Resimli Ay
 | |
| Kategoriler | Edebiyat · magazin |
|---|---|
| Sıklık | Aylık |
| İlk sayı | 1924 |
| Son sayı | 1931 |
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe |
Resimli Ay, Sabiha Sertel ve Zekeriya Sertel tarafından çıkarılan aylık edebiyat ve magazin dergisi. 1924 ile 1931 yılları arasında yayımlanmıştır. İlk yıllarında Cumhuriyeti destekleyen, eğitici ve çağdaş bir görünüme sahiptir. Cevat Şakir Kabaağaçlı'nın yazdığı bir makaleden sonra kapatılmıştır. Daha sonra tekrar açılan dergi, Nâzım Hikmet'in de katkılarıyla bazı değişimlere uğramıştır. 1930 yılında ise tekrar kapatılmış, ilerleyen dönemlerde tekrar açma girişimleri olsa da başarılı olunamamıştır. Peyami Safa, Nâzım Hikmet, Sadri Ertem, Suat Derviş, Sabahattin Ali, Emin Türk, Vâlâ Nureddin, Mahmut Yesari, İlhami Bekir, Nizamettin Nazif, Münire Handan ve F. Celalettin gibi yazarlar dergide görev almıştır.[1]
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Zekeriya Sertel Resimli Ay dergisinin kuruluş amacını çıkardıkları ilk sayıda açıklayarak: "İnsanlara gerçek bir halk dergisini kazandırmayı, insanların okuma ve fikri ihtiyaçlarını gidermeyi amaçladıklarını" belirtmiştir. Resimli Ay dergisi ilerici ve çağdaş bir görünüme sahiptir. Yeni Cumhuriyet yönetimini halka benimsetmek için farklı bir bakış açısı denemiştir. Magazin, edebiyat ve sosyal konular derginin ana ekseni olmuştur. Ağırlıklı olarak aydın kesime hitap etmiştirtir. Dergi ilk yıllarında Cumhuriyet ve demokrasi konuları üzerine sıkça durmuş, bu konularda eğitici yazılar yayımlamıştır. Dergi yazarlarından Halikarnas Balıkçısı, 1925 yılında "Asker Kaçakları Nasıl Asılır" başlıklı yazısından dolayı üç yıl Bodrum'a, dergi yöneticisi Zekeriya Sertel ise Sinop'a sürgün edilmiştir. Bu dönemlerde kapatılan dergi, 1927 yılında tekrar çıkmaya başlamıştır. Harf İnkılabı'nın gerçekleştiği dönemlerde yayın hayatına geri dönen Resimli Ay dergisi, bu inkılaba büyük destek vermiş, daha sonra da yeni harflerle çıkmaya başlamıştır.
Derginin 1924-1928 yılları arasındaki dönemi birinci dönemidir. 1928-1930 yılları arası ise derginin ikinci yayın dönemidir. Dergideki ilk önemli değişiklikler 1929 yılında yaşanmıştır. İçerik ve şekil olarak değişime giden dergi sayfa sayısını azaltmış, görsel öğelere daha fazla yer vermiş ve yeni kitapların tanıtımları için köşeler açmıştır. Bu dönemde derginin yazı kadrosu da ciddi değişimlere uğramıştır. 1929 yılında Nâzım Hikmet'in Moskova'dan gelerek dergiye katılmasıyla tamamen farklı bir boyuta ve düşünce yapısına geçmiştir. Tüm bu değişimler sonucunda dergide yayımlanan şiir ve hikayelerde büyük bir değişim olmuştur. Artık daha fazla toplumsal konular üzerine gidilerek halkın dikkatini çekmek amaçlanmıştır. Dergi yazarlarından bazıları da yazdıkları içeriklerden dolayı hapis ve para cezası almıştır.
Rusya`da bulunduğu dönemde popüler olan fütürist akımlardan etkilenen Nazım, dergide Ratip Tahir Burak`ın çizgileriyle destek verdiği Putları Kırıyoruz kampanyası başlatmıştır. Sırasıyla Abdulhak Hamid, Mehmet Emin, Yakup Kadri ve Hamdullah Suphi beyleri eleştirdiği bu yazılar derginin üzerine gidilmesine neden olmuştur. Türk Ocağı Merkez Heyeti Başkanı Hamdullah Suphi Bey`in teşvikiyle 7 Temmuz 1929 Pazar günü otuz dolayında genç Resimli Ay’ı basmıştır.[1]
Çeşitli sebeplerden dolayı da bir süre Sevimli Ay adıyla çıkmış,[2] daha sonra çıkan genel afla beraber eski adına dönmüştür. Dergi, 1929'dan sonra sosyalist yazarları bünyesine katınca dikkatleri üzerine çekmiş ve yazarların değiştirilmesi gündeme gelmiştir. Fakat Sabiha ve Zekeriya Sertel buna karşı çıkmıştır. 1931 yılında ise dergi kapatılmıştır.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Toprak, Zafer (27 Ekim 2024). "Nazım Hikmet`in "Putları Kırıyoruz" Kampanyası ve Yeni Edebiyat" (PDF). Boğaziçi Üniversitesi Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi. 25 Kasım 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Özen, Hatice (1994). "Tarihsel Süreç İçinde Türk Kadın Gazete ve Dergileri (1868-1990)". Sayfa 35.
- ^ Canan Maral İşaşır. "Resimli Ay Dergisi'nde Edebi ve Fikri Gelişmeler". (2006 tarihli ve 190862 nolu tez). 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2016.