İçeriğe atla

Nikolay Rıjkov

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Nikolay Rıjkov
Николай Рыжков
Federasyon Konseyi üyesi
Görev süresi
17 Eylül 2003 - 25 Eylül 2023
Devlet Duması milletvekili
Görev süresi
17 Aralık 1995 - 17 Eylül 2003
Sovyetler Birliği Bakanlar Konseyi Başkanı
Görev süresi
27 Eylül 1985 - 14 Ocak 1991
Yerine geldiği Nikolay Tihonov
Yerine gelen Valentin Pavlov
Kişisel bilgiler
Doğum 28 Eylül 1929(1929-09-28)
Donetsk, Ukrayna SSC, SSCB
Ölüm 28 Şubat 2024 (94 yaşında)
Moskova, Rusya
Evlilik(ler) Ludmila Rıjkova
Çocuk(lar) Marina Gutina

Nikolay İvanoviç Rıjkov (RusçaНиколай Иванович Рыжков; 28 Eylül 1929 Donetsk - 28 Şubat 2024 Moskova), Rus devlet adamı. 1985-1991 yılları arasında Sovyetler Birliği Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.[1] Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi (1956-1991), Yüksek Sovyet meclisi Sverdlovsk bölgesi milletvekili (1974-1989).[2] Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra 1995-2003 yılları arasında Duma milletvekilliği ve 2003 yılından itibaren de Federasyon Konseyi üyeliği yaptı.[3]

Bir madenci olan İvan Feodoroviç Rijkov'un oğlu olarak Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Donetsk bölgesinde bir köyde doğdu.

Kramatorsk Mühendislik Koleji (1946-1950) ve Kirov Ural Devlet Teknik Üniversitesi(1953-1959)'nden mezun oldu. 1950 ila 1975 yılları arasında Sverdlovsk'ta kurulu Sovyetler Birliği'nin en büyük metalürji, madencilik ve yapı malzemeleri şirketi Uralmash'ta mühendis olarak çalıştı. 1965-1970 yılları arasında aynı firmada baş mühendis, 1970-71 yılları arasında ise direktör olarak görev yaptı.

1979 yılında üç yıl süreyle görev yapacağı SSCB Devlet Planlama Komitesi Başkan Yardımcılığı görevine getirildi.

SBKP üyeliği ve yükseliş

[değiştir | kaynağı değiştir]

1956 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi olan Rijkov, 1981 yılında SBKP Merkez Komitesi üyeliğine getirildi. 10 yıl süreyle bu görevde kaldı. 22 Kasım 1982'de SBKP Merkez Komite Sekreterliği ve Komitenin Ekonomi işlerinden sorumlu daire başkanlığına getirildi.

27 Eylül 1985'te Sovyetler Birliği Bakanlar Kurulu Başkanlığına getirilerek SSCB'nin zorlu döneminde hükûmet başkanı olarak görev yaptı. Perestroykaya gidecek ekonomik reformları başlatanlar arasında yer aldı. Ancak hatalı uygulamalar 1988'den itibaren halkın gelir seviyesinde düşüşe ve gelir farklılıklarının belirginleşmesine sebep oldu. Gorbaçov'a piyasa sosyalizmi olarak adlandırdığı bir ekonomik sistem önerisinde bulundu ve iç piyasada rekabetin teşvik edilmesini savundu.

1991'de hükûmet başkanlığından istifa etti ve ülkede yönetim sisteminin değişmesiyle Rusya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti başkanlık seçimlerine katıldı. Ancak seçimde ikinci olabildi. Başkan seçilen Yeltsin tarafından SSCB'nin dağıtılması girişimlerine karşı gelerek 12 Aralık 1991'de olağanüstü toplanan Yüksek Sovyet kongresinde kabul edilen bildiriyi imzaladı. Bildiriye göre 17 Mart 1991 Referandumu dayanak gösterilerek Sovyetler Birliği'nin dağıtılması yönünde Minsk'te imzalanan anlaşma geçersiz kabul ediliyordu. Ancak 25 Aralık'ta Gorbaçov'un istifa etmesiyle durum Yeltsin'in lehine işledi.

Rusya Federasyonu'nda siyasi çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aralık 1995'te Rus meclisi Duma'ya Rusya Halk Yurtseverler Birliği'nden milletvekili olarak seçildi. 2014'te Ukrayna hükûmetinin doğuda katliam yaptığını belirterek Rusya'nın gerekirse askerî müdahale girişiminde bulunması gerektiğini savundu. Bu açıklamalarından dolayı 17 Mart'ta AB'nin yaptırım listesine dahil oldu.

Temmuz 2014'te Rusya'da parlamenterizmin güçlendirilmesi çalışmalarına katkılarından dolayı devlet tarafından ödüllendirildi.

28 Şubat 2024 tarihinde 94 yaşında hayatını kaybetti.[4]

  1. ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414. 
  2. ^ "Список депутатов Верховного Совета СССР 11 созыва". 28 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2017. 
  3. ^ Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578. 
  4. ^ Скончался экс-глава правительства СССР Николай Рыжков 28 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Siyasi görevi
Önce gelen:
Nikolay Tihonov
Sovyetler Birliği Başbakanı
1985–1991
Sonra gelen:
Valentin Pavlov