İçeriğe atla

Irak İslam Devleti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Irak İslam Devleti
دولة العراق الإسلامية
Kuruluş15 Ekim 2006-8 Nisan 2013
BağlılıkEl-Kaide
Lider(ler)Ebu Ömer el-Bağdadi (ölü) (2006-2010)
Ebu Bekir el-Bağdadi (2010-2013)
Etkin bölgelerIrak
İdeoloji
Rakip(ler)Çok Uluslu Güç - Irak
Irak
Kürt ve Şii milisler
Irak'ın Oğulları
Çatışma(lar)Irak Direnişi
Irak İsyanı

Irak İslam Devleti (Arapçaدولة العراق الإسلامية - Devlet el-Irak el-İslamiye), el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

Ebu Eyyub el-Mısri'nin liderliğinde ve el-Kaide'ye bağlı olan Mücahit Şura Meclisi, 15 Ekim 2006 olan'da yayınlanan videoyla birlikte Bağdat, Anbar, Diyala, Kerkük, Selahaddin ve Ninova illerinin tamamı ile Babil ilinin bir kısmını içinde barındıran bölgede Irak İslam Devleti'ni kurduğunu açıkladı.[2] Kuruluşun ardından el-Mısri, liderliği Ebu Ömer el-Bağdadi'ye devretti.[3] Bazı kaynaklar, el-Bağdadi'nin liderliğinin göstermelik olduğunu ve el-Mısri'nin örgüt liderliğini fiilî olarak sürdürdüğünü söylemektedir.[3]

23 Kasım 2006'da, Bağdat'ın Şii nüfusunun yoğun olduğu Medine es-Sadr semtinde düzenledikleri bir dizi bombalı araç ve havan saldırılarında en az 215 kişi öldü, 250'den fazla kişi yaralandı.[4][5] 17 Mart 2008'de Kerbela'da, Şiiler için kutsal kabul edilen İmam Hüseyin Türbesi yakınlarında gerçekleştirilen ve en az 48 kişinin ölümüne yol açan intihar saldırısı ile 17 Haziran 2008'de Şii nüfusun yoğun yaşadığı Bağdat'ın el-Hürriye semtindeki bir otobüs durağında gerçekleştirilen ve en az 51 kişinin hayatını kaybettiği bombalı araç saldırısının sorumlulukları örgüt tarafından üstlenilmese de bazı yetkililerin açıklamalarına göre saldırıların arkasında Irak'taki el-Kaide yapılanması bulunmaktaydı.[6][7][8] Ebu Ömer el-Bağdadi ile el-Mısri'nin 18 Nisan 2010'da öldürülmesi sonrasında örgütün liderliği Ebu Bekir el-Bağdadi'ye geçti.[9][10][11] El-Bağdadi, 8 Nisan 2013'te yaptığı açıklamada, el-Kaide'ye bağlı olarak Suriye'de faaliyet gösteren el-Nusra Cephesi ile birleştiklerini ve böylece Irak ve Şam İslam Devleti'ni kurduklarını ifade etti.[12][13] Ebu Bekir el-Bağdadi'nin bu açıklaması sonrası el-Nusra Cephesi Lideri Ebu Muhammed el-Cevlani, örgütün el-Kaide'ye bağlı olduğunu ve liderinin Eymen ez-Zevahiri olduğunu belirterek el-Bağdadi'nin bu açıklamasını reddetti. Bunun sonrasında Irak İslam Devleti ile el-Nusra Cephesi arasında çatışmalar çıktı.[14]

  1. ^ "Islamic State: The Changing Face of Modern Jihadism" (PDF). Quilliam Foundation. November 2014. 13 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015. 
  2. ^ Roggio, Bill (16 Ekim 2006). "The Rump Islamic Emirate of Iraq" (İngilizce). The Long War Journal. 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  3. ^ a b "The Islamic State" (İngilizce). Stanford Üniversitesi Uluslararası Güvenlik ve İşbirliği Merkezi. 29 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2020. 
  4. ^ "Iraqi militias take revenge for slaughter of 215". MSNBC (İngilizce). Bağdat: Associated Press. 25 Kasım 2006. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  5. ^ DeYoung, Karen; Pincus, Walter (18 Mart 2007). "Al-Qaeda in Iraq May Not Be Threat Here". The Washington Post (İngilizce). 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  6. ^ "Dozens killed near Iraqi shrine" (İngilizce). BBC News. 17 Mart 2008. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  7. ^ "Baghdad bus stop bomb 'kills 51'" (İngilizce). BBC News. 17 Haziran 2008. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  8. ^ "Car bomb at a Baghdad bus stop kills 51" (İngilizce). Metro.co.uk. 17 Haziran 2008. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  9. ^ "2 Most Wanted Al Qaeda Leaders in Iraq Killed by U.S., Iraqi Forces" (İngilizce). Fox News. 19 Nisan 2010. 15 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  10. ^ "Al-Qaida confirms deaths of top leaders" (İngilizce). Bağdat: UPI. 26 Nisan 2010. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  11. ^ Shadid, Anthony (16 Mayıs 2010). "Iraqi Insurgent Group Names New Leaders" (İngilizce). Bağdat: The New York Times. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  12. ^ "Al-Qaeda in Iraq confirms Syria's Nusra Front is part of its network" (İngilizce). El-Arabiye. 9 Nisan 2013. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  13. ^ Abouzeid, Rania (23 Haziran 2014). "The Jihad Next Door" (İngilizce). Politico. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  14. ^ Abouzeid, Rania (23 Haziran 2014). "The Jihad Next Door". Politico (İngilizce). 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Celso, Anthony (Mayıs 2015). "Zarqawi's legacy: Al Qaeda's ISIS "renegade"". Mediterranean Quarterly (İngilizce). 26 (2): 21-41. doi:10.1215/10474552-2914495.