Rami Kışlası
.jpg) | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Eyüpsultan |
| Şehir | İstanbul |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 41°02′57″K 28°54′56″D / 41.04917°K 28.91556°D |
Rami Kışlası (Diğer adıyla Asâkir-i Mansure-i Muhammediye Kışlası) İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde bulunan tarihî yapı.
Rami semtinde bulunan yapı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde III. Mustafa'nın saltanatı sırasında yaptırıldı. Cumhuriyet devrinde de orduya hizmet verdi. 1980'li yılların başında İstanbul Belediyesi'ne devredildi ve uzun süre gıda toptancıları tarafından kullanıldı. 2023 yılında Rami Kütüphanesi olarak hizmete girdi.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Eyüpsultan ilçesinin Rami semtinde bulunan Rami Kışlası arşiv kayıtlarındaki “Rami Çiftliği Kışlası" adıyla kayıtlıdır.
Kışla, ilk kez 26. Osmanlı padişahı III. Mustafa döneminde yaptırıldı. Rumeli'ye sefere çıkan orduya lojistik destek veren ve bir takım ek hizmetler sunan bir alan olarak kullanıldı.
Kışla, II. Mahmut döneminde 1828-1829 yıllarında yenilendi ve büyütüldü. Yeniçeri Ocağı'nı ortadan kaldıran ve 'Asakir-i Mansure-i Muhammediye (Muhammedin, Allahın yardımını görmüş askerleri) adını verdiği yeni bir ordu kuran II. Mahmut, Levent'teki yeniçeri kışlaları top ateşi ile yıkıldığı için, yeni kurulan ordunun askerlerini Rami Kışlası'na yerleştirdi. Bu devirde askerî kıyafetlerde değişiklik yapılıp fes, üniforma ve kalavra denilen ayakkabılar verildiğinden Rami Kışlası, II. Mahmud'un kıyafet alanında yaptığı yeniliklerin vitrini olmuştur.[1]
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı’nda kışla, 617 gün boyunca II. Mahmut'un karargâhı olarak kullanıldı.[2] Savaş, 14 Eylül 1829’da imzalanan Edirne Antlaşması ile bitse de II. Mahmut, hem avlanmak hem de dinlenmek üzere 16 Ocak 1830’a kadar kışlada kaldı.[1] Böylece II. Mahmut, yaklaşık iki yıl devletin sivil-askeri ve bürokratik tüm işlerini Rami Kışlası’ndan idare etti.[3]
1836–1837’de Mühendishane öğrencileri Rami Kışlası’nda bulunan Mekteb-i Harbiye’ye taşınınca kışla “Fünun-ı Harbiye-i Mansure" adıyla anılmaya başlanmıştır. I. Dünya Savaşı'nın ardından Mondros Mütarekesi imzalanıp İstanbul işgal edildiğinde, Rami Kışlası ve civarını Fransızlar işgal etmiş, kışlaya Cezayir'den getirdikleri tümeni yerleştirmişlerdir.[1] Böylece Osmanlı ordusuna ait çok sayıda silah ve mühimmat da Fransızların eline geçti. Ancak Millî Müdafaa Grubu, buradaki silah ve cephanenin büyük kısmı Anadolu'ya kaçırmayı başardı.[1]
Kışlanın başlangıçta kubbesiz ve minaresiz inşa olan 1835'te ahşap bir kubbe, bir yıl içinde de taş bir minare eklenen camisi; işgal döneminde cephanelik olarak kullanıldı. 28 Haziran 1919'da çıkan yangında cami tamamen, yanındaki hamam ise kısmen kül oldu ; caminin sadece minaresi ayakta kaldı.[3] Beş yıllık işgalin ardından Türk ordusu 6 Ekim 1923'te İstanbul'a girdiğinde Rami Kışlasını Fransızlardan devraldı.
Kışla, Cumhuriyet döneminde 1. Ordu'ya tahsis edildi. 1971 yılına kadar askeri amaçlı kullanıldı; bu tarihte mülkî idareye teslim edildi. Yapı, 1980'li yılların başında Genelkurmay tarafından dinlenme ve istirahat alanı yapılmak şartı ile İstanbul Belediyesi'ne devredildi. Kışlanın içindeki 1. Ordu askerleri, İstanbul dışında yeni inşa edilen kışlalara taşındı; Rami Kışlası kullanıma hazır bir durumda, boş olarak belediyeye teslim edildi.
220 bin metrekare araziye sahip olan kışlayı teslim alan İstanbul Belediyesi, önce kışlanın dev binasını kültür merkezi, askerlerin talim yaptığı büyük araziyi de park, yüzme havuzları, futbol, basket vb. spor alanları yapmak üzere projeler hazırladı. 1986 yılında Bedrettin Dalan'ın belediye başkanlığı sırasında yapı geçici olarak gıda toptancılarına tahsis edildi. Tarihi binada uzunca bir süre gıdacılar bulundu.[4]
2023 yılında Rami Kışlası restorasyon projesinin tamamlanmasıyla yapı, Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde Rami Kütüphanesi olarak hizmet vermeye başladı.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "RAMİ KIŞLASI VE İSTANBUL'UN SİYASİ TARİHİ İLE GÜVENLİĞİ AÇISINDAN ÖNEMİ | Büyük İstanbul Tarihi". istanbultarihi.ist. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
- ^ "Tarihçe". Rami Kütüphanesi. 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
- ^ a b Olgun, Ayşe (22 Ocak 2023). "Rami Kışlası'ndan milli müdaceleye gizli destek". Yeni Şafak. 22 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023.
- ^ "Milliyet Gazetesi 15 Temmuz 2004 - Gıdacılar, 250 yıllık Rami Kışlası'nın tapusunu istiyor". 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2007.
- ^ "Rami Kışlası, kütüphane oldu! Bugün açılıyor". Habertürk. 13 Ocak 2023. 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Rami Kütüphanesi internet sitesi 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.