyar ABD Doları Olarak İthalat
Sıra Ülke[57] İthalat
(2016)
1.  Almanya 99.8
2.  Çin 47.9
3.  İtalya 43.7
4.  Belçika
 Lüksemburg
41.6
5.  ABD 37.9
6.  İspanya 37.1
7.  Hollanda 26.4
8.  Birleşik Krallık 22.4
9.   İsviçre 15.8
10.  Polonya 10.4
11.  Japonya 10.1
12.  İrlanda 7.6
13.  Çekya 7.6
14.  Türkiye 7.5
15.  Norveç 6.4
16.  Portekiz 6.3
17.  İsveç 6.0
18.  Avusturya 5.6
19.  Hindistan 5.1
20.  Vietnam 5.0
Milyar ABD Doları Olarak Toplam Ticaret
Sıra Ülke[57] Toplam Ticaret
(2016)
1.  Almanya 169.9
2.  İtalya 79.0
3.  ABD 78.3
4.  Belçika
 Lüksemburg
78.3
5.  İspanya 71.7
6.  Çin 66.5
7.  Birleşik Krallık 57.7
8.  Hollanda 43.2
9.   İsviçre 32.0
10.  Japonya 19.0

Bölge ekonomileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kişi başına düşen nominal GSYİH, 2015 - Eurostat

Fransız bölgeleri arasındaki ekonomik eşitsizlik, İngiltere, İtalya veya Almanya gibi diğer Avrupa ülkelerinde olduğu kadar yüksek değildir ama İsveç veya Danimarka, hatta İspanya gibi ülkelerden daha yüksektir. Bununla birlikte, Avrupa'nın en zengin ve en büyük ikinci bölgesel ekonomisi olan Île-de-France (Paris'i çevreleyen bölge), başkentin ekonomik hegemonyasından uzun süre yararlanmıştır.

En önemli bölge Île-de-France (dünyanın 4. ve Avrupa'nın 2. en zengin ve en büyük bölgesel ekonomisi), Rhône-Alpes (hizmetler, yüksek teknolojiler, kimya endüstrisi, şaraplar ve turizm sayesinde Avrupa'nın en büyük 5. bölgesel ekonomisi), Provence-Alpes-Côte d'Azur (hizmetler, endüstri, turizm ve şaraplar), Nord-Pas-de-Calais (Avrupa ulaşım merkezi, hizmetler, endüstriler) ve Pays de la Loire (yeşil teknolojiler, turizm)'dır. Endüstride zengin bir geçmişe sahip (makine parçaları) olan ve halihazırda yüksek gelirli hizmet odaklı bir bölge olarak kabul edilen Alsace gibi bölgeler, mutlak anlamda çok yüksek, bir sıralamaya girmeden çok zenginlerdir.

Kırsal alanlar ağırlıklı olarak Auvergne, Limousin ve Centre-Val de Loire'dadır ve şarap üretiminde Aquitaine (Bordeaux (veya bordo)), Burgonya ve şampanya ekonomisinde Champagne-Ardennes'de üretilen ürünler içki üretiminin önemli bir bölümünü oluşturur.

Bordeaux şarap bölgesi, üst düzey şaraplarıyla dünyaca ünlüdür.
Château de Chambord, Fransa'nın en popüler turistik yerlerinden biridir.
Sıra Bölge GSYİH
(milyon Euro, 2009)
Kişi başı GSYİH
(Euro olarak, 2009)
GSYİH
(milyon ABD Doları, 2009)
Kişi başı GSYİH
(ABD Doları, 2009)
1 Île-de-France 552,052 51,101 769,705 69,973
2 Rhône-Alpes 181,810 29,420 253,491 41,019
3 Provence-Alpes-Côte d'Azur 138,002 27,855 192,411 38,837
4 Nord-Pas de Calais 96,839 24,025 135,019 33,497
5 Pays de la Loire 94,032 26,481 131,105 36,921
6 Aquitaine 85,693 26,710 119,478 37,241
7 Breton 81,632 25,739 113,816 35,887
8 Midi-Pyrénées 76,522 26,628 106,692 37,126
9 Centre-Val de Loire 65,173 25,571 90,868 35,653
10 Languedoc-Roussillon 60,523 22,984 84,385 32,046
11 Lorraine 55,396 23,653 77,237 32,978
12 Alsace 50,701 27,322 70,690 38,094
13 Upper Normandy 48,555 26,599 67,698 37,086
14 Picardie 43,725 22,894 60,964 31,920
15 Poitou-Charentes 42,379 24,046 59,087 33,526
16 Burgundy 41,805 25,516 58,287 35,576
17 Champagne-Ardenne 35,779 26,768 49,885 37,322
18 Lower Normandy 34,869 23,737 48,617 33,096
19 Auvergne-Rhône-Alpes 33,174 24,680 46,253 34,410
20 Franche-Comté 28,083 24,042 39,155 33,521
21 Limousin 17,509 23,637 24,412 32,956
22 Corsica 7,279 23,800 10,149 33,183

Kaynak: INSEE. Kaynak: fxtop.com.

Bölüm ve kent ekonomileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gelir açısından Fransa'nın bölümleri (département) arasında önemli eşitsizlikler gözlemlenebilir.

INSEE'nin 2008 istatistiklerine göre, Yvelines ayda €4,750 ortalama gelir ile ülkenin en yüksek gelirli bölümüdür. Hauts-de-Seine ikinci, Essonne üçüncü, Paris dördüncü, Seine ve Marne aylık gelir açısından beşinci sırada gelmektedir. Île-de-France, aylık €4,228 (aynı zamanda Avrupa'daki en zengin bölge) ortalama geliri ulusal düzeyde €3,081 Euroya kıyasla ülkenin en zengin (ve ayrıca Avrupa'nın en zengin bölgesi) bölgesidir (Région).

Fransa'nın en yoksul kısımları Fransa denizaşırı bölümlerinden, Fransız Guyanası €1,826 ortalama hanehalkı geliri ile en yoksul bölümü olmaktadır. Metropolitan Fransa'nın en yoksulu ise, listenin en altında yer alan ve ortalama hanehalkı geliri ayda €1,893 olan Limousin bölgesindeki Creuse ilidir.[58]

Kentsel gelir eşitsizliği

[değiştir | kaynağı değiştir]

İller arasında büyük eşitsizlikler de bulunabilir. Paris metropol bölgesinde, Paris Ouest'teki yüksek yaşam standardı ile Paris'in kuzey banliyölerindeki Seine-Saint-Denis gibi bölgelerdeki düşük yaşam standardı arasında önemli farklılıklar vardır.

50.000'den fazla nüfuslu iller içinde, Paris'in batısındaki bir banliyö olan Neuilly-sur-Seine, Fransa'daki en zengin ildir, ortalama hanehalkı geliri 5.939 Euro'dur ve %35'i aylık 8.000 Euro'nun üstünde bir kazanca sahiptir. Ancak Paris içinde, dört ilçe hanehalkı gelirinde, en zengin olan Neuilly-sur-Seine'i aşmaktadır: 6., 7., 8. ve 16.; 8. ilçe (arrondissement) Fransa'daki en zengin ilçedir (diğer üçü onu en zengin 2., 3. ve 4. en zengin olanlar olarak takip eder).

2010 yılında, Fransızlar 63 milyonluk bir nüfus için 14.0 trilyon ABD doları tutarında bir servete sahipti.[59]

  • Toplam zenginlik açısından, Fransızlar en zengin Avrupalılardır ve en zengin Avrupalı hanelerin dörtte birinden fazlasını oluşturmaktadırlar.[60] Küresel olarak, Fransız ulusu en zengin ulus olarak dördüncü sırada yer almaktadır.[61][62]
  • 2010 yılında, Fransız yetişkin başına varlık, 2007'deki kriz öncesi $300.000 dolarlık bir yüksek seviyeye göre 290.000 ABD dolarından biraz daha yüksekti. Bu orana göre, Fransızlar Avrupa'nın en zenginleridir. Servet vergisi, Fransa'daki 1.1 milyon insan tarafından ödenir, bu verginin ödenmesi 1.3 milyon Euro tutarında bir varlığa ulaşıldığında başlar (asıl ikamet değerinde bir indirim vardır).
  • Neredeyse her Fransız hanehalkının varlıklarında en az 1.000 dolar gelir vardır.[63] Orantılı olarak, varlıkları $10.000 üzerinde para ile iki kat daha fazla Fransız ve dünya ortalamasından $100.000 dolardan fazla varlığa sahip dört kat daha fazla Fransız bulunmaktadır.[64]
  • Fransızlar aynı zamanda, hanehalkı varlıklarının %10'undan biraz daha fazlasını oluşturan kişisel borçları olan gelişmiş dünyadaki en az borçlu nüfus arasındadır.[65]

Fransa, 2017'de Avrupa'nın en yüksek üçüncü milyoner sayısına sahiptir. Birleşik Krallık (2.225 M) ve Almanya'nın (1.637) arkasından, 2017 yılında Fransa'da yaşayan 1.617 milyoner hanehalkı (ABD Doları cinsinden) vardı. Fransa'daki en zengin kişi LVMH icra kurulu başkanı ve sahibi Bernard Arnault.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel
  1. ^ a b "France". International Monetary Fund. Ekim 2015. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  2. ^ "In Q2 2016, French GDP levelled off" [2016 yılının 2. Çeyreğinde Fransız GSYİH seviyesi yükseldi] (İngilizce). European Statistical System, insee.fr. 29 Temmuz 2016. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  3. ^ Parussini, Gabriel (20 Şubat 2014). "Feb. 20, 2014, 3:38 a.m. EST French consumer rices post record fall in January". The Wall Street Journal. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  4. ^ "Depuis cinq ans, la pauvreté stagne à un niveau élevé" [Beş yıl boyunca, yoksulluk yüksek düzeyde durdu]. inegalites.fr (Fransızca). Observatoire des inégalités. 10 Eylül 2019. 16 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020. Fransa, kabul edilen bir tanıma göre beş veya dokuz milyon yoksul insana sahiptir. Beş yıl boyunca yoksulluk yüksek düzeyde seyretti. 2002-2012 döneminde on yıllık yoksulluk genişlemesi sona ermiştir. (La France compte cinq ou neuf millions de pauvres selon la définition adoptée. Depuis cinq ans, la pauvreté stagne à un niveau élevé. Les dix années d’extension de la pauvreté de la période 2002-2012 sont loin d’avoir été effacées.) 
  5. ^ "The World Factbook". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  6. ^ "What France's unemployment news means for François Hollande's job". 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  7. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "lefigaro.fr" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ "Doing Business in France 2013". World Bank. 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  9. ^ "Leading export countries worldwide 2015 - Statistic". 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  10. ^ "Export Partners of France". CIA World Factbook. 2017. 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2017. 
  11. ^ "Import Partners of France". CIA World Factbook. 2016. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2017. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  13. ^ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  14. ^ "Gross domestic product 2008" (PDF). World Bank. 2 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  15. ^ Alain Kabundi; Francisco Nadal De Simone. "France in the Global Economy: A Structural Approximate Dynamic Factor Model Analysis" (PDF). Uluslararası Para Fonu. 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  16. ^ "GDP ranking | Data" [GSYİH sıralaması | Veriler]. www.imf.org (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2017. 
  17. ^ "France's sectors of excellence > Chemical industry" [Fransa'nın mükemmellik sektörleri > Kimya endüstrisi] (PDF) (İngilizce). 1 Ekim 2009. 20 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2010. 
  18. ^ "Tourism industry sub-sectors: COUNTRY REPORT – FRANCE" [Turizm endüstrisi alt sektörleri: ÜLKE RAPORU - FRANSA] (PDF) (İngilizce). ec.europa.eu. 1 Mart 2014. 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Şubat 2015. 
  19. ^ "UNWTO Tourism Highlights 2014 Edition" [UNWTO Turizmde Öne Çıkanlar 2014] (PDF) (İngilizce). 1 Ocak 2014. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  20. ^ "The Most Elegant Cities in the World" [Dünyanın En Zarif Şehirleri] (İngilizce). Zalando SE, m.zalando.co.uk. 2017. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  21. ^ "Germany, France pull out of recession" [Almanya ve Fransa resesyondan çıktı]. CNN, money.cnn.com. 13 Ağustos 2009. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2019. 
  22. ^ "5. Report for Selected Countries and Subjects" [5. Seçilmiş Ülkeler ve Konular İçin Rapor] (İngilizce). Uluslararası Para Fonu, imf.org. 1 Şubat 2015. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2019. 
  23. ^ "Global 2000 Leading Companies". Forbes. 1 Mayıs 2015. 2 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2019. 
  24. ^ "French government bond interest rates" [Fransız devlet tahvili faiz oranları] (Grafik) (İngilizce). Bloomberg L.P., bloomberg.com. 2012. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  25. ^ "German government bond interest rates" [Alman devlet tahvili faiz oranları] (Grafik) (İngilizce). Bloomberg L.P., bloomberg.com. 2012. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  26. ^ a b c "French debt jumps, minister promises to meet deficit target" [Fransızlar borcu atladı, bakan açık hedefine ulaşma sözü verdi] (İngilizce). FRANCE 24. 28 Eylül 2012. Erişim tarihi: 27 Kasım 2012. 
  27. ^ John, Mark (26 Ekim 2012). "Analysis: Low French borrowing costs risk negative reappraisal" [Analiz: Düşük Fransız borçlanma maliyetleri negatif yeniden değerleme riski]. reuters.com (İngilizce). Reuters. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2012. 
  28. ^ "France loses AAA rating as euro governments downgraded" [Euro hükümetleri düşürüldüğünde Fransa AAA notunu kaybeder]. BBC News. 13 Ocak 2012. 22 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. 
  29. ^ Deen, Mark (12 Temmuz 2013). "France Loses Top Credit Rating as Fitch Cites Lack of Growth" [Büyüme Eksikliği Konusunda Fransa, En Yüksek Fitch Derecelendirme Notunu Kaybetti]. Bloomberg. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. 
  30. ^ Deenpattern dots, Mark (12 Aralık 2014). "France's Credit Rating Cut by Fitch to 'AA'; Outlook Stable" [Fransa'nın kredi notu Fitch tarafından 'AA' olarak kaydedildi; Görünüm: Dengeli]. Bloomberg L.P., bloomberg.com. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2015. 
  31. ^ "Report for Selected Countries and Subjects" [Seçili Ülkeler ve Konular İçin Rapor] (İngilizce). 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2018. 
  32. ^ "France in the United States: Economy" [Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Fransa: Ekonomi] (İngilizce). Fransa Büyükelçiliği, Washington, D.C. 21 Mart 2008. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2010. 
  33. ^ "CO2 emissions per capita in 2006" [2006 yılında kişi başına CO2 emisyonları]. Environmental Indicators: Greenhouse Gas Emissions [Çevresel Göstergeler: Sera Gazı Emisyonları] (İngilizce). Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü, unstats.un.org. Ağustos 2009. 28 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  34. ^ "L'Agriculture en chiffres" [Rakamlarla Tarım] (Fransızca). France Télévisions, francetvinfo.fr. 16 Şubat 2009. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. Fransa, ABD'nin arkasında, ancak Kanada ve Brezilya'nın önünde dünyanın ikinci büyük tarım ve gıda ürünleri ihracatçısıdır. 
  35. ^ "Musées et Monuments historiques" [Müzeler ve Tarihi Anıtlar]. 24 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 July 2019. 
  36. ^ "Attendance at the Disneyland Park Paris theme park from 2009 to 2018 (in millions)" [2009'dan 2018'e kadar Disneyland Park Paris tema parkına katılım (milyon kişi olarak)] (İngilizce). Statista Research Department, statista.com. 19 Haziran 2019. 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2019. 
  37. ^ "SIPRI Arms Transfers Database data 2000–10" [SIPRI Silah Transferleri Veritabanı 2000–10 verileri.] (İngilizce). Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü. 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2019. 
  38. ^ "Arms trade: One chart that shows the biggest weapons exporters of the last five years" [Silah ticareti: Son beş yılın en büyük silah ihracatçılarını gösteren bir tablo] (İngilizce). The Independent. 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2019. 
  39. ^ Ryan Maass (20 Ocak 2016). "France doubles arms sales in 2015" [Fransa, 2015 yılında silah satışlarını iki katına çıkardı] (İngilizce). United Press International, Inc., upi.com. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. Dassault Aviation, Mısır'a 24 Rafale savaş uçağı ve Katar'a 24 savaş uçağı sattı. Şirket, savaş uçaklarını ülkelerin jetleri almaya karar vermesinden yalnızca beş ay sonra Mısır'a göndermeye başladı. (Dassault Aviation sold 24 Rafale fighters to Egypt, and another 24 to Qatar. The company began delivering the fighters to Egypt just five months after the country decided to acquire the jets.) 
  40. ^ Arms sales becoming France’s new El Dorado, but at what cost? 4 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., France24
  41. ^ Torie Rose DeGhett (10 Eylül 2015). "If the US Won't Sell You Weapons, France Might Still Hook You Up" [ABD Size Silah Satmazsa, Fransa Hala Sizi Bağlayabilir]. Vice News, news.vice.com. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. Ekonomik bir nimet olmaktan öte, Orta Doğu ülkeleriyle (ve başka yerlerde, Polonya ve Malezya ile) yapılan bu büyük antlaşmalar, milliyetçilik, fırsatçılık ve ahlâki tavırlarla dolu, karmaşık uluslararası politikalar yaratmaktadır. (More than simply an economic boon, these major deals with Middle Eastern countries (and, elsewhere, with Poland and Malaysia) make for complex international politics — full of nationalism, opportunism, and moral compromise.) 
  42. ^ "Les grands secteurs économiques" [Başlıca ekonomik işkolları] (Fransızca). Fransız Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2007. 
  43. ^ "International Comparisons of GDP per Capita, and per Hour, 1960–2011" [1960–2011 arası Kişi Başına ve Saat Başına GSYİH Uluslararası Karşılaştırmaları] (PDF) (İngilizce). Bureau of Labor Statistics, bls.gov. 7 Kasım 2012. 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Nisan 2014. 
  44. ^ Paul Krugman (28 Ocak 2011). "GDP Per Capita, Here and There" [Burada ve Orada Kişi Başına GSYİH]. The New York Times (İngilizce). 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2014. 
  45. ^ "More than 1 million protest French jobs law". CNN. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011. 
  46. ^ "Q&A: French labour law row". BBC News. 11 Nisan 2006. 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011. 
  47. ^ "Le Revenu de Solidarité active" [Etkin Dayanışma Geliri]. Rsa.gouv.fr. 17 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010. 
  48. ^ "OECD Employment Outlook 2012 – Statistical Annex" [OECD 2012 İstihdam Görünümü– İstatistiksel Eklenti] (PDF). Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü. 2012. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2013. 
  49. ^ Aghion, Philippe; Cette, Gilbert; Cohen, Élie; Pisani-Ferry, Jean (2007). Les leviers de la croissance française [Fransız büyümesinin kolları] (PDF) (Fransızca). Paris: Conseil d'analyse économique. s. 55. ISBN 978-2-11-006946-7. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Eylül 2008. 
  50. ^ "Young, Educated and Jobless in France". 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2019. 
  51. ^ Steven Erlanger; Maïa de la Baume; Stefania Rousselle (6 Aralık 2012). "Young, Educated and Jobless in France" [Fransa'da Genç, Eğitimli ve İşsiz]. The New York Times. 17 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2014. 
  52. ^ "Harmonised unemployment rate by gender – total – % (SA)" [Cinsiyete göre uyumlaştırılmış işsizlik oranı - toplam - % (SA)]. Eurostat, epp.eurostat.ec.europa.eu. 11 Mart 2011. 1 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011. 
  53. ^ "July 2013 Euro area unemployment rate" [Temmuz 2013 Euro bölgesi işsizlik oranı] (PDF) (İngilizce). Eurostat, europa.eu. 30 Ağustos 2013. 8 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  54. ^ Lucy Mangan (9 Nisan 2014). "When the French clock off at 6 pm, they really mean it" [Fransızlar saati 18:00'da kapattıklarında, gerçekten demek istiyorlar.]. The Guardian. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2014. 
  55. ^ "Foreign labour in 2014" [2014 yılında yabancı işçi]. Lüksemburg Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü. 24 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015. 
  56. ^ "Leading exporters and importers in world merchandise trade, 2007" [2007 Dünya mal ticaretinde lider ihracatçı ve ithalatçılar]. World Trade Organization. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2009. 
  57. ^ a b c [1] 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Observatory of Economic Complexity (OEC)
  58. ^ "Chiffres clés pour le département : CREUSE" [Bölüm için önemli rakamlar : CREUSE] (Fransızca). SalaireMoyen, salairemoyen.com. 4 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2018. 
  59. ^ Credit Suisse 2010's Global Wealth Report [Credit Suisse 2010'un Küresel Zenginlik Raporu], s. 32.
  60. ^ "Europe as a whole accounts for 35% of the individuals in the global top 1% (of wealthiest households), but France itself contributes a quarter of the European contingent." 2010's Global Wealth Report
  61. ^ Rankings: 1st: United States with $54.6 trillion for 318 million inhabitants; 2nd: Japan with $21 trillion for 127 million inhabitants; 3rd: China with $16.5 trillion for 1.331 billion inhabitants; 4th: France with $14.0 trillion for 63 million inhabitants. ("Bir bütün olarak Avrupa, dünyadaki en üstteki %1'in (en zengin hanelerin) %35'ini oluşturuyor, ancak Fransa, Avrupa birliğinin dörtte birine katkıda bulunuyor." 2010 Küresel Zenginlik Raporu.)
  62. ^ "Credit Suisse 2010's Global Wealth Report" (PDF). 27 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2011. Dünya yetişkinlerinin yalnızca %1,1'ine sahip olmasına rağmen Fransa, toplam hanehalkı varlıklarında uluslar arasında dördüncü sırada yer alıyor - Çin'in hemen arkasında ve Almanya'nın hemen önünde. ("Although it has just 1.1% of the world’s adults, France ranks fourth among nations in aggregate household wealth – behind China and just ahead of Germany". 2010's Global Wealth Report.) 
  63. ^ 2010's Global Wealth Report, p. 32: "Very few households in France are recorded as having less than US$1000 per adult".
  64. ^ 2010's Global Wealth Report, p. 32: "The proportion with assets over $10,000 is double the world average, and the proportion with more than $100,000 is four times the global figure".
  65. ^ Credit Suisse 2010's Global Wealth Report [Credit Suisse 2010'un Küresel Zenginlik Raporu]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]