Obşina

Sergey Korovin'in Obşina adlı eseri (1893)

Obşina (Rusça: община) veya Mir (Rusça: мир) 19 ve 20. yüzyıllarda Çarlık Rusyasında kırsal bölgelerde görülen ortaklaşa idare edilen köylü komünleridir.

Tarihçesi

Obşina kavramı Rus kültürüne içkin ve kökenleri eski Slav toplumlarına giden bir uygulamadır. Obşina şeklindeki toprak mülkiyeti toprağa bağlı serfliği öncelemektedir. 181 yılında Rusya'da Köylü serfliğinin kaldırılmasından önce obşinada serfler ve özgür köylüler birlikte bulunabilirdi. Serflere özgürlük verilmesinden sonra köylülerin obşinaya bağlılığı ve köy seviyesinde idari olarak bağımlı durumu değişmemiştir. Obşina bileşenleri sadece kişisel olarak yükümlülükleri değil toplu şekilde sorumlulukların yerine getirilmesi durumundaydı. Obşina yapısı Stolypin tarafından yürütülen tarım reformu uygulamaları kapsamında tasfiye edilmiştir, Ekim Devriminin ardından kurulan reel sosyalizmde ise tarımsal ekonomide kolektivizasyon gerçekleştirilmiştir.

Yapısı

Obşina, üretim biçimi olarak köylü tarımsal emeğine dayanmaktadır. Köylü emekçinin ailesi ve bağlı bulunduğu toplulukla kurduğu ilişki burada belirleyici olur. Obşinada genellikle evlilikler üzerinden aileler arasında birliktelikler inşa edilmiştir. Genellikle ailenin en yaşlı bireyi obşinayı oluşturan toprakların gelecek nesiller arasında yeniden pay edilmesi işini üstlenir. Aileler ayrıca biraraya gelerek devlete verilecek vergilerin daha adil dağılması için çaba gösterir. Obşina çapında yapılan emek ve ürün dağılımı sayesinde yeni kurulan bir ailenin ayakta kalması sağlanırken, olağanüstü koşullarda ortaya çıkan krizlerin yıkıcı etkisi de toplu müdahale sayesinde törpülenir. Her aileye düşen görev ve sorumluluklar kayıt altına alınır, görevlerin yanı sıra şenlikler vb. de planlanırdı.

İlgili görüşler

Komünizmin fikirsel kurucularından Karl Marx, Rusya'daki ekonomik koşullara dair çağdaşı devrimcilerle görüşürken Rusya'daki obşina sisteminin önünü kesen unsurların kaldırılması koşuluyla ülkedeki toplumsal gelişim için gereken içeriği nüve halinde taşıdığını yazmıştır.

Ayrıca bakınız

• Kolhoz