İçeriğe atla

Lillian Rosanoff Lieber

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lillian Rosanoff Lieber
Doğum26 Temmuz 1886(1886-07-26)
Mykolaiv, Ukrayna
Ölüm11 Temmuz 1986 (99 yaşında)
Queens, New York City, ABD
MilliyetAmerikalı
VatandaşlıkABD
EğitimBarnard College (1908)
Columbia Üniversitesi (1911)
Clark Üniversitesi (1914)
Evlilik
Hugh Gray Lieber (e. 1926)
Kariyeri
DalıMatematik

Lillian Rosanoff Lieber (26 Temmuz 1886, Nicolaiev, Rus İmparatorluğu - 11 Temmuz 1986, Queens, New York), Rus-Amerikan matematikçi ve tanınmış bir yazardı.[1] İllüstratör eşi Hugh Gray Lieber ile sık sık birlikte çalışarak eserler üretti.

Hayatı ve kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken dönem yaşamı ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lieber, Abraham H. ve Clara (Bercinskaya) Rosanoff'un dört çocuğundan biriydi.[2] Kardeşleri Denverlı yayıncı Joseph Rosenberg, psikiyatrist Aaron Rosanoff ve kimyager Martin André Rosanoff idi. Aaron ve Martin isimlerini daha Rus, daha az Yahudi gibi görünecek şekilde değiştirdiler.[3] Lieber, 1891 yılında ailesiyle birlikte ABD'ye taşınmıştır. Lisans derecesini 1908'de Barnard College'dan, yüksek lisans derecesini 1911'de Columbia Üniversitesi'nden ve doktora derecesini (kimya alanında) 1914'te Martin'in yönetiminde Clark Üniversitesi'nden aldı; Clark'ta Solomon Lefschetz sınıf arkadaşıydı.[4] Hugh Gray Lieber ile 27 Ekim 1926 tarihinde evlendi.[2]

Kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

1908'den 1910'a kadar Hunter College'da ve New York City lise sisteminde (1910-1912, 1914-1915) öğretmenlik yaptıktan sonra 1915-1917 yılları arasında Bryn Mawr College'da Araştırma Görevlisi oldu; daha sonra 1917-1918 yılları arasında Wells College'da Fizik Eğitmeni olarak (aynı zamanda fizik bölümü başkanı olarak) ve Connecticut College for Women'da (1918-1920) ders vermeye devam etti.[2] 1934 yılında Brooklyn, New York'taki Long Island Üniversitesi (LIU) (LIU Brooklyn) matematik bölümüne katıldı, 1945 yılında bölüm başkanı oldu (Hugh, LIU'da Sanat Profesörü ve Başkanı olduğunda görevi devraldı [4]) ve 1947 yılında profesör oldu, 1954 yılında emekli oldu; 1934'te LIU'nun Galois Matematik Enstitüsü'nün (daha sonra Galois Matematik ve Sanat Enstitüsü) (adını Évariste Galois'den almıştır) direktörlüğüne atanmıştır.[1][5] Kariyeri boyunca, kendine özgü serbest şiir tarzında yazdığı ve kocasının tuhaf çizgileriyle resimlediği yaklaşık 17 kitap yayınladı. Son derece erişilebilir yazıları Albert Einstein, Cassius Jackson Keyser, Eric Temple Bell ve S. I. Hayakawa tarafından övgüyle karşılanmıştır. The Education of T. C. MITS adlı kitabıyla ilgili olarak Dorothy Canfield Fisher şunları söylemiştir:

“ "Bu, şimdiye kadar satın aldığınız diğer kitaplardan oldukça farklı... matematik ve mizah dolu... aynı zamanda derin, iyileştirici bir yaşam felsefesiyle dolu, güven verici, güçlendirici [ve] insancıl..."[6] „

Martin'in A Practical Simplification of the Method of Least Squares, Alonzo Church'ün birkaç konuşması ve Garrett Birkhoff'un Lattice Theory de dahil olmak üzere Galois derslerinin birkaç cildini düzenledi.[4]

Lieber, 1954 yılında Long Island Üniversitesi'nden emekli olmasına rağmen 1960'lara kadar yazmaya ve yayınlamaya devam etti.

Kişisel belirsizlik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Long Island Üniversitesi'nde bile Lillian Lieber'in yaşamı ve kariyeriyle ilgili çok az ayrıntı günümüze ulaşmıştır. Queens, New York'ta 100. yaş gününe birkaç hafta kala öldü. İyi eğitimli bir Yahudi aileden geliyordu. Ayrıntılar, 1930'larda kuzeni Miriam Shomer Zunser tarafından yazılan ve baskısı tükenmiş olan Yesterday adlı kitapta bulunabilir.[1]

Alışılmadık tipografi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitaplarını Long Island Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü Başkanı olan kocası Hugh Gray Lieber'in illüstrasyonlarıyla (ya da “psyquaports”[7]) renklendirmenin yanı sıra, Lillian sık sık The Education of T. C. MITS kitabının Önsöz'ünden alınan bu örnekte kendiliğinden açıklanan alışılmadık bir tipografi şeması seçmiştir: 

This is not intended to be
free verse.
Writing each phrase on a separate line
facilitates rapid reading,
and everyone
is in a hurry
nowadays.

Bunun serbest nazım
olması amaçlanmamıştır.
Her cümleyi ayrı bir satıra yazmak
hızlı okumayı kolaylaştırır
ve bugünlerde herkesin
acelesi var.

T.C. MITS, George Gamow'un Bay Tompkins'i gibi, yüksek matematik ve fizik kavramlarını halka tanıtmak için bir araç olarak hizmet eden bir karakter olan “Sokaktaki Ünlü Adam” ın kısaltmasıydı. MITS karakteri Lieber'in eğitime popülist yaklaşımının merkezinde yer alıyordu ve Lieber sık sık açıklamalarını demokratik sistemin erdemlerini öven pasajlarla süslüyordu.

“Lillian Lieber Standardı”

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lillian Lieber, Einstein'ın İzafiyet Teorisi ("The Einstein Theory of Relativity") adlı kitabında, “sokaktaki ünlü adam [ya da kadın]a" yönelik kitaplarda matematiğin yer almasına ilişkin görüşlerini şöyle ifade etmiştir:

“ "...sıradan okuyucuya YARDIMCI OLACAK ve ENGEL OLMAYACAK kadar matematik... Görelilik üzerine, hiç matematik içermeyen pek çok 'popüler' tartışma yazılmıştır. Ancak bunların en iyilerinin bile bir acemiye her şeyin ne hakkında olduğu konusunda yeterli bir fikir verebileceğinden şüpheliyiz.... Öte yandan, yalnızca uzmanların erişebileceği pek çok [görelilik kitabı] vardır." „

Ann Arbor, Michigan'daki Cavendish Press, Lillian'ın temel kuralını biraz daha detaylandırarak benimsemiştir.[8]

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Eserleri geniş çapta etkili olmasına rağmen (İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerikan askerlerine dağıtılan The Education of T.C. MITS'in özel bir ciltsiz baskısı da dahil olmak üzere), onlarca yıl boyunca baskıdan uzak kaldılar. 2007 yılından itibaren yayıncı Paul Dry Books, The Education of T.C. MITS, Infinity ve The Einstein Theory of Relativity kitaplarını yeniden basmıştır.[3]

  • 1931: Non-Euclidean Geometry, Academy Press.[9]
  • 1932: Galois and the Theory of Groups, Science Press Printing Company, Lancaster, PA.
  • 1936: The Einstein Theory of Relativity, Science Press Printing Company, Lancaster, PA.
  • 1940: Non-Euclidean Geometry; or, Three Moons in Mathesis, Science Press Printing Company, Lancaster, PA.[2]
  • 1942: The Education of T. C. MITS, Galois Institute of Mathematics and Art, Brooklyn, NY..
  • 1944: The Education of T. C. MITS, W. W. Norton & Company, NY, (Revised and Enlarged edition)
  • 1945: The Einstein theory of Relativity, Farrar & Rinehart, NY & Toronto. (Part I of this edition is the same material published in 1936. Part II was new in this edition.)
  • 1946: Modern Mathematics for T. C. Mits, The Celebrated Man in the Street, G. Allen & Unwin Ltd, London, 1st London Edition.
  • 1946: Take a Number: Mathematics for the Two Billion, The Jacques Cattell Press, Lancaster, PA.
  • 1947: Mits, Wits and Logic, (1st Edition) W. W. Norton & Company, NY.[7]
  • 1949: The Einstein Theory of Relativity, D. Dobson, London.
  • 1953, 2008: Infinity: Beyond the Beyond the Beyond, Edited & Foreword by Barry Mazur, Paul Dry Books, Rinehart, NY.[10][11]
  • 1954: Mits, Wits, and Logic, (Revised Edition) Galois Institute of Mathematics and Art, Brooklyn, NY.
  • 1956: Human Values of Modern Mathematics a Book of Essays, Galois Institute of Mathematics and Art, Brooklyn, NY.[12]
  • 1959: Lattice Theory: The Atomic Age in Mathematics, Galois Institute of Mathematics and Art, Brooklyn, NY.
  • 1960: Mits, Wits, and Logic, (3d Edition) W. W. Norton & Company, NY.
  • 1961: Human Values and Science, Art and Mathematics, (1st Edition) W. W. Norton & Company, NY.
  • 1961: Galois and the Theory of Groups: A Bright Star in Mathesis, Galois Institute of Mathematics and Art, Brooklyn, NY.[13]
  • 1963: Mathematics: First S-t-e-p-s, F. Watts, NY.
  • 2007: The Education of T. C. MITS: What Modern Mathematics Means to You, Foreword by Barry Mazur, Paul Dry Books, Philadelphia, PA.[14]
  • 2008: The Einstein theory of Relativity: A Trip To the Fourth Dimension, Paul Dry Books, Philadelphia, PA.[15]
  • 2017: Take a Number: Mathematics for the Two Billion, Dover Publications, Mineola, NY.[4]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c "Robert Jantzen's webpage on Lieber". 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024. 
  2. ^ a b c d Alper, Joseph S. "Lillian R. Lieber". Jewish Women's Archive. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019. 
  3. ^ a b "Paul Dry, Publisher of her reissued books". 21 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b c d Ackerberg-Hastings, Amy. "Take a Number: Mathematics for the Two Billion". Mathematical Association of America. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 
  5. ^ Roberts, David Lindsay (2019). Republic of Numbers: Unexpected Stories of Mathematical Americans through History. Baltimore: JHU Press. s. 148. ISBN 9781421433080. 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 
  6. ^ Bookjacket of the 1944 W. W. Norton Edition of The Education of T. C. MITS
  7. ^ a b Church, Alonzo (1948). "Review: Lillian R. Lieber, Hugh Gray Lieber, Mits, Wits and Logic". Journal of Symbolic Logic. 13 (1). s. 55. doi:10.2307/2268160. JSTOR 2268160. 
  8. ^ "Cavendish Press Web Site, elaboration of the Lillian Lieber Standard". 12 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ Non-Euclidean geometry : or, Three moons in mathesis. [New York. Erişim tarihi: 1 Mart 2019 – HathiTrust vasıtasıyla. 
  10. ^ "Works by Lillian R. Lieber – PhilPapers". PhilPapers. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019. 
  11. ^ "The Education of T. C. MITS". Paul Dry Books. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019. 
  12. ^ "Lillian Rosanoff Lieber, Human Values of Modern Mathematics a Book of Essays – PhilPapers". PhilPapers. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019. 
  13. ^ "Galois and the Theory of Groups: A Bright Star in Mathesis – Mathematical Association of America". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2019. 
  14. ^ "The Education of T. C. MITS". Paul Dry Books. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019. 
  15. ^ "The Education of T. C. MITS". Paul Dry Books. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lillian_Rosanoff_Lieber&oldid=32918137" sayfasından alınmıştır