Simya maddeleri listesi
Simya çalışmaları sayesinde daha sonra belirli kimyasal bileşikler veya bileşik karışımları olarak sınıflandırılan birçok kimyasal madde üretilmiştir.
Burada bahsedilen terimlerin çoğu 20. yüzyılda yaygın olarak kullanılmaktaydı.
Metaller ve metaloidler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Antimon / Latince: Stibnium – Sb
- Bizmut (Almanca: Wismuth) – Bi
- Bakır / Latince: Cuprum – Venüs ile ilişkili. Cu
- Altın / Latince: Aurum – Güneş ile ilişkili. Au
- Demir / Latince: Ferrum - Mars ile ilişkili. Fe
- Kurşun / Latince: Plumbum - Satürn ile ilişkili. Pb
- Cıva / Latince: Hydrargyrum – Merkür ile ilişkili. Hg
- Gümüş / Latince: Argentum – Ay ile ilişkili. Ag
- Kalay / Latince: Stannum - Jüpiter ile ilişkili. Sn
Mineraller, taşlar ve pigmentler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Göztaşı - bakır (II) sülfat pentahidratın mineral formu.
- Boraks – sodyum borat; diğer ilgili minerallere atıfta bulunmak için de kullanılmıştır.
- Kadmia – muhtemelen çinko karbonat.
- Kalamin – çinko karbonat .
- Kalomel - cıva (I) klorür, cıva klorür ve metalik cıva karışımının süblimleştirilmesiyle oluşturulan, bir havanda ezilmiş ve bir demir tencerede ısıtılarak oluşturulan çok zehirli bir müshil. Kapakta oluşan kabuk toz haline getirilir ve kalomeli çıkarmak için suyla kaynatılırdı.
- Kireç – kalsiyum oksit; diğer metal oksitleri belirtmek için de kullanılmıştır.
- Tebeşir - gözenekli biyojenik kalsiyum karbonattan oluşan bir kayaç. CaCO3
- Krom yeşili – krom oksit ve kobalt oksit.
- Krom turuncusu – krom sarısı ve krom kırmızısı.
- Krom kırmızısı – temel kurşun kromat – PbCrO 4 + PbO
- Krom sarısı / Paris Sarısı / Leipzig Sarısı – kurşun kromat, PbCrO4
- Zincifre/ Vermilyon - birkaç maddeyi ifade eder: cıva (II) sülfit (HgS) veya doğal vermilion (cıvanın ortak cevheri).
- Kalkosin - bakır (I) sülfit cevheri.
- Kuprit- Bakır(I) oksit cevheri.
- Hollanda beyazı - beyaz kurşun ve baryum sülfattan oluşan bir pigment.
- Antimon çiçekleri – antimon trioksit, stibnitin yüksek sıcaklıkta muamelesi ve oluşan beyaz dumanların yoğunlaştırılmasıyla oluşur. Sb2O 3
- Aptal altını – bir mineral, demir disülfid veya pirit; su ve hava ile temasında vitriol yağı oluşturabilir.
- Patlayan gümüş - esas olarak gümüş nitrür, gümüş (I) oksidin amonyak içinde çözülmesiyle oluşur. Kuruyken çok patlayıcıdır.
- Patlayan altın - kolayca patlayan bir dizi altın bazlı madde.
- aurik hidroksite amonyak eklenmesiyle oluşan altın hidrazit. Kuruduğunda sarsıntı anında patlayabilir.
- aqua regia'da çözünmüş altından potasın çökelmesiyle oluşan kararsız bir altın karbonat.
- Galenit – kurşun(II) sülfür. kurşun cevheri
- Antimon camı – saf olmayan antimon tetroksit, stibnitin kavrulmasıyla oluşan SbO4. Cam ve porselen yapımı için sarı bir pigment.
- Alçı - mineral; kalsiyum sülfat.
- Argentum cornu - bir klorarjirit formu, bir gümüş klorür cevheri.
- Kral sarısı - orpimentin beyaz arsenikle karıştırılmasıyla oluşur.
- Lapis solaris (Bologna taşı) – baryum sülfür
- Kurşun dumanı - kurşun izabe tesislerinde bacalarda bulunan kurşun oksit.
- Kireç / Sönmemiş Kireç (Yanmış Kireç)/ Calx Viva – kireç taşının kalsine edilmesiyle oluşan kalsiyum oksit
- Sönmüş Kireç – kalsiyum hidroksit . Ca(OH) 2
- Markazit – mineral; demir disülfür. Nemli havada yeşil sülfat, FeSO4 e dönüşür.
- Massikot – kurşun monoksit. PbO
- Litarj - kurşun monoksit .
- Minyum / Kırmızı Kurşun – trilead tetroksit, Pb3O4; Litarjinin havada ısıtılması ile oluşur.
- Napoli sarısı / Cassel sarısı – kurşun oksiklorür, sal amonyak ile litharjın ısıtılmasıyla oluşur.
- Mercurius praecipitatus - kırmızı cıva oksit.
- Mozaik altın - kalay tozu, kükürt ve amonyak karışımının ısıtılmasıyla oluşan kalay sülfür.
- Orpiment - arsenik trisülfit, arsenik cevheri.
- İnci beyazı – bizmut nitrat, BiNO 3
- Filozof Yünü / nix alba (beyaz kar)/ Çinko Beyazı – çinkonun havada yakılmasıyla oluşan, pigment olarak kullanılan çinko oksit
- Grafit – bir mineral. 1564 yılına kadar saf halde keşfedilmemiştir.
- Algaroth tozu – antimon oksiklorür, antimon yağı ve tuz ruhu çözeltisi suya döküldüğünde çökelme ile oluşur.
- Cassius Moru - altın, kalay ve kalay klorürlerin alkali ile çökeltilmesiyle oluşur. Cam boyama için kullanılır
- Realgar - arsenik disülfid, arsenik cevheri.
- Metaloid antimon
- Bakır reçinesi - bakır (I) klorür (bakırlı klorür), bakırın aşındırıcı süblimat ile ısıtılmasıyla oluşur.
- Rouge/Çiğdem/Colcothar – havada yeşil vitriol yakılmasıyla oluşan demir oksit.
- Antimonit – antimon veya antimon trisulfide, antimon cevheri.
- Turpeth minerali - cıva (II) sülfatın hidrolize formu.
- Verdigris - Bakır Karbonat veya (daha yakın zamanda) bakır (II) asetat. Karbonat, bakırın ayrışmasıyla oluşur. Asetat, sirkenin bakır üzerine etki etmesiyle oluşur. Bir versiyonu yeşil pigment olarak kullanıldı.
- Beyaz arsenik – arsenik oksit, ısıtma fırınlarından arsenik kurumunun süblimleştirilmesiyle oluşur.
- Beyaz kurşun - kurşun karbonat, zehirli bir pigment, kurşun plaka yığınlarının nemli talaş yığınının altında seyreltik sirke ile aşınmasıyla üretilir.
- Venedik Beyazı - beyaz kurşun ve baryum sülfatın eşit parçalarından oluşur.
- Zaffre - kobalt cevherinin ısıtılmasından sonra oluşan saf olmayan kobalt arsenat .
- Çinko Karışımı – çinko sülfür .
Yağlar ve içkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Antimon yağı – antimon triklorür. Kavrulmuş stibnitin aşındırıcı süblimat ile damıtılmasıyla veya stibnitin sıcak konsantre hidroklorik asitte eritilmesi ve damıtılmasıyla oluşturulur.
- Kalay yağı - hidratlanmış kalay (IV) klorür
- Tartar yağı – konsantre potasyum karbonat, K2CO3 solüsyonu
- Vitriol Yağı / Vitriol Ruhu – sülfürik asit, yeşil vitriol ve mavi vitriol ısıtılarak zayıf bir versiyon oluşturulabilir.
- Kutu ruhu / Piroksilik ruh – metanol, damıtılmış odun alkolü.
- Hartshorn ruhu – amonyak, sal-amonyakın sönmemiş kireç tarafından ayrışmasıyla oluşur.
- Tuz ruhu / Latince: Acidum salis - sofra tuzunun vitriol yağı ile karıştırılmasıyla oluşan sıvı hidroklorik asit formu (muriatik asit olarak da adlandırılır).
- Hidrojen klorür – hidroklorik asidin gaz halindeki formu.
Tuzlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Glauber tuzu – sodyum sülfat .
- Sal alembroth - amonyum ve cıva klorürlerinden oluşan tuz.
- Sal amonyak – amonyum klorür.
- Sal petrae (Latince: "taş tuzu")/ Petra tuzu / Güherçile / Potas nitratı – potasyum nitrat, KNO3, tipik olarak üstü kapalı gübre yığınlarından çıkarılır.
- Tuz / sofra tuzu – Bir mineral; sodyum klorür, NaCl, deniz suyunun buharlaşmasıyla oluşur (saf olmayan form).
- Tartar tuzu – potasyum karbonat; potas da denir.
- Hartshorn tuzu / Sal uçucu - kemiklerin ve boynuzların damıtılmasıyla oluşan amonyum karbonat.
- Kalay tuzu – hidratlı kalay klorür; ayrıca bkz. Latince: spiritus fumans, başka bir kalay klorür.
Vitrioller
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mavi vitriol - bakır (II) sülfat pentahidrat.
- Yeşil vitriol – mineral; demir(II) sülfat heptahidrat. (veya demir sülfat )
- Kırmızı vitriol - kobalt sülfat.[1]
- Tatlı vitriol – dietil eter. Vitriol yağının şarap ruhuyla karıştırılıp ısıtılmasıyla yapılabilir.[2]
- Beyaz vitriol – kavrulmuş çinko karışımının sıvılaştırılmasıyla oluşan çinko sülfat .
Sular
[değiştir | kaynağı değiştir]- Latince: Aqua fortis – nitrik asit - 1 kısım (saf) vitriol yağında (sülfürik asit) 2 kısım güherçileden oluşur.
- Latince: Aqua ragia/turpentin ruhu/turpentin yağı/turpentin zamkı – Turpentin, çam ağacı reçinesinin damıtılmasıyla oluşur.
- Latince: Aqua regia (kral suyu) – aqua fortis ve tuz ruhu karışımı.
- Latince: Aqua tofani – Arsenik trioksit, As2O3 (son derece zehirli)
- Latince: Aqua vitae/Şarap ruhu – Etanol, şarabın damıtılmasıyla oluşur.[2]
Diğerleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alkahest – evrensel çözücü.
- Azoth - başlangıçta sözde evrensel bir çözücüye atıfta bulundu ancak sonra cıvanın başka bir adı olarak anıldı.
- Bitüm - yüksek viskoziteli sıvı veya yarı katı petrol formu.
- Kükürt
- Kostik potas / Kostik odun alkalisi - potasa kireç eklenerek oluşturulan potasyum hidroksit
- Kostik Soda / Kostik deniz alkalisi – sodyum hidroksit, NaOH, natrona kireç eklenmesiyle oluşur.
- Kostik uçucu alkali – amonyum hidroksit .
- Aşındırıcı süblimat - cıva, kalsine yeşil vitriol, tuz ve nitre süblimleşmesiyle oluşan cıva klorür.
- Arap zamkı - akasya ağacından elde edilen sakız.
- Ay yakıcı / Latince: lapis infernalis – gümüş nitrat, gümüşün aqua fortis'te çözülmesi ve buharlaştırılmasıyla oluşur.
- Kül suyu – odun küllerinin süzülmesiyle oluşan su çözeltisindeki potas.
- Potas – potasyum karbonat, sodalı suyun buharlaşmasıyla oluşur; tartar tuzu da denir. K2CO3
- Potasyum karbonat - bir fırında potasın pişirilmesiyle oluşur.
- Kükürt sütü (Latince: lac sulphuris) – thion hudor'a (kireç kükürt) bir asit eklenerek oluşturulur.
- Natron / Soda Külü / Soda – sodyum karbonat . Na2CO3
- Latince: Nitrum flammans – amonyum nitrat.
- Kurşun Şekeri - kurşun (II) asetat, kurşun oksidin sirke içinde çözülmesiyle oluşur.
- Thion hudor – kükürt çiçeklerinin sönmüş kireçle kaynatılmasıyla oluşan kireç kükürdü.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Vitriol | chemical compound | Britannica". www.britannica.com. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Molecules. New York: Black Dog & Leventhal Publishers. 2014. ss. 27-31. ISBN 978-1-60376-396-7.
