Motor birim
Motor birim, aksonlar tarafından donatılan motor nöron ve çizgili kas liflerinden oluşur. Motor birim grupları, tek bir kasın kasılmasını gerçekleştirmek için birlikte çalışır. Bir kastaki tüm motor birimler motor havuzunda bulunur.
Bir motor birimdeki tüm kas lifleri aynı fiber türüne aittir. Bir motor birim etkinleştirilirse, o birime ait tüm lifler kasılır.Omurgalılarda, kas kasılma kuvvetinin kontrolü, belirli bir hareket için kaç tane motor birim etkinleştirilecekse o kadarı için güç kullanılır.
Her bir birimdeki kas lifi sayısı, belirli bir kas için değişebilir. Yani farklı kaslar için lif sayısı da farklıdır. Büyük vücut hareketleri için çok sayıda motor birim kullanılırken, küçük vücut hareketleri için az sayıda motor birim kullanılır. Örneğin, but kaslarını kasan her bir birimde bin lif bulunurken göz hareketini kontrol eden ekstraoküler kaslarda on tane vardır. Ayrıca daha fazla motor birime sahip kaslar, kontrolü daha iyi sağlayabilir.
Omurgasızlar, kendi motor birimlerini ayrı ayrı organize eder. Her bir kasta birkaç motor birim vardır (normalde 10'dan daha az) ve her bir kas lifi, birçok sinir hücresi tarafından donatılır. Bunlara uyarıcı ve engelleyici sinir hücreleri de dahildir. Böylece bir insan kası, kaç tane motor birim etkinleştirileceğini ayarlayarak kuvveti kontrol eder. Omurgasızlarda kontrol, ikazlama ve engelleme sinyallari arasındaki denge ile sağlanır.
İyileştirme (omurgalılar)
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkezi sinir sistemi (MSS), en küçük motor birimden başlayarak motor nöronların iyileşmesini sağlamakla sorumludur. Henneman boyut prensibi, iyileştirilen motor birimlerin en küçükten en büyüğe doğru yük boyutlandırılmasını ifade eder. MSS'de, bir kas tarafından motor birim iyileştirmesi vasıtasıyla oluşturulan kuvveti kontrol etmek için iki farklı yol vardır: Mekansal iyileştirme ve oran kodlama.
Elektromiyografi (Elektromiyografi) kullanarak kas aktivasyonunun nöral stratejileri ölçülebilir.
Motor birim uyartılarını test etmek için, derinin dış yüzeyine elektrot yerleştirilir. Motor birim uyarıdıktan sonra, uyartısı elektrot tarafından kaydedilir ve bir aksiyon potansiyel olarak görüntülenir. Bu, motor birim aksiyon potansiyel (MUAP) olarak bilinir. Çoklu MUAP'lar kısa bir süreliğine kaydedilirse, bir motor birim aksiyon potansiyel treni oluşur. Bu uyartılar arasındaki süre, iç uyartılı aralık (IPI) olarak bilinir.
Motor birim türleri (omurgalılar)
[değiştir | kaynağı değiştir]Motor birimler birkaç özelliğe sahiptir ve genellikle bu özellikler arasındaki benzerliklere göre gruplanırlar. Üç veya dört grup şu şekilde sınıflandırılır:
- Fizyolojik
- İzometrik kasılmalardaki hız
- Kuvvet artış oranı
- Azami bir seyirme kasılması için geçen süre
- İzometrik kasılmalardaki hız
- Biyokimyasal
- Histokimyasal (biyokimyasal lif türünün en eski biçimi)
- Glikolitik enzim aktivitesi (örn., gliseraldehit 3-fosfat dehidrogenaz (GPD))
- Yükseltgen enzim aktivitesi (örn., süksinat dehidrogenaz (SDH))
- Asit ve alkaliye karşı miyozin duyarlılığı
- Histokimyasal (biyokimyasal lif türünün en eski biçimi)
Bunlar lifleri genellikle şu şekilde belirler: I (Yavaş seyirme yükseltgenmesi (oksidasyonu), SO) — Alçak glikolitik ve yüksek oksidasyon vardır. Alçak miyozin, alkaliye duyarlıdır.
IIa (Hızlı oksidasyon/glikolitik, FOG) — Yüksek glikolitik oksidasyon ve miyozin vardır. Asite duyarlıdır.
IIb (Hızlı glikolitik, FG) — Yüksek glikolitik ve miyozin, alçak oksidasyon vardır. Asite duyarlıdır.
IIi — Lifler IIa ile IIb arasındadır.
Histokimyasal ve fizyolojiksel türler şu şekildedir. S ile Tür I, FR ile Tür IIa, FF ile Tür IIb, FI ile IIi.
- İmmünohistokimyasal (lif türünün en son biçimi)
- Miyozin Ağır Zincir (MCH)
- Miyozin Hafif Zincir — alkali (MLC1)
- Miyozin Hafif Zincir — düzenleyici (MLC2)
Motor birim mekanizması ve yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Küçük bir çöpü atmak gibi az kuvvet gerektiren bir iş için beyin, birkaç grup kas lifini oluşturan motor birimleri bir araya getirir. Bu kas lifleri Tür I (yavaş seyirme) olarak sınıflandırılır. Bunun anlamı ilgili tüm kasların kasılacağıdır. Kaslar yüksek Kuvvet/Güç/Hız performansı oluşturmaz.
Alt sınır ve üst sınır motor birimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Küçük motor birimler alt sınır motor birimler olarak bilinir. Bunlar Tür I liflerini oluşturur ve çok az kasılma olur. Örneğin klavye kullanmak. Büyük motor birimler üst sınır motor birimler olarak bilinir. Bunlar Tür II kas liflerini oluşturur. Alt sınır ile üst sınır arasındaki büyük fark, yüksek sınırlı motor birim daha fazla kas lifini kontrol eder ve daha büyüktürler.